Maceio
esas la chef-urbo e maxim populoza urbo de la
stato
Alagoas
, de la
nord-estala regiono
di
Brazilia
. Segun la
demografiala kontado
di 2022, ol havis 957 916 habitanti
[1]
. Cirkume 99,75% ek lua habitantaro habitas l'urbala zono. Ensemble kun altra 10 municipi, lua
metropolala regiono
havas plu kam 1,3 milion habitanti.
Jacanta an la litoro, ol distas 605 km norde de
Salvador
, 266 km sude de
Recife
, e 2013 km de
Brasilia
,
[2]
la chef-urbo di Brazilia.
Kampuso di importanta publika
universitato
, Federala Universitato di Alagoas (UFAL), jacas en Maceio.
Cirkume la yaro 1000, aborijeni Tapuia qui habitis la zono ube nun jacas Maceio ekpulsesis vers regioni doplanda da indijeni di etnio Tupi, veninta de Amazonia. Kande l'unesma Europani arivis an la litoro di Alagoas, ol habitesis da un ek ca populi, le Kaete. Kande
Portugalana
koloniigo komencis dum la 17ma yarcento, Portugalana navi ankragis proxim la nuna portuo Jaragua, ube la
ligno
extraktita de rivala foresto embarkesis vers Europa.
Maceio separesis de la vilajo
Vila Madalena de Alagoas
(urbo nun nomizita
Marechal Deodoro
) ye la
5ma di decembro
1815
, e divenis urbo ye la
9ma di decembro
1839
. Ye la sama dio, ol divenis chef-urbo di lora provinco Alagoas. Tamen, la habitanti del antea chef-urbo ne aceptis la transfero di povo e revoltis. Li invadis Maceio tri foyi, ye la 4ma, la 5ma ed itere la 21ma di oktobro 1844, ma fine vinkesis.
Dum la 19ma yarcento, Maceio developis rapide pro lua
portuo
. Ye la
1ma di februaro
1912
eventis agadi di
religiala netoleremeso
, kun ataki kontre templi de religii Afro-Braziliana (
umbanda
e
kandomble
), e multa spiritala chefi de ca religii linchesis. L'origino di ca atako havis politikala motivo, nam l'atakeri opozis lora guberniestro Euclides Vieira Malta, ed akuzis il pri havar suporto de ca spiritala chefi.
Ye la 17ma di julio 1997, mili di publika servisti protestis kontre lora guberniestro Divaldo Suruagy pro nepagita salarii, en kelka kazi dum 6 monati. Desesperita e kun multa debi, kelka publika servisti suocidis. Pos tumulti e violentoza stradala konflikti, guberniestro Suruagy renuncis.
Ye la 3ma di marto 2018, sulo di extensa arei di Maceio komencis krular simile a quo eventas dum ter-tremi. Muri de mili di imobli krakis, e diversa ek li kondamnesis por habitado.
[3]
L'inquesti pri l'origini di la krulo montris ke l'origino esis la krulo di tuneli konstruktita dal entraprezo Braskem sub kelka quarteri por extraktar
salo
de jaceyi subtera
[3]
. La Civila Defenso dil urbo kalkulas ke plu kam 14 mil imobli afektesis, e cirkume 55 mil individui mustis establisar sua rezideyi en altra loki
[3]
.
Maceio jacas apud lagi
Mundau
e
Manguaba
, sude del urbo, e l'
Oceano Atlantiko
, este. Lua
reliefo
esas dominacante plana, kun vasta planaji proxim la litoro e plana tereni. Ol jacas an transito-zono inter la basa tereni proxim la litoro e la montareto Meruoca. Lua mezavalora
altitudo
esas 7 metri, e lua maxim alta punto esas kolino nomizita
Morro do Careca
o
Morro de Sao Goncalo
, jacanta 120 metri super la
marala nivelo
. L'urbo anke posedas 9 insuli: Irineu, Almirante, Bora Bora, Fogo, Um Coqueiro So, Santa Rita, Santa Marta, Cabras, ed Andorinhas. Ca insuli formacesis per sedimenti transportita da fluvii Mundau e Paraiba do Meio, qui akumulis e formacis mikr arkipelago.
