Rusia

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia

Nagsasabtan : 60°N 90°E  /  60°N 90°E  / 60; 90

Ruso a Pederasion
Российская Федерация
Rossiyskaya Federatsiya
Wagayway ti Rusia
Wagayway
Eskudo ti Rusia
Eskudo
Nailian a kanta:  
Государственный гимн Российской Федерации
Gosudarstvenny gimn Rossiyskoy Federatsii
(" Kanta ti Estado ti Pederasion a Ruso ")
Lokasion ti Rusia
Kapitolio
ken kadakkelan a siudad
Moscow
55°45′N 37°37′E  /  55.750°N 37.617°E  / 55.750; 37.617
Opisial a sasao Ruso opisial iti amin iti daytoy a pagilian; 27 a dadduma a maikuyog nga opisial iti sabsabali a rehion
Grupgrupo ti etniko
(2010)
81% Dagiti Ruso
3.7% Tataro
1.4% Ukrainiano
1.1% Baskir
1% Chuvash
11.8% ken dadduma pay a saan a nainaganan [1]
Relihion
(2017) [2]
  • 73% Kristianidad
  • ?70% Ortodokso a Ruso
  • ?3% Dadduma a Kristiano
  • 15% Awan relihion
  • 10% Islam
  • 2% Dadduma
Nagan dagiti umili Ruso
Gobierno Pederal semi-presidensial a republika
Vladimir Putin (Владимир Путин)
Mikhail Mishustin (Михаил Мишустин)
Valentina Matviyenko (Валенти?на Матвие?нко) ( UR )
Vyacheslav Volodin (Вячеслав Володин) ( UR )
Lehislatura Pederal a Gimong
Konseho a Pederasion
Estado a Duma
Pannakaipatakder
862
882
1169
1283
16 Enero 1547
22 Oktubre 1721
7 Nobiembre 1917
10 Disiembre 1922
? Ruso a Pederasion
25 Disiembre 1991
Kalawa
? Dagup
17,098,246 km 2 (6,601,670 sq mi) [3] 17,125,191 km2 (mairaman ti Crimea) [4] ( Umuna )
? Danum (%)
13 [5]   (mairaman dagiti kalugnakan)
Populasion
? Karkulo idi 2021
  • Neutral decrease 146,171,015
  • (mairaman ti Crimea ) [6]
  • Neutral decrease 143,759,445
  • (malaksid ti Crimea) [6]
( Maika-9 )
? Densidad
8.4/km 2 (21.8/sq mi) ( Maika-181 )
GDP   ( PPP ) Karkulo idi 2021
? Dagup
increase $4.328 trilion [7] ( Maika-6 )
? Tunggal maysa a tao
increase $29,485 [7] ( Maika-55 )
GDP   (nominal) Karkulo idi 2021
? Dagup
increase $1.710 trilion [7] ( Maika-11 )
? Tunggal maysa a tao
increase $11,654 [7] ( Maika-64 )
Gini   (2018) negatibo nga idadakkel 37.5 [8]
kalalainganna  ·  Maika-98
HDI   (2019) increase 0.824 [9]
nangato unay  ·  Maika-52
Kuarta Rublo ti Rusia ( ? ) ( RUB )
Sona ti oras UTC +2 to +12
Pagmanehuan kanawan
Kodigo ti panagtawag +7
TLD ti internet

