Santa Kitts e Nevis
esas mikra lando jacanta an
Karibia
. Ol esas la min granda suverena stato di
Amerika
, ambe en surfaco totala e quanto di habitanti. La plena nomo dil
arkipelago
esas Santa Christopher e Nevis.
Kit
es Angla familiara nomo por Christopher.
Bazala fakti pri Santa Kitts e Nevis.
L'insuli ja habitesis posible depos 3.000 yari ante nun, ante l'arivo dil
populo Arawak
. Tamen, la nomo e l'origino di ca unesma habitanti esas nekonocata
[2]
. L'indijeni
Kalinango
, la lasta populo qua establisis su an l'insuli, arivis ibe 300 yari ante l'Europani. L'arkipelago deskovresis da
Cristoforo Colombo
en
1493
, e probable nomesis da lu segun la patron-santo dil dio.
En
1538
,
Franca
hugenoti
establisis su en Santa Kitts, ma
Hispani
destruktis lua kolonio e deportis la transvivinti. En
1623
l'
Angli
e pose la Franci establisis kolonio che l'insulo. Angli e Franci unionis por konfrontar le
Kalinago
e facis
gentocido
kontre li en 1626. Tri yari pose, en 1629, Hispani komandita da Fadrique de Toledo invadis Santa Kitts ed ekpulsis l'Angli.
L'insulo
Nevis
koloniigesis dal Angli en
1628
. De ibe, komencis la koloniigo di altra insuli, exemple
Antigua
,
Montserrat
,
Anguila
e Tortola. Britaniani okupis tota teritorio en
1814
, e kreis kolonio nomizita Santa-Kitts-Nevis-
Anguila
. En 1882, St. Kitts, Nevis ed
Angila
unionesis en singla kolonio. Dum la yari 1940a, fondesis partiso
St Kitts-Nevis-Anguilla Labour Party
, pose rinomizita
St Kitts-Nevis Labour Party
, abreviuro SKNLP. En 1965, fondesis konservema partiso
People's Action Movement
, abreviuro PAM.
Santa-Kitts-Nevis-Anguila divenis autonoma en
1967
. Anguila rebelesis e divenis separita kolonio en
1971
. Santa Kitts e Nevis nedependanteskis del
Unionita Rejio
ye la
19ma di septembro
1983
.
Kennedy Simmonds
, de partiso
People's Action Movement
(PAM) divenis l'unesma chefministro di la lando.
Santa Kitts e Nevis esas konstitucala
monarkio
.
Charles la 3ma di Unionita Rejio
reprezentesas lokale da generala guvernisto. La
chefo di guvernerio
esas la
chefministro
, qua elektesas da la generala guvernisto, e ordinare esas la chefo dil partiso qua recevis la majoritato di la voti.
La parlamento (
National Assembly
) havas 14 o 15 membri, di qui 11 esas deputati qui elektesas dal populo por 5-yara periodo en elektala distrikti. L'altra 3 esas senatani qui elektesas da la Generala guvernisto. La lasta membro dil parlamento esas la supera statala advokato (
attorney-general
, en
Angla
), qua esas membro
ex officio
.
La maxim alta korto esas la Supra Korto di Estal Karibia, kun sideyo en
Santa Lucia
. Un ek la judiciisti di la supra korto habitas Santa Vincent. La
konstituco
di Santa Kitts e Nevis aprobesis ye la
22ma di junio
1983
, ed adoptesis ye la sequanta dio.
[3]
L'insuli havas
volkanal
origino. La maxim alta monto dil arkipelago esas Mount Liamuiga (1.156 m) en Saint Christopher. La maxim alta monto di Nevis esas Mount Nevis (956 m). Nevis jacas 3 km sude de Saint Christopher (Santa Kitts). La total extenseso dil litoro esas 135 km.
Geologiale l'insuli esas yuna; la maxim olda roki probable formacesis 50 milion yari ante nun, dum
Mioceno
. Nevis komencis formacesar cirkume 3,45 milion yari ante nun, dum
Plioceno
.
