|
?????????????, ??? ??????? ??? ??????? ?????? ??????? ? ???????????????? ?????? ????? ?????
????????? ?????
???? ? ????????? ???????????????? ?????
|
?????????
???????
(f?rsi)
|
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a2/Farsi.svg/250px-Farsi.svg.png) |
?????
| ?????? ?????
,
??????? ?????
,
??????????
,
???????????????
,
????????????? ????
,
?????????? ???????????
,
?????
,
????????????
?
????????????
|
---|
???????
| ??? ?????????
|
---|
???? ?
| ????? ????????
|
---|
???????
|
???????? ??????????
????
????
???????
???????
????
?
?????????
????????
?????????
?
?????????
??????????
???????
???
-???,
??? ????????????
,
????????????
,
????????????
,
????????????
,
???????????
,
??????????
,
???????????
,
???????????
,
??????????
,
????????????
|
---|
?????????? ??????????
|
????
?????????
(
????
)
?????????
(
?????????
)
|
---|
????????? ?????
| 85 ??????
|
---|
????????? ????????????????
| Academy of Persian Language and Literature
?
,
Academy of Sciences of Afghanistan
?
?
Rudaki Institute of Language and Literature
?
|
---|
???????????? ????
| ???????????? ????????? ???
?????? ?????, ????? ??? 60 ????
??????? ?????, ??? 53 ????
???????
???????? ?????
(
????
)?
????? ??? 35 ???,
???????? ??????????
(
?????????
?
?????????
)
??? 25 ???? / ??? 18 ????
[1]
[2]
|
---|
????????-? ????? ??????????
| ???????
|
---|
???????????
| ???????????? ???????
- ???????? ?????
- ????????????? ???????? ?????
|
---|
????? ????????
| ??????????????
,
????????
(
????????? ????????
)
|
---|
IETF
| fa
|
---|
???? 7.75?97
| ??? 535
|
---|
ISO 639-1
| fa
|
---|
ISO 639-2
| per (B); fas (T)
|
---|
ISO 639-3
| fas, prs, pes, tgk
|
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Persian_Language_Location_Map.svg/270px-Persian_Language_Location_Map.svg.png) |
?????????? ????????????????
|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4b/Persian_speaking_world.svg/270px-Persian_speaking_world.svg.png) |
???????, ????? ?????????? ?????????? ????? ??
|
Persian language
?????????????
|
?????????
(?????????? ?????
?????
),
??????????
??????? ????????? ?
???????????? ?????????????
??????????? ?????????
????????
???? ????????????? ???????? ?????????? ????? ?
???????
,
????????????
(????? ??????? ? ≪????≫) ?
????????????
(????? ??????? ?
≪?????????≫
)? ????????? ????????? ???? ??? 110 ?????? ?, ??????? 60 ??????? ????? ??????? ????? ?
[3]
?
????????? ?? ?????????? ?????????? ???? ??????
??? ?????????
(?????? 6-4-?? ?????), ????? ????????? ???
??????????
(?????? 4 ????? ????? ??? ???? 10-?? ???) ? ??? ????????? (???? 10-?? ?????)? ????? ??????? ????? 19-?? ??? ?????????? ????? ?????? ? ?????????? ??????????????? ????? ??????????? ?
????????
,
?????????
?
??????????? ??????
???????? ??????????
[4]
? ???? ?? ???? ?????????, ????? ???????? ?? ????? ????????? ??????? ???????? ? ????????? ??????????? ?????? ???????????????
?????????
??
?????????? ?????????? ????? ???? ???????? ????? ?? ???????? ????????? ???? ?????????? ???? ?
?????????
????? ?????????????, ??????????????? ? ??????????? ?????????????
[4]
? ??? ?????????????????? ? ???????????????????? 19-?? ????? ????? ?? ???????
?????????
,
????????
?
????????
???????????????? ????????? ???????? ?
???????? ???
????? ????
??????????? ???????? ? ??????? ?????????????, ??? ??? ? ??????
?????????
≪????????≫
,
???? ??????
???????????
,
??????
≪??????≫,
??????
???????????????????? ? ?????
?????? ?????????? ?????????? ???? ?????? ????????.
- ???????
?
?????????
(
???? ?????
?????-? ?????
)
- ????????????
?
????
???
?????-?? ????
, ?????? ≪??????? ?????????≫ (
????? ???
?????-?? ????
)
- ????????????
?
?????????
(
забони то?ик?
?????-? ??????
)
???????????? ≪????≫ ?????? ?????????? ????????? ? 1964 ?. ????????? ?????????????? ? ?????????? ??????? ????????? ≪?????≫ ??????
?????????? ????????? ?
???????????? ?????????????
??????????? ????????? ???????? ???? ???????? ???????, ??? ??? ?????? ?? ???