Ti Rusia / ? r ? ? ? / ( Maipanggep iti daytoy nga unidengngen ) wenno / ? r ? ? ? / ( Ruso : Россия , tr. Rossiya , IPA:  [r??s?ij?] ( Maipanggep iti daytoy nga unidengngen ) ), opisial nga ammo a kas ti Rusia ken ti Ruso a Pederasion [10] ( Ruso : Российская Федерация , tr. Rossiyskaya Federatsiya , IPA:  [r??s?ijsk?j? f??d???rats?j?] ( Maipanggep iti daytoy nga unidengngen ) ), ket maysa a pagilian idiay akin-amianan nga Eurasia . [11] Daytoy ket maysa a pederal a semi-presidensial a republika, a buklen dagiti 83 pederal a suheto . Manipud ti amianan a laud a mapan iti abagatan a daya, ti Rusia ket makibingbingay ti pagbeddengan iti Norwega , Pinlandia , Estonia , Letonia , Lituania ken Polonia (dagitoy dua ket babaen ti Kaliningrad Oblast ), Belarus , Ukrania , Georgia , Azerbaijan , Kazakhstan , Tsina , Mongolia , ken Amianan a Korea . Adda pay daytoy dagiti maipapan ti baybay a pagbeddengan iti Haon babaen ti Baybay ti Okhotsk , ken ti estado ti Etados Unidos iti Alaska babaen ti Nailet a Baybay Bering . Iti 17,075,400 kuadrado kilometro (6,592,800 sq mi), ti Rusia ket isu ti kadakkelan a pagilian iti lubong , a mangsakop iti sumurok a pagkawalo iti matagtagitao a lugar iti Daga. Ti Rusia ket isu pay ti maikawalo a kaaduan ti populasion a pagilian nga adaan ti 146.2 a riwriw a tattao. [12] Sumakop daytoy ti ballasiw ti sibubukel iti akin-amianan nga Asia ken 40% iti Europa, agsangapda kadagiti siam a sona ti oras ken agitiptipon iti maysa a nalawa a sakup iti kapalikmutan ken dagiti porma ti daga. Ti Rusia ket adda ti kadakkelan a reserba kadagiti mineral ken dagiti rekurso ti enerhia iti lubong [13] ken isu ti kadakkelan nga agpatpataud iti lana ken masna nga alingasaw iti sangalubongan. Ti Rusia ket addaan iti kadakkelan a reserba a kabakiran ken dagiti danawna ket aglaon iti agarup a maysa a pagkapat iti di-naapgad a danum iti lubong. [14]

Ti pakasaritaan iti daytoy a pagilian ket nangrugi kadagiti Daya nga Eslabo , nga immungar a kas dagiti malaslasin a grupo idiay Europa a nagbaetan dagiti maika-3 ken maika-8 a siglo AD. [11] Binangon ken tinurayan babaen ti maysa a Barangiano a napili a mannakigubat ken dagiti kaputotanda, ti mediebal nga estado iti Rus ket rimsua idi maik-9 a siglo. Idi 988 inamponna ti Ortodokso a Kristianidad manipud iti Imperio a Bisantino , [15] a nagrugian ti sintesis dagiti Bisantino ken Eslabo a kultura a nagilawlawag ti Ruso a kultura para kadagiti sumaruno a milenio . [15] Ti Rus' ket naapday ken nagbalin kadagiti nadumaduma a babassit nga estado; kaaduan kadagiti Rus' a dagdaga ket sinakop babaen dagiti panagraut ti Mongol ken dagitoy ket nagbalin a tributario dagiti nomadiko a Nabalitokan a Horda . [16] Ti Nalatak a Dukado ti Moscow ket nagininut a nangtipon kadagiti nakapalikmut a Ruso a prisipalidad, nakaganab ti pannakawayawayas manipud iti Nabalitokan a Horda, ken nangituray ti kultura ken politika a legado iti Kievan Rus' . Babaen ti maika-18 a siglo, daytoy a pagilian ket kaaduan a nagpalawa babaen ti panagrukma, panangikapet, ken eksplorasion a nagbalin iti Imperio a Ruso , nga isu daytoy ti maikatlo a kadakkelan nga imperio iti pakasaritaan, a sumakop manipud iti Polonia idiay Europa aginggana idiay Alaska iti Amianan nga Amerika. [17] [18]

Sakbayan ti Ruso Rebolusion , ti Rusia ket nagbalin ti kadakkelan ken ti umuna a kumaduaan iti Kappon ti Sobiet , ti immuna a batay-linteg a sosialista nga estado iti lubong ken mabigbigan a maysa a nalatak a bileg, [19] a daytoy ket nagbanagan ti naikeddeng a papel dagiti Kumadua a panagballigi iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat . [20] [21] Ti panawen ti Sobiet ket nakakita kadagiti kaaduan a nagun-od iti teknolohia iti maika-20 a siglo, a mairaman ti umuna a panagbanniaga ti nagtagitaon iti limbang iti lubong. Ti Ruso a Pederasion ket nabangon sakbay ti pannakarunaw iti Kappon ti Sobiet idi 1991, ngem daytoy ket mabigbigan a kas ti nalinteg a personalidad iti Sobiet nga estado.

