O
Tupolev Tu-104
(alcumado pola
OTAN
como
Camel
) foi un avion de pasaxeiros de dous motores e medio rango sovietico. Despois do britanico
de Havilland Comet
e do canadense
Avro Canada C102 Jetliner
, o Tu-104 foi o terceiro reactor de pasaxeiros en voar e o segundo en facer un servizo regular. Despois dos problemas descubertos no Comet, que o mantiveron en terra por razons de seguridade, entre os anos 1956 e 1958 o Tu-104 foi o unico reactor comercial operativo do mundo.
[
1
]
O seu deseno xestouse combinando unha nova fuselaxe de grande diametro coa cola, as as e os motores do bombardeiro
Tu-16
Badger
. O feito de non ser un deseno totalmente novo acelerou o seu proceso de desenvolvemento, e fixo o seu primeiro voo o
17 de xuno
de
1955
, entrando en servizo coa aerolina rusa
Aeroflot
en setembro de
1956
.
A configuracion de clase mixta permitia levar 50 pasaxeiros e as versions de clase unica chegaban ata os 80. Versions posteriores, como o alongado Tu-104B, chegaban as 100 prazas.
Calculase que se construiron uns 200 exemplares, servindo a meirande parte deles en
Aeroflot
. O unico usuario estranxeiro do Tu-104 foi a aerolina checoslovaca CSA, que empregou seis avions entre
1957
e
1980
.
A comezos dos anos 50 a aerolina sovietica Aeroflot necesitaba un avion de pasaxeiros moderno con mais capacidade e mellor rendemento que os aparellos de piston que estaban en servizo. Da solicitude de deseno encargouse
Tupolev OKB
, que baseou o nova avion no seu bombardeiro estratexico
Tu-16 'Badger'
. O avion mantivo as as, os motores e as superficies de cola do Tu-16, pero o novo deseno adoptou unha fuselaxe presurizada mais ancha desenada para poder acomodar a 50 pasaxeiros. O prototipo voou por vez primeira o
17 de xuno
de
1955
. Estaba equipado cun paracaidas de freado para acurtar a distancia de aterraxe en ata 400 metros, xa que na epoca poucos aeroportos tinan pistas o suficientemente longas.
[
1
]
O primeiro Tu-102 de serie fixo o seu primeiro voo o
5 de novembro
de 1955.
[
2
]
O Tu-104 estaba impulsado por dous turborreactores
Mikulin AM-3
situados nas raices das as (cunha configuracion semellante a do
de Havilland Comet
). A tripulacion de voo estaba formada por cinco persoas: dous pilotos, un navegante (sentado no nariz acristalado), un enxeneiro de voo e un operador de radio (despois eliminado). O avion despertou gran curiosidade polo seu luxoso interior "victoriano", como o definiron alguns observadores occidentais, debido ao uso de caoba, cobre e encaixes.
[
1
]
Os pilotos do Tu-104 adestrabanse no bombardeiro
Il-28
, e despois realizaban voos transportando correo nun bombardeiro
Tu-16
desarmado coas cores de
Aeroflot
, entre
Moscova
e
Sverdlovsk
. Os que xa tinan experiencia previa no Tu-16 pasaban ao Tu-104 con relativa facilidade. O Tu-104 era considerado dificil de voar, xa que era pesado aos controis e era algo rapido na aproximacion final, e a baixas velocidades tina unha tendencia a entrar en perda, unha caracteristica comun das as en frecha. A experiencia co Tu-104 levou a oficina de deseno Tupolev a desenvolver o primeiro avion de pasaxeiros fabricado en serie con
turboventiladores
, o
Tupolev Tu-124
, desenado para o mercado local, e despois o mais exitoso comercialmente
Tu-134
.