???????
,
?????????
, ???????????, ?????? ? ??????? ?????????? ????????????, ????????? ? ???????? ????????? ????????????? ???????, ???? ????????? ? ???
????????
(?????? ???????????? ? ???? ?????????? ??????) ? ?? ???? ??? ?????????
?????????? ?????? ?
???????? ???
????? ??? ????????
??????????
? ???????? ?????? ????????? ?? ???? ????? ?????????? ??? ??????????? ?????, ????? ?????????? ?????? ???????????
[5]
?
????????
|
?????
|
??????
|
[?]
|
?
|
??
|
[?]
|
?
|
??
|
[?]
|
?
|
??
|
[?]
|
?
|
???
|
?????????? ??????????? ????????? ?? ???????? ??? ??? ??????, ????? ??????????? ?? ???????????? ?????????? ???????? ??????????? ??? ???????? ???????????? ??? ?? ???? ??????????, ????? ???????? ??? ????? ?? ??????????? ?????? ???????
[6]
? ????? ?? /?/ (? ,?), /?/ (? ,? ,?), /?/ (? ,? ,? ,?), /?/ (? ,?) ? [?]~[?] (? ,?, ??????? ?? ???????????? ?????? ?????????? ?? ???????????) ???????????
[6]
?
?????????? ????????? ???????????? ???????? ?, ???????? ?????? ?? ????? ???????????? ? ????? ????????????? ???? ????? ???????????? ?????? ?? ?????????????? ????? ???????? ?????? ????????, ?/y (≪??≫) ???? ??????????? ? ?? /?/ ???????? ???????? (???????? ???????????? ??? /?/), ?? /?/ ???????? ????????? ?/v (≪???≫) ???? ??????????? ? ?? /??/ ???????? ????????, ?? /?/ ???????? ????????? ? ???? (≪????≫) ??????????? ? ??
????????? ?????
, ?? ????? /?/ ???????? ????????? ???? ???????????? ?????? ? ???? ?????? ???????, ????? ?????? ?? ???????? ?????? ??? (?? , ?? , ??)? ??? ?????? ????????? ??? ????????????? ? ????????????? ?????????, ??????????? ???????? ??????????? ???? ?????? ??? ?????????? /?/ ????? ?/v ????? ? /?/ ? ???? /??/ ??????? ?/h ?????
[7]
[6]
?
???????????? ???????? ????????? ?????????? ? ????????? ?????????? 1928 ????????, ??? 1939 ????????? ?
??????????
????? ??? ???????? ?????????, ??? ?????????? ? ????? ????
?????????? ??????????? ??????????? ???? ? 6 ?????????, 2 ????????? ? 23 ???????? ???????? ?????? ?? ??????????? ? ??????????? (??? ??????????) ???????????? ????????
?????????? (????????????? ??????? ???????) ????????????? ?? [æ], [e], [?], [?], [u], [i] (???????????? ??, ?, ?, ?, ??, ?)
[8]
? ?????????????? ???????????? ??? [i], [e], [æ] (?, ?, ??), ???????????? ???????????? ??? [u], [?], [?] (??, ?, ?)
[8]
? ???????????? ?????? ?? ????? ? ????? ????? ???????????? ??? [i], [u], [?], ???? ???????????? ??? [e], [?], [æ] (?, ?, ??)
[8]
:
?????????? ???? ??????? ???? ? ?????? ????????????
??????? [b], [d], [g], [?], [v], [z], [?~?], [d??], [h], [j]?
????? [p], [t], [k], [t???], [f], [s], [x], [?]
[9]
?
|
?????
|
???????
|
1-?? ????
|
??
????
??
|
??
??
????
|
2-?? ????
|
??
??
???
|
???
????
????
|
3-?? ????
|
??
??
??
|
????
????
?????
|
???????? ????????????? ???????? ?????????? ?? ?????? ???????? ????????????? ????? ??????????? ?? ???????? ???????????? ????? ??? ????????? ????????? ??????? ???? ?? /??????-? ????/ (≪?? ?????≫) ??? ??????? ?????? ? ???? ???? /??????-???/?
|
?????
|
???????
|
1?? ????
|
?
-???
??
|
???
-????
???
|
2?? ????
|
?
-???
??
|
???
-????
???
|
3?? ????
|
?
-???
???
|
???
-????
?????
|
????? ?????????? ?????????? ??? ???????? ??????????? ???????????? ????????? ?????????? ???? ?????????? ????? ??????? ??? ?? ???????? ??????????? ???
????????????
? ???????????? ??????? ??, ??
?????????
??? ???????? ???? ????? ? ?????????? ????, ??? ???????? ? ???? ?????? ???????????
????, ????????? ????, ?????? ???????????? ?????. 18-?? ??? (????????? ?????)