Ti Ruso nga ekonomia ket isu ti maikasiam a kadakkelan iti lubong babaen ti nominal a GDP ken maikanem a kadakkelan babaen ti pagpadaan ti kapigsa ti panag-gatang , nga adda ti maikatlo a kadakkelan a nominal ti militar a busbos. Ti Rusia ket maysa kadagiti kapardasen nga agrangrang-ay a kangrunaan nga ekonomia iti lubong. Maysa pay kadagiti lima a mabigbig a naarmasan ti nuklear nga estado ken agtagikua kadagiti kadakkelan ti reserba dagiti armas iti dagup a panagdadael . Ti Rusia ket maysa a nalatak a bileg ken agnanayon a kameng iti Konseho ti Salaknib ti Nagkaykaysa a Pagpagilian , kameng iti G8 , G20 , ti Konseho ti Europa , ti Pagtitinnulongan ti Ekonomia ti Asia-Pasipiko , ti Gunglo ti Pagtitinnulongan ti Shanghai , ti Komunidad ti Eurasiano nga Ekonomiko , ti Gunglo iti Salaknib ken Pagtitinnulongan iti Europa (OSCE), ti Gungloti Komersio iti Lubong (WTO), ken ti daulo a kameng iti Mankomunidad dagiti Nawaya nga Estado .

Ti Katedral ti Saint Basil ken ti Torre ti Spasskaya ti Moscow Kremlin iti Red Square iti Moscow

Dagiti nagibasaran [ urnosen | urnosen ti taudan ]