La
klimato
esas
tropikala
temperata da marala venti. La
pluvoza
sezono eventas de mayo til novembro. Ne existas importanta fluvii en l'insuli.
La du precipua fluvii di la lando esas Cayon e Wingfield, ambe permananta. Altri esas tempala fluveti.
Turismo
esas importanta fonto di revenuo.
Segun statistiki de
The World Factbook
por julio 2018, Santa Kitts e Nevis havis 53 094 habitanti. Segun etnio, esis 92% esas decendanta de Afrikani. Mestici esas 3%, blanki esas 2,1%, Est Indiani esas 1,5%, altra etnii esas 0,6%, e ne existas informi pri 0,3%.
[4]
Sant-Christopher o Santa Kitts, la maxim granda insulo, koncentras 80% de la habitantaro.
La linguo oficala esas
Angla
.
[4]
La procento di habitantaro segun
religio
esas: 74% protestanti (inkluzite 20,6% Anglikani, 19,1% Metodisti, ed altri). Katoliki esas 6,7%, Rastafariani esas 1,7%,
testi di Jehova
esas 1,3%, altra religii esas 7,6%, nula religio esas 5,2%, e ne existas informo pri 3,2% de la habitanti.
[4]
La maxim grand urbo esas la chef-urbo
Basseterre
. Altra importanta urbo esas Charleston.
La
koquarto
di Santa Kitts e Nevis uzas multa fresha ingredienti. La dieto di lokala habitanti inkluzas multa fishi e karni, nome de
kapro
, saporigata per ingredienti de Westala Indii.
Goat Water
,
supo
konsistanta ek kapro-karno, koquata kun artokarpofrukto,
papayo
, pasto-bulo e kompoto di
tomato
esas la maxim konocata lokala disho.
Karnavalo
en Santa Kitts eventas de la
18ma di decembro
til la
3ma di januaro
. La moderna karnavalo dil insuli komencis depos la duimo dil yari 1950a, influita dal karnavalo di Trinidad e Tobago.
En junio eventas muzikala festivalo en Santa Kitts e Nevis. En Nevis ol recevas la nomo
Culturama
, ed iras til julio. La muziko di la lando konocesas pro lua diversa festivali de la lando, exemple la propra Karnavalo. La maxim populara ritmi esas
salsa
,
jazo
,
soca
,
calypso
, e la muziko facita kun stalo-tamburi (
steelpan
). Ultre stalo-tamburi, altra instrumenti uzata esas
shack-shack
(sorto di ludosonalido kun fazeolo-semini interne ol), stalo-triangulo, gitari, ed altri. Yen kelk exempli pri
calypso
-muzikisti del insuli: Mighty Kush, Lord Mike, Elmo Osborne, Lord Harmony, King Monow, e Mighty Saint. En Nevis, aparis kelka
calypso
-bandi dum la yari 1980a: Mighty Chevi, Bahowlah the Meek, King Meko, e Chaplet and Ginger.
Pro influo Britaniana, la maxim populara e praktikata
sporto
di la lando esas
kriketo
. Kavalo-kurado ank esas populara, nome en Nevis.
- ↑
"World Population Prospects 2022: Demographic indicators by region, subregion and country, annually for 1950-2100" (XSLX)
-
Publikigita da United Nations Department of Economic and Social Affairs. URL vidita ye 19ma di agosto 2023. Idiomo: Angla.
- ↑
Videz, exemple, l'artiklo
Nevis Heritage excavation reports, 2000-2002
, Arkeologio-fako, Universitato Southampton, 8ma di agosto 2006.
- ↑
1983 Saint Kitts and Nevis Constitution
-
URL vidita ye 10ma di agosto 2014.
- ↑
4,0
4,1
4,2
Saint Kitts and Nevis - The World Factbook
-
Publikigita da CIA. URL vidita ye 27ma di julio 2019.