O
touro de Osborne
e un reclamo
publicitario
do
brandy
de
Xerez
Veterano
, en forma de silueta dun
touro de lida
. Tenen un tamano duns 14 metros de altura e estan situadas en outeiros a caron das
estradas
de
Espana
.
Ainda que a funcion inicial era publicitaria, co paso do tempo e o arraigo cultural foi mudando, traspasando os limites da marca comercial da empresa, nun simbolo cultural de Espana
[
1
]
[
2
]
. Existen reclamos similares, pero co nome do brandy Magno impreso sobre eles, nas estradas de
Mexico
[
3
]
. En
2011
colocouse o primeiro touro de Osborne en terras africanas, na cidade de
Melilla
, visible desde
Marrocos
[
4
]
.
En
1956
a axencia Azor Publicidad realiza, por encargo do Grupo Osborne, o deseno dun simbolo que servise para representar o brandy
Veterano
en vallas publicitarias de estrada. O artista
Manolo Prieto
, director da axencia, foi quen propuxo a figura do touro bravo
[
5
]
. Os primeiros carteis comezaron a colocarse en novembro de 1958. Estaban fabricados en
madeira
e median 4 metros de altura. Tinan os cornos pintados de branco e un rotulo que anunciaba a bebida. En
1961
os carteis comezaron a construirse en
metal
, xa que as condicions
meteoroloxicas
adversas danaban os de madeira. O seu tamano aumentou ate os 7 metros. En
1962
o seu tamano pasou aos 14 metros de altura, logo dun cambio na normativa dos carteis publicitarios de estrada.
En xullo de
1988
a Ley Xeral de Estradas obrigaba a retirar a publicidade de calquera lugar visible desde as estradas estatais. Poren, os touros de Osborne mantiveronse. En setembro de
1994
publicouse o Regulamento Xeral de Estradas, que ordenaba retirar estes reclamos. Varias
comunidades autonomas
, numerosos municipios, asociacions culturais, artistas, politicos e xornalistas pronunciaronse a favor do mantemento dos reclamos. A
Xunta de Andalucia
pediu a sua catalogacion como Ben Cultural e a
Comunidade Foral de Navarra
amparouse nunha Lei Foral para manter o touro existente no seu territorio. Nese mesmo ano foi declarado polo
Congreso dos Deputados
≪patrimonio cultural e artistico dos pobos de Espana≫.
[
2
]
. Isto provocou que en decembro de
1997
o
Tribunal Supremo
ditase sentenza a favor do mantemento dos touros de Osborne. Asi, desde
1998
o touro de Osborne deixou de ser un simbolo estritamente comercial.
Esta considerado un simbolo asociado ao
nacionalismo espanol
e a identidade de Espana, e recibe boicot por parte de movementos
nacionalistas
. Asi, o unico touro existente en
Cataluna
foi derrubado en numerosas ocasions
[
6
]
. En
2008
o touro existente en
Abavides
(
Trasmiras
) foi pintado de laranxa nunha accion contra a simboloxia espanola
[
7
]
.
En 2011 existian 91 touros de Osborne. Existe unha concentracion arredor do Marco de Xerez, nas provincias de
Cadiz
e
Sevilla
. O resto estan dispersados de forma non sistematica: asi, mentres que algunhas comunidades autonomas carecen deles (
Cantabria
,
Cataluna
,
Ceuta
e a
Rexion de Murcia
) ou tenen exclusivamente un (
Baleares
,
Canarias
,
Melilla
,
Navarra
e
Pais Vasco
), existen outras pequenas concentracions en torno a
Asturias
,
Zaragoza
ou
Alacant
.
En Galicia existen cinco touros de Osborne, situados en
Abavides
(
Trasmiras
) a caron da
N-525
e da
A-52
;
Feas
(
Aranga
) a caron da
N-VI
;
Petan
(
A Caniza
) xunto a
N-120
;
Ponte Sampaio
(
Pontevedra
) pegado a
N-550
; e
Cadoalla
(
Becerrea
) a caron da
N-VI
e da
A-6
.
A imaxe do touro de Osborne adoita aparecer noutros ambitos a marxe do publicitario: aparece en adhesivo en coches, en recordos de viaxe (camisetas, gorras, chaveiros, cinceiros, postais...). En ocasions aparece sobreimpreso na
bandeira espanola
a modo de
escudo
, e e portado por seareiros en eventos deportivos.
Propiedade industrial e intelectual
[
editar
|
editar a fonte
]
Dado que e un
logotipo
comercial, ningunha empresa allea ao Grupo Osborne pode reproducir a imaxe do touro sen unha autorizacion. En setembro de
2005
unha xuiz penal de Sevilla absolveu varios comerciantes acusados do seu uso ilegal en artigos de agasallo destinados a
persoas que ven na figura do touro un simbolo nacional e non a marca concreta dunha empresa
. Poren, a Audiencia Provincial de Sevilla revogou a primeira sentenza en xaneiro de 2006, condenando aos comerciantes, aclarando que a carga cultural e simbolica que o touro de Osborne indubidablemente ten, non podia implicar un desapoderamento dos
dereitos de autoria
sobre a imaxe.
- ↑
Rivera, J., Molero, V., Rivera Camino, J., Arellano Cueva, R. e Molero Ayala, V. C. (2009):
Conducta del consumidor: Estrategias y politicas aplicadas al marketing
. ESIC Editorial.
ISBN 9788473565936
(en
castelan
)
.
- ↑
2,0
2,1
Gran Enciclopedia de Espana
Enciclopedia de Espana, S.A. Zaragoza, 1990. 84-87544-01-0 (obra completa)
(en
castelan
)
.
- ↑
"El Toro de Osborne, de icono publicitario a simbolo de la Espana cani
, artigo en
El Mundo
, 23 de xaneiro de 2007
(en
castelan
)
.
- ↑
"El toro de Osborne cruza el charco para instalarse en Melilla"
, artigo en
El Mundo
, 7 de febreiro de 2011
(en
castelan
)
.
- ↑
Eguizabal, R. (2010): '
Industrias de la conciencia: Una historia social de la publicidad en Espana (1975-2009)
. Ediciones Peninsula.
ISBN 9788483079140
(en
castelan
)
.
- ↑
"Derribado el unico toro de Osborne que queda en Cataluna"
, noticia en
El Mundo
, 13 de outubro de 2002
(en
castelan
)
.
- ↑
"Pintam de laranja touro de osborne de Abavides"
, artigo na web de
AGAL
, 22 de xaneiro de 2008.