  1. ^ "Archive copy" . Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-01-18 . Naala idi 2012-02-21 . {{ cite web }} : Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo ( silpo )
  2. ^ "Religious Belief and National Belonging in Central and Eastern Europe" . Pew Research Center (iti Ingles). 10 Mayo 2017 . Naala idi 9 Septiembre 2017 .
  3. ^ Statistics Division, United Nations Department of Economic and Social Affairs (2016). World Statistics Pocketbook, 2016 Edition (PDF) (iti Ingles). New York: United Nations. ISBN   978-92-1-161612-5 . Naala idi 24 Abril 2018 .
  4. ^ Сведения о наличии и распределении земель в Российской Федерации на 1 Enero 2017 (в разрезе субъектов Российской Федерации) [Information About Availability and Distribution of Land in the Russian Federation as of 1 January 2017 (by Federal Subjects of Russia)] (Tables) (iti Ruso). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 23 March 2019 . Naala idi 19 September 2021 – babaen ti rosreestr.ru.
  5. ^ "The Russian Federation: General Characteristics" . Federal State Statistics Service (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 28 Hulio 2011 . Naala idi 5 Abril 2008 .
  6. ^ a b Оценка численности постоянного населения на 1 января 2021 г. и в среднем за 2020 г. [Estimated population as of 1 January 2021 and on the average for 2020] (XLS) . Федеральная служба государственной статистики [ Federal State Statistics Service ] (iti Ruso) . Naala idi 6 Abril 2021 .
  7. ^ a b c d "World Economic Outlook Database, April 2021" (iti Ingles). International Monetary Fund . Naala idi 17 Abril 2020 .
  8. ^ "GINI index (World Bank estimate) ? Russian Federation" (iti Ingles). World Bank . Naala idi 22 Marso 2020 .
  9. ^ United Nations Development Programme (2020). Human Development Report 2020 (PDF) (Reporta) (iti Ingles). ISBN   978-92-1-126442-5 . Naala idi 15 Disiembre 2020 .
  10. ^ "Dagiti nagan a Ruso a Pederasion ken Rusia ket nasken nga agpadpadan to". "Consititution of the Russian Federation, Article 1" [Ti Batay-linteg iti Ruso a Pederasion, Artikulo 1] (iti Ingles) . Naala idi 25 Hunio 2009 – babaen ti constitution.ru.
  11. ^ a b "Russia" [Rusia]. Encyclopædia Britannica (iti Ingles) . Naala idi 31 Enero 2008 .
  12. ^ Федеральная служба государственной статистики (Federal State Statistics Service) (2011). "Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года ( Information on the final results of the 2010 All-Russian Population Census )" . Всероссийская перепись населения 2010 года (2010 All-Russia Population Census) (iti Ruso). Federal State Statistics Service . Naala idi 2011-12-28 .
  13. ^ "Panorama of Russia" [Panorama iti Rusia]. Commission of the Russian Federation for UNESCO [ Komision iti Ruso a Pederasion para iti UNESCO ] (iti Ingles). Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-03-23 . Naala idi 29 Oktubre 2010 .
  14. ^ Curtis, Glenn E., ed. (1998). "Topography and Drainage" [Topograpia ken Pagayusan ti Danum]. Russia: A Country Study [ Rusia: Panagadal ti Pagilian ] (iti Ingles). Washington, DC: Federal Research Division, Library of Congress [Pederal a Panagsukisok Dibision, Biblioteka iti Kongreso]. pp. 126?134. ISBN   0-8444-0866-2 . LCCN   97007563 .
  15. ^ a b Curtis, Glenn E., ed. (1998). Russia: A Country Study [ Rusia: Panagadal ti Pagilian ] (iti Ingles). Washington, DC: Federal Research Division, Library of Congress [Pederal a Panagsukisok Dibision, Biblioteka iti Kongreso]. pp. 1?10. ISBN   0-8444-0866-2 . LCCN   97007563 .
  16. ^ Prawdin, Michael (2005). The Mongol Empire: Its Rise and Legacy [ Ti Mongol nga Imperio: Ti Ibabangon ken Legado ] (iti Ingles). Somerset, N.J.: Transaction. pp. 512?550.
  17. ^ Taagepera, Rein (1997). "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia" [Panagpalawa ken Panagpabassit a Tabs dagiti Dakkel a Turay: Kontesto para iti Rusia]. International Studies Quarterly [ Pagkapat nga Internasional a Panagadadal ] (iti Ingles). 41 (3): 475?504. doi : 10.1111/0020-8833.00053 .
  18. ^ Turchin, Peter; Adams, Jonathan M.; Hall, Thomas D. (2006). "East-West Orientation of Historical Empires and Modern States" [Daya-Laud Orientasion iti Pakasaritaan dagiti Imperio]. Journal of World-Systems Research [ Warnakan iti Lubong-Sistema a Panagsukisok ] (iti Ingles). 12 (2): 219?229. doi : 10.5195/jwsr.2006.369 .
  19. ^ Dagiti politika dagiti nalatak a Bileg: ti panagbalbaliw iti Estado Unidos ken ti Kappon ti Sobiet Books.Google.com
  20. ^ Weinberg, G. L. (1995). A World at Arms: A Global History of World War II [ Nakaarmas a Lubong: Ti Sangalubongan a Pakasaritaan iti Maikadua a Sangalubongan a Gubat ] (iti Ingles). Cambridge University Press [Cambridge nga Unibersidad ti Pagmalditan]. p. 264. ISBN   0-521-55879-4 .
  21. ^ Rozhnov, Konstantin (2005-05-05). "Who Won World War II?" [Sino ti Nangabak ti Maikadua a Sangalubongan a Gubat?]. BBC News (iti Ingles) . Naala idi 2021-09-20 .

Dagiti akinruar a silpo [ urnosen | urnosen ti taudan ]

Dagiti midia a mainaig iti Rusia iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Rusia manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)