???? ?? ??????

????? ???????? ?????????? ??
( ?????? ???? ?? ??????????)

???? ???? ???? ?????? ?? ??? ??, [1] ?????? ?????? ?????? ??? ??????? ??? ???? ???? ???? ?? ?????? ???, ?????? ?? ????????? ? ???? ??? ???????? ??????? ?? ?????? 31.49 ????? ??, ?? 2011 ??? ???????? ?? 26% ??? [2]

???? ???? ?? ???? ??????
???? ?? ?????? ?????? ??? ???? ????? ???? ???????

?????-???? ?????? [ ??????? ???? ]

???? , ??????? , ????????/??????? , ??????? , ????? , ????? , ?????? , ????????? , ????? , ??????? , ?????? , ??????? , ?????? , ????? , ????? , ??????? , ??????? , ?????? , ??????? , ?????? , ????? , ?????? , ?????

??????? ?????? [ ??????? ???? ]

???? , ?????? , ?????? , ?????? , ???? , ????? , ??????

???????-?????? ?????? [ ??????? ???? ]

?????? , ?? , ??????? , ???? , ?????

???????-????? ?????? [ ??????? ???? ]

????? ???? , ??????? , ???? , ????? , ?? , ????? , ????

???????? ?? ?????? ???? ?????? ?????? ?? ???? [ ??????? ???? ]

???? ?? ????? ???? ????? ??? ?? ?? ???? ??? ??????????? ??? ?????????? ?? ?????? ?? ????? ?? ?????? ?? ????? ?? ?? ????????? ?? ?????? ?? ???? ????? ???? ?? ??? ?? ???? ?? ?????? ??? ????? ???? ???

??????? ??????? ?????? [ ??????? ???? ]

????? ???? ?? ?????? ??????? ??? ???? ?????? ???? ???? ???? ???? ??? ?????? ?????? "?????" ?? ?????? ??????? ?? ??? ??? "?????" ?? ?????? ???? ??????? ???? ??? [3] 2011 ?? ?????? ?? ??????, 43.63% ?????? ????? ?? ????? ?? ???? ??? ???? ?? ???????? ????? ?? ???? ??? [4] ???? ???? 26 ??? 2018 ?? ???? ???? ??? ??? [5] ???? / ?????? 1.04 ????? ??????? ?? ??? ???? ?????? ???? ???? ???? ??? ???????? ???? ??, ???? ??? ????? 29 ??? ??????? ?? ??? ???? ???? ?? ?????? ???? ??? ???? ?? ????? ?? 96.71% 22 ???????? ?????? ??? ?? ?? ???? ???????? ?? ??? ??? ????? ???

????? ????? ?? ?????? ?? ???? ?????, ??????? ??? ????? ?????? (2011 ?? ??????)
???? ????? ???????? [6] ????? ????????
??? ???????? ?? ??????? ?? ??? ???
??????? ???????? (????? ???) ????? ???????? (????? ???) ??? ???????? (in ????? ???) [7] [8] ??? ???????? ?? ???????
?? ??? ??? ??? ????????
????? 52,83,47,193 43.63 13.9 2.4 69.2 57.10
????????? 2,59,678 0.02 8.3 4.6 12.9 10.60
?????? 9,72,37,669 8.30 0.9 0.1 10.7 8.90
????? 8,30,26,680 7.09 1.3 0.3 9.9 8.20
?????? 8,11,27,740 6.93 1.2 0.1 9.5 7.80
???? 6,90,26,881 5.89 0.7 0.1 7.7 6.30
??????? 5,54,92,554 4.74 0.4 0.1 6.0 5.00
????? 5,07,72,631 4.34 1.1 0.1 6.3 5.20
?????? 4,37,06,512 3.73 1.4 0.1 5.9 4.94
?????? 3,75,21,324 3.20 0.5 319,525 4.3 3.56
?????? 3,48,38,819 2.97 499,188 195,885 33,761,465 3.28
?????? 3,31,24,726 2.83 3,272,151 319,525 36,609,122 3.56
??????? 24,821 <0.01 1,234,931 3,742,223 4,991,289 0.49

?? ??? ?? ?? ?????????? ?????? ???? ???? ???? ?????? [ ??????? ???? ]

??????? ???? ????? ????? ?? ?????? ???????
23 ??????? 973,709 0.116%
24 ?? 16,79,916 1.8%
25 ???? 912,283 0.109%
26 ??????? 861,378 0.103%
27 ??????? ???? 694,940 0.083%
28 ???? 675,642 0.081%
29 ??? 641,662 0.077%
30 ????? 538,842 0.064%
31 ????? 534,313 0.064%
32 ????? 466,073 0.056%
33 ????? 413,894 0.049%
34 ?????? 390,583 0.047%
35 ??????/????? 366,229 0.044%
36 ????? 273,168 0.033%
37 ???? ???? 270,994 0.032%
38 ?????? 225,556 0.027%
39 ???? 220,783 0.026%
40 ???????? 178,598 0.021%
41 ???? 173,791 0.021%
42 ?? 172,449 0.021%
43 ???? 166,157 0.020%
44 ????? 162,088 0.019%
45 ??? 158,409 0.019%
46 ??? 139,365 0.017%
47 ??????? 137,722 0.016%
48 ?????? ???? 108,148 0.013%
49 ????? 107,992 0.013%
50 ??????? 101,841 0.012%

????????? ????? [ ??????? ???? ]

??????? [ ??????? ???? ]

  1. " ' ?????? ?? ???????? ?? ??? ???? ' " . ??? ?? 11 ????? 2018 ?? ????????? . ?????? ???? 27 ??? 2018 .
  2. "Hindi migrants speaking Marathi rise to 60 lakh" . ??? ?? 5 ??????? 2018 ?? ????????? . ?????? ???? 4 ??????? 2018 .
  3. "India census results 2011" (PDF) . ??? ?? 27 ??? 2018 ?? ????????? (PDF) . ?????? ???? 27 ??? 2018 .
  4. "Hindi mother tongue of 44% in India, Bangla second most spoken" . ??? ?? 20 ????? 2018 ?? ????????? . ?????? ???? 27 ??? 2018 .
  5. ?????:Cit web
  6. ORGI. "Census of India: Comparative speaker's strength of Scheduled Languages-1951, 1961, 1971, 1981, 1991 ,2001 and 2011" (PDF) . ??? ?? 27 ??? 2018 ?? ????????? (PDF) . ?????? ???? 27 ??? 2018 .
  7. "How languages intersect in India" . Hindustan Times. ??? ?? 22 ????? 2018 ?? ????????? . ?????? ???? 26 ????? 2018 .
  8. "How many Indians can you talk to?" . ??? ?? 22 ????? 2018 ?? ????????? . ?????? ???? 26 ????? 2018 .

?????? ?? ????? [ ??????? ???? ]

????? ??????? [ ??????? ???? ]