한국   대만   중국   일본 
Pakistan - Wikipedia, frjalsa alfræðiritið

Pakistan

Land i Suður-Asiu

Islamska lyðveldið Pakistan ( urdu : ?????? ??????? ??????? isl?m? jamh?riya i p?kist?n ) er land i Suður-Asiu . Það er sjotta fjolmennasta riki heims og næstfjolmennasta riki heims þar sem flestir ibuar eru muslimar . Landið liggur að Indlandshafi i suðri, Iran i vestri, Afganistan i norðvestri, Kina i norðri og Indlandi i austri. Landið liggur a morkum þriggja heimshluta: Vestur-Asiu , Mið-Asiu og Suður-Asiu . Landið a strond að Arabiuhafi og Omanfloa i suðri. Hin mjoa Vakhanræma , sem tilheyrir Afganistan, skilur a milli Pakistan og Tadsikistan .

Islamska lyðveldið Pakistan
?????? ??????? ??????
isl?m? jamh?riya-i-p?kist?n
Fáni Pakistan Skjaldarmerki Pakistan
Fani Skjaldarmerki
Kjororð :
?m?n, ittih?d, nazm? ( urdu )
Tru, samstaða, ogun
Þjoðsongur :
Pak sarzamin shad bad
(Blessað veri hið helga land)
Staðsetning Pakistan
Hofuðborg Islamabad
Opinbert tungumal urdu og enska
Stjornarfar Sambandslyðveldi

Forseti Arif Alvi
Forsætisraðherra Shehbaz Sharif
Sjalfstæði
???fra Bretlandi 14. agust 1947  
Flatarmal
???Samtals
???Vatn (%)
33. sæti
881.913?km²
2,86%
Mannfjoldi
???Samtals (2021)
??? Þettleiki byggðar
5. sæti
225.199.937
244,4/km²
VLF ( KMJ ) aætl. 2021
???Samtals 1.110 millj. dala ( 26. sæti )
???A mann 5.839 dalir ( 139. sæti )
VÞL (2019) 0.557 ( 152. sæti )
Gjaldmiðill pakistonsk rupia
Timabelti UTC +5
Þjoðarlen .pk
Landsnumer +92

Indusdalsmenningin naði yfir hluta þess svæðis sem Pakistan telur i fornold. Landið hefur sogulega verið hluti af ymsum storum rikjum eins og Persaveldi , Mogulveldinu og Breska heimsveldinu . Þegar baratta hofst fyrir sjalfstæði Breska Indlands barðist Pakistanhreyfingin undir stjorn Muhammad Ali Jinnah fyrir þvi að norðvestur- og austurheruðin, þar sem meirihluti ibua var muslimar, yrðu serstakt riki. Austurheruðin mynduðu Austur-Pakistan þar til þau fengu sjalfstæði sem Bangladess arið 1971 eftir bloðuga sjalfstæðisbarattu. Saga Pakistan hefur einkennst af politiskum ostoðugleika og atokum við Indland yfir umdeildum svæðum i og við norðausturhluta landsins.

Pakistan er sambandslyðveldi myndað ur fjorum fylkjum og fjorum alrikisheruðum. Landið er menningarlega fjolbreytt og þar eru toluð yfir sextiu tungumal. Þrir fjorðu ibua tala urdu sem er eitt af tveimur opinberum tungumalum landsins. Pakistan er eina muslimariki heims sem byr yfir kjarnorkuvopnum . Landið er aðili að Breska samveldinu .

Nafnið Pakistan merkir bokstaflega ?land hinna hreinu“ a urdu og persnesku . Orðið ??? ( p?k ) merkir ?hreinn“ a persnesku og pastunsku. Ekki er um fornt heiti að ræða heldur var orðið buið til af aðgerðasinnanum Choudhry Rahmat Ali i bæklingi sem bar titilinn Now or Never arið 1933. Nafnið var notað af Pakistanhreyfingunni sem barðist fyrir sjalfstæði landsins fra Breska heimsveldinu og Indlandi yfir norðvesturheruð Breska Indlands : Punjab, Norðvesturheruðin, Kasmir, Sindh og Balukistan. Nafnið var upphaflega myndað ur heitum þessara heraða: P unjab, A fgania (Norðvesturheruðin), K asm i r, S indh og Balukis tan .

Landfræði

breyta
 
Gervihnattarmynd af Pakistan.

Landfræði og veðurfar i Pakistan er mjog margbreytilegt og i landinu er fjolbreytt dyralif. [1] Pakistan er 881.913 km 2 að stærð, sem er svipað og samanlogð stærð Bretlands og Frakklands. Pakistan er 33. stærsta land heims, þott það velti lika a þvi hvort umdeilda heraðið Kasmir er reiknað með. Strond Pakistan við Arabiuhaf og Omanfloa i suðri er 1.046 km að lengd, [2] og landamæri landsins eru alls 6.774 km: 2.430 km að Afganistan , 523 km að Kina , 2.912 að Indlandi og 909 km að Iran . [3] Landhelgi Pakistan liggur að landhelgi Oman. [4] Wakhan-ræman skilur milli landsins og Tadsikistan i norðri. [5] Pakistan er staðsett þar sem Suður-Asia, Mið-Austurlond og Mið-Asia mætast. [6]

