Depi Wikipedya, ansiklopedi lib
al
gade paj
ki genyen lis atik menm non yo.
Potoprens (komin)
Potoprens
nan -
depatman
-
awondisman
Lwes
Potoprens
|
anblem
|
koodone yo
|
lat 18° 32′ 24″ No
lon 72° 20′ 24″ Lwes
|
Prezidan Komisyon kominal
|
Gabrielle Hyacinthe
|
popilasyon
|
942 194 ab.
|
popilasyon ran
|
1
e
|
dansite
|
26 143 ab./km²
|
popilasyon dat
|
2012
|
popilasyon tip
|
estimasyon
|
Potoprens
(an franse :
Port-au-Prince)
se
kapital
peyi
Ayiti
. Avek yon
popilasyon
apepre 2 754 812 moun an 2019,
[1]
se pi gwo
vil
peyi
a e dezyem vil ki gen plis moun nan
Karayib
la. Li sitiye sou
Gof
Lagonav
nan lwes Ayiti.
Potoprens se yon vil ki te fonde nan tan kolon an Ayiti, ki te otrefwa rele Sen Domeng anba okipasyon Franse. Li te fonde sou abitasyon Randot ki te komanse nan zon Bele ale jis nan zon nou rele Ri pave kounye a. Pa gen moun ki vreman konnen ki kote non ak orijin nan soti. An 1680, pirat franse ki te nan Gof Lagonav te dekouvri de il yo ki te nan be a e yo te ba yo non "Ilets du Prince". Tou de il sa yo disparet depi lontan. An 1706, yon batiman franse ki te rele "Le Prince" fe premye desant nan zon nan. Apre 43 zan, le vil lan te fonde 26 novanm 1749, yo te ba li non "Port-au-Prince" (an kreyol ayisyen : Potoprens) ki vle di
Po prens lan
. Anba Revolisyon Fransez vil la te pran non "Port Republicain", men le Ayiti pran endepandans li premye janvye 1804, yo reba li non "Port-au-Prince".
12 janvye 2010 te gen yon tranblemannte ki te pase bo 4e apre midi pandan 53 minit 10 segond ,te gen anpil kay kite kraze ak anpil moun kite mouri. Katastrof sa te mete anpil dlo nan zye nan dives moun depatman ni nan lamerik la. Sant vil la te devaste e anpil bilding piblik te detwi, tankou:
katedral
,
Pale Nasyonal
, palman an, lameri a, pale jistis la, plizye ministe ak anbasad, ansanm ak katye jeneral
Misyon Nasyonzini pou Stabilizasyon an Ayiti
(MINUSTAH)
[2]
.
Komin Potoprens gen twa (3) seksyon kominal :
- Tigo
, ki gen apepre 500 000 moun, sipefisi li mezire 20 kilomet kare.
- Mon Lopital
ki gen apepre 150 000 moun, sipefisi li mezire 7 kilomet kare.
- Matisan
, ki gen apepre 270 000 moun.
Se sant ekonomi, kilti, epi touris ayisyen. Ekonomi Potoprens depann prensipalman nan
kafe
,
tabak
, epi
sik
. Inivesite Deta Ayiti genyen nan Potoprens.
Pesonalite nan relasyon avek Potoprens
[
modifye
|
modifye kod
]
- Louis Alexandre Amelie Bauduy
(1773-1827), ofisye nan lame yo nan Repiblik franse ak Anpi la, nonmen marchal kan pandan tan Restorasyon an.
- Louis Lefebure de Fourcy
(1787-1869), matematisyen
- Baron Charles Frederic Chasseriau
(1802-1896), chef achitek nan vil
Masey
,
Constantine
ak
Alje
- Robert de La Myre Mory
(1898-1940), politisyen franse
- Philippe Kieffer
(1899-1962), ofisye Marin nasyonal franse ak Konpayon Liberasyon an, kreyate ak komandan an premye komando nan marin franse ki fe non li.
- Francois Duvalier
(1907-1971), rele ≪ Papa doc ≫, Prezidan an Ayiti soti 1957 a 1964, diktate soti 1964 a 1971
- Rigaud Benoit
(1911-1986), pent
- Marie Chauvet
(1916-1973), ote pyes teyat ak womansye
- Albert Mangones
(1917-2002), achitek
- Gesner Abelard
(1922), pent ak eskilte
- Jean Dominique
(1930-2000), jounalis
- Wilson Bigaud
(1931-2010), pent
- Jacqueline Scott-Lemoine
(1933-2011), aktris ak ekriven
- Jean-Claude Garoute
, rele Tiga (1935-2006), atis
- Jean Alfred
(1940), depite
Gatineau
, Asanble nasyonal Kebek
- Michele Montas
(1946), potpawol nan sekrete a jeneral nan la ONU
- Jean-Claude Duvalier
(1951), pitit gason
Francois Duvalier
, rele "Bebe doc", diktate an Ayiti soti de 1971 a 1986
- Dany Laferriere
(1953), ekriven, kwonike ak senaris
- Lyonel Trouillot
(1956), ekriven
- Michaelle Jean
(1957), ansyen gouvene jeneral Kanada ak aktyel sekrete jeneral Oganizasyon entenasyonal nan La Francophonie
- Michel Martelly
(1961), 56e prezidan Repiblik Ayiti
- Louis-Philippe Dalembert
(1962), ekriven
- Garry Conille
(1966), 16
e
Premye Minis Ayiti
- Wyclef Jean
(1972), rape
- Wagneau Eloi
(1973), foutbale
- Tony Yayo
(1978), manm gwoup
G-unit
- Alexandre Boucicaut
(1981), foutbale
- Samuel Dalembert
(1981), baskete
- Skal Labissiere
(1996), baskete