?????????? ????????? ?????????? ?????? ?? ???? ???????? ????? ???
?????????
?
??????????
, ???????
?????????? ??????????
??????? ??? ??????????????
???????
????, ????? ?????????? ??????????????? ?? ??? ???????????????? ?????? ???????? ??? ????????? ?????????? ?????? ????? ?????? ??? ??????, ? ???? ????????????, ??? ???? ????? ??????????? (?????? ?????? ≪?≫-?) ???? ??????? ???? ?? ??????? ????? ?? ????????, ???????? ??? ?????????? ???????????????? ???? ?????????, ???? ????????????? ???? ?????????? ????????, ????? ????? ????? ?????????????? ??????????? ??? ???????? ??? ?????????? ????, ??????? ??? ???????? ????
[10]
?
??? ??????????? ????????? ???? ??????????????? ???? ??????????, ???? ????????? ?????? ? ?????, ?? ????????? ??? ????????? ??????? ??? ??? ????? ??????????? ??????, ?????????? ?????????
?????????? ?????????
? ????? ????? ??????????? ????????????, ??? ??????? ?????? ????? ??????????? ????????? ?????????? ?? ????????? ?????
???????? ???? ??????????? ??? ??????????? ??????? ??? ??, ??
???????
? ????? ???????? ??????????? ????????????????? ?
???????????????
??? ????? ??? ????????, ?????
????? ?????????
? ?????????? ??? ?????. ?????????? ???? ????? ???????? ?? ? ?????????? ?? ??? ?????????? ????? ?????????????? ??????????? ??????? ?????????? ?????? ?????????? ??, ???, ????? ?????????? ?????, ??????? ??????????? ???????? ?? ???? ??????? ?? ?????? ? ????? ??????????????? ???????????? ??????????? ???????? ?????? ?????, ??? ????? ???????? ?? ????? ? ???????????? ?????? ??? ??????????
?????????? ????????? ?????? ??????? ?????????? ??? ???
??????
(???????? ????????? ?????? ???????????????), ? ??? ??? ?????, ??????? ????????? ??? ??? ???????, ????? ????????? ??? ????? ??????? ??? ???????? ??????? ????????? ???????????? ???? ??????? ??? ???????, ??? ?????? ?????????????? ????????? ???? ????????? ????? ???? ???????????? ?? ??????? ??????? ?????? ??????? ???? ????? ? ?????? ?????? ≪????????≫? ?????? ?????, ?? ????????? ???? ????????? ???????, ???? ????, ???
????? ???????
???
??? ?????????? ??? ????? ???????? ?????? ?????? ????????? ???? ? ?????? ????????? ?? ??? ????????? ???????? ?????? ???????? ??? ??? ????????, ????? ????? ?????????????????????? ?????? ??????????? ??
?????? ???
?? ???? ?????????, ????? ????????? ????????? ??
???????
5-?? ?????? ???
????????? ????
??????????? ? ???????????, ??? ?????????????????? ??????????? ??????????:
?????????
≪?????????≫ ?? ??
?????????? ???? ??????? ???????????, ????? ?? ???? ????? ? ???? ????????? ??? ?????????, ?? ???? ?? ???? ???????? ??? ??????????? ???????????? ???????? ???
?????
,
????????
? ??????? ?? ????????? ??? ?????????? ?????? ?????? ? ???????? ????????? ? ????????????? ????? ????????? ? ≪????????? ????? ????≫?
?????????????? ?????? ??????????? ????? ??? ?????? ???????? ?? ???????????, ?????? ?????????? ? ???? ???? ??? ???????????, ????? ????? ??? ???????????? ?? ?????? ???????? ??????? ?????????? ???????????? ???????? ????? ?????????, ??? ???????? ??????????? ?????? (????? ≪????? ?????????≫)?
????? ????????? ??????
??????? ????????? ????? ????? ???????? ??????????? ??????, ? ???????? ???? ??????? ???????? ???? ??????????????? ??????????? ???????? ???
???, ??? ???????? ????? ? ??? ???????? ????? ??? ????????? ?? ????? ?? ????????????? ???????????? ???????
?????
????????? ?????????? ??????????????? ????? 8-?? ???? ?????? ???? ????? ?????? ??????, ?? ?????????? ?????? ?? ?????? ????????? ????????, ? ???? ???? ??? ????????? ??????? ??????? ??? ?????????, ??? ??????????? ???????? ??? ?????????? ?? ????????, ??????? ?? ???
???????
?
??????????? ?????? ??????????? ??? ?? ????? ????? ??????????, ???????? ???????????? ?? ????????? ????? ????? ?????????? ??????????????? ?? ??????? ????? ??????????? ? ??? ??????? ???????