Jarðfræðilega er Pakistan a Indus-Tsangpo-misgenginu sem nær yfir Indlandsflekann i heruðunum Sindh og Punjab. Balukistan og mest af Khyber Pakhtunkhwa eru a Evrasiuflekanum , aðallega a Iransflekanum . Gilgit-Baltistan og Azad Kasmir liggja við brun Indlandsflekans þar sem harðir jarðskjalftar riða reglulega yfir. A þessu svæði Himalajafjalla eru jarðhræringar mestar og jarðskjalftar stærstir. [7] Landslag Pakistan, fra strandheruðunum i suðri að joklum i norðri, einkennist af slettum, eyðimorkum, skogum, hæðum og haslettum. [8]

Pakistan skiptist i þrju meginsvæði: halendið i norðri, ardal Indusfljots og haslettuna i Balukistan. [9] A halendinu i norðri eru fjallgarðarnir Karakoram , Hindu Kush og Pamirfjoll þar sem eru nokkrir af hæstu tindum heims, þar a meðal fjorir af 14 tindum sem na yfir 8.000 metra hæð. Þessir tindar draga að ser fjallafolk alls staðar að ur heiminum, serstaklega K2 sem er 8.611 metrar, og Nanga Prabat sem er 8.126 metrar. [10] Balukistanhaslettan er i vestri og Thar-eyðimorkin i austri. Indusfljotið og þverar þess renna gegnum landið fra Kasmir ut i Arabiuhaf. Meðfram fljotinu eru storar arslettur i heruðunum Punjab og Sindh. [11]

Loftslag er fra þvi að vera hitabeltisloftslag i suðri að tempruðu loftslagi i norðri. Loftslag er þurrt við strondina i suðri. I landinu er monsuntimabil sem oft veldur floðum vegna mikillar urkomu, og þurrkatimabil með mun minni eða engri urkomu. Það eru fjorar arstiðir i Pakistan: svalur og þurr vetur fra desember til februar, heitt og þurrt vor fra mars til mai, regntiminn eða monsuntiminn i suðvestri fra juni til september, og horfandi monsunrigningar i oktober og november. [12] Urkoma er mjog breytileg milli ara og algengt að floð og þurrkar skiptist a. [13]

Stjornmal

breyta

Stjornsyslueiningar

breyta
 
Fylki Pakistan.
Fylki/alrikisherað Hofuðstaður Ibuar
  Balukistan Quetta 12.344.408
  Punjab Lahore 110.126.285
  Sindh Karachi 47.886.051
  Khyber Pakhtunkhwa Peshawar 40.525.047
Gilgit-Baltistan Gilgit 1.800.000
  Azad Kasmir Muzaffarabad 4.567.982
Alrikisheraðið Islamabad Islamabad 2.851.868

Pakistan skiptist i fjogur fylki: Punjab , Sindh , Khyber Pakhtunkhwa og Balukistan ; og þrju alrikisheruð: Alrikisheraðið Islamabad , Azad Kasmir og Gilgit-Baltistan , en tvo siðastnefndu heruðin eru þeir hlutar af umdeilda heraðinu Kasmir sem Pakistan ræður de facto yfir. Arið 2009 fekk Gilgit-Baltistan heimastjorn og varð þannig að halfgerðu fylki.

Stjornsyslan er þriskipt með umdæmi, syslur (tehsil) og sveitarfelog. Umdæmin eru um 130 talsins, þar af tiu i Azad og Kasmir og sjo i Gilgit-Baltistan.

Tilvisanir

breyta
  1. ?Land and People“ . Ministry of Information, Broadcasting, and National Heritage. Afrit af upprunalegu geymt þann 22. februar 2015 . Sott 18. februar 2015 .
  2. ?PNS Gwadar“ . Global Security. 21. november 2011 . Sott 4. januar 2012 .
  3. ?Pakistan“ . World Factbook . CIA . Sott 13. februar 2008 .
  4. ?Muscat Agreement on the Delimitation of the Maritime Boundary between the Sultanate of Oman and the Islamic Republic of Pakistan, 12 June 2000(1)“ (PDF) . United Nations . bls.?1 . Sott 18. agust 2011 .
  5. Edward Wong (27. oktober 2010). ?In Icy Tip of Afghanistan, War Seems Remote“ . New York Times . Sott 4. januar 2012 .
  6. Yasmeen Niaz Mohiuddin (2006). Pakistan: a global studies handbook . ABC-CLIO. bls.?3, 317, 323?324. ISBN  978-1-85109-801-9 .
  7. ?Pakistan in the most active quake zone, says US Geological Survey“ . Dawn . 27. oktober 2015 . Sott 5. november 2015 .
  8. ?Pakistan“ . Food and Agriculture Organisation of the United Nations. 2010. Afrit af upprunalegu geymt þann 22. desember 2011 . Sott 29. desember 2011 .
  9. ?About Pakistan: Geography“ . American Institute For Pakistan Studies. Afrit af upprunalegu geymt þann 21. juli 2011 . Sott 24. juli 2010 .
  10. ?PTDC page on mountaineering“ . Pakistan Tourism Development Corporation. Afrit af upprunalegu geymt þann 10. november 2006 . Sott 10. november 2006 .
  11. ?Pakistan“ . InfoPlease . Pearson Education . Sott 16. mars 2009 .
  12. ?Country Profile: Pakistan“ . Library of Congress. 1995. bls.?2?3, 6, 8 . Sott 2. september 2019 .
  13. ?Pakistan Climate“ . Encyclopedia of the Nations. 28. mars 2008 . Sott 16. mars 2009 .
    Þessi landafræði grein er stubbur . Þu getur hjalpað til með þvi að bæta við greinina .