La
klimato
dil urbo esas
tropikala
varma e humida dum la tota yaro (
As'
segun la
klimatala klasifikuro da Koppen
). La
temperaturi
monatala varias poke dum la tota yaro, cirkume 26°C, mezavalore. L'
atmosferala humideso
varias mezavalore de 74,1% en novembro til 82,8% en julio.
La pluvoza sezono iras de duimo di aprilo til duimo di agosto, e koncentresas dum la vintrala monati di
sudala misfero
. La mezavalora yarala
pluvo-quanto
esas 1808 mm, e la maxim pluvoza monato esas junio, kun mezavalore 322 mm.
Maceio esas importanta
turistala centro
che
Nord-estala regiono di Brazilia
pro sua bela
plaji
, exemple Jatiuca, Pajucara e Gunga. L'urbo havas moderna internaciona
aeroportuo
, bona
hoteli
, diversa noktala amuzeyi (exemple, muzikala spetakli).
Ol anke esas la maxim importanta regionala centro por
komerco
e servadi, e lua portuo esas un ek la maxim importanta portui de la Nord-estala regiono. Malgre havar 1280 industrial establisuri, la produktado
industriala
dil urbo ne esas multe signifikiva kompare la tota produktado industriala di Brazilial La precipua produkturi lokala esas kemiala produkturi,
alkoholo
,
sukro
e
salo
.
Maceio atrakas mili di turisti omnayare, sive Braziliani, sive exterlandani, pro la bela peizaji di lua plaji e granda kulturala diverseso. L'urbo anke ofras loki por tale nomizita "aferala turismo", exemple la Centro pri Kulturo ed Expozi
Ruth Cardoso
(
Centro de Cultura e Exposicoes Ruth Cardoso
), qua povas uzesar ambe por teatrala prizentadi e por aferala konventi
[4]
. L'internaciona aeroportuo
Zumbi dos Palmares
, distanta 22 kilometri de la centro di Maceio, inauguresis en 2005, e povas recevar 5,3 milion veheri omnayare.
Lua precipua atraktivi turistala esas lua
plaji
, exemple plajo Pajucara, un ek la maxim famoza, konocata pro sua tranquila aqui e pro sua "naturala balnobaseni", konsistanta ek trui meze la rifo en qui turisti povas balnar su. Altra plaji: Ponta Verde, Frances, Gunga, Jatiuca, Riacho Doce, Guaxuma, Paripuera, ed Ipioca.
Belvedero
Sao Goncalo
(Portugalane:
Mirante Sao Goncalo
) jacas an l'alta parto dil urbo. De ibe, on povas havar panoramala vidado pri la plaji dil urbo.
Ank existas
muzei
pri la historio, l'arto e la kulturo di la regiono. La maxim importanta muzei esas:
- Muzeo-palaco
Floriano Peixoto
, jacanta an l'olima guvernala palaco dil stato. Ol prezervas fotografuri, pikturi, mobli e dokumenti pri la historio dil stato.
- Muzeo
Theo Brandao
, pri
folkloro
e populala kulturo. Ol prezervas tipala vestaro, muzikal instrumenti, mestierala produkturi e maskili, uzita en folkloral eventi.
- Muzeo pri Imajo e Sono di Alagoas (MISA): jacanta an quartero Jaragua, ol prezervas fotografuri, cinematografuri,
videi
e dokumenti pri la historio e la kulturo dil stato.
- Muzeo pri Brazilian Arto (Portugalane:
Museu de Arte Brasileira
- MAB) qua expozas pikturi, skulturi, graburi e fotografuri facita da Brazilian artisti, nome naskinta en Alagoas.
- Muzeo
Pierre Chalita
, jacanta an l'edifico dil Akademio pri Literaturo di Alagoas, ol expozas objekti e dokumenti relate la literaturo produktita en la stato.
Yen kelka historiala kirki:
- Katedralo di Nia Damo dil Plezuri (Portugalane:
Catedral de Nossa Senhora dos Prazeres
), qua fondesis ye la 31ma di decembro 1859.
[5]
- Kirko di Nia Damo di la Liberigo (Portugalane:
Igreja de Nossa Senhora do Livramento
), konstruktita en 1825.
[6]
- La nuna kapelo di Santa Gundisalvus de Amarante (Portugalane:
Capela de Sao Goncalo do Amarante
), konstruktita cirkume la yaro 1850.
[7]
Panoramo pri plajo
Pajucara
.