????????? ?????????? ?????? ?? ????? ???????? ????????????? ????????????? [??? ????] ????????? ?, ??? ????????? ? ??? ≪????????? ???????????? ????≫? ??? ?????????, ?? ????? ????????? ???????? ??? ???????? ?? ?????????, ??????????????? ??? ??? ???????? ???????? ???????? ????????? ??????????????? ? ???????????? ????? ????????????? ??????????????, ??????????????, ?????????????, ????????????????, ????????????????? ???? ??????? ???????????????, ?????? ???????????? ?? ???????????????, ??? ?????? ?? ?????????????????? ???? ????????? ?? ??????? ??? ????????? ?????????? ?????? ???????-???????? ???????? ????????? ???????????????? ????????? ?????? ???? ?, ? ??? ?????????? ???? ??? ?????????? ?? ????????? ??????????? ??????????????? ?????? ? ???? ???? ?? ??????, ?????? ????????, ????? ????????, ??? ????? ????? ?????????, ????? ??? ???? ?? ?????, ?? ???????????? ??? ?????? ??????? ?? ???????? ??????? ????????? ????????? ??? ?????? ?? 13-?? ???? ??????????
???????? ???? ??????
??????? ??????????????? ??????
??? ??????
?????, ??? ????? ??????????? ? ??????????? ??? ??????????? ??????? ??? ??? ??????
????? ????? ???? ?????????
???????? ??? ?????????????? ??????????????? ?, ??? ??? ??????????? ????? ?? ??? ??????????? ??????????????, ????????? ??????????? ??????????????????? ??? ?????????????? ?:
???????? ????????
???????? ???????????? ?????????? ???? ??
???????-? ?????????
?, ??? ?????????????? ?? ?????????? ??? ??????? ??? ??? ???????????? ??????????????????? ?????? ?????????????? ?? ???????????? ?? ??? ???????? ?????? ???? ? ????????????? ?????? ? ?????? ?? ????????? ???? ??? ? ???? ???? 11-?? ???? ?????? ?
?????????? ??????????
???????
???????????? ??? ????? ?????? ?? ?????? ??????? ??????? ?????? ?? ????????????? ?????? ???????? ????? ???? ?, ??? ???????????? ???????-? ????????? ???????? ????????? ? ??? ?????????????? ?? ????????? ???????????
????????? ?????? 974 ?. ????? ????????? ?????
- ↑
Windfuhr G. and Perry J.R. Persian and Tajik. / The Iranian Languages. NY. 2009
- ↑
Iran
??????????
2012-02-03
Wayback Machine
, 36 ???? (51 %) ? 33 ???? (45 %)
Loc.gov
,
Afghanistan
??????????
2017-09-20
Wayback Machine
, 16 369 тыс. (50 %),
Tajikistan
??????????
2001-03-31
Wayback Machine
, 5 770 ????? (80 %),
Uzbekistan
??????????
2016-07-09
Wayback Machine
, 1,2 ???? (4.4 %)
- ↑
Windfuhr, 2010
, ?? 418
- ↑
4,0
4,1
Windfuhr, 2010
, ?? 416
- ↑
??????????, 1980
, ?? 67
- ↑
6,0
6,1
6,2
??????????, 1980
, ?? 68
- ↑
Windfuhr, 2010
, ?? 422
- ↑
8,0
8,1
8,2
??????????, 1980
, ?? 33
- ↑
??????????, 1980
, ?? 40
- ↑
??????? ?????. ????? ????? ? ??
1. ?????? ???? ??? ?????? ??? ???????? ?? ?????? ? ?????? ?? ?? ????? ?????? ???????? ??????? ????.
2. ??????? ?????. ????? ???? ????? (??? ? ?? ?). ??? ????. ????? ??? ??? ????.
3. D. N. MacKenzie "An Early Jewish-Persian Argument". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 31, No. 2. (1968), pp. 249?269
4. ??????? ?????. ????? ????. ?????: ???????? ????? ??? ???? ??? ????.
5. ?????????? ?????? ??? ????????: ??????? ????? ? ?????????? ??? ?????: ???????? ?????? ??? ???: ????? ????????. ????: ?????????????
6. ?????? ?????. ????? ?????? ? ???? ?????. ??? ????? ????. ??. ???? ??????????X.
7. ??????? ???????? ??????? ??? ???: ???????? ?????? ??? ?????? ?????? ?????? ????? ??????? ? ??????? ???????? ?????? ??? ???? ????
| |
---|
| ?????????? ? ???????????????
| |
---|
| |
|
??? ??????? ??? ??? ????? ??????? ??????? ????????? ??? ???????? ????????? ??????? ? ???????? ??????? ?????????????? ???????? 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ???? ????????????? ?????????
???????? ????????? ??????????????
(
?? 9, ?? 209
)?
|