Tahiti
[
2
]
(historicamente chamada
Otaheite
e antigamente, en Espana, conecida como a Illa de
Manuel de Amat e Junyent
), e a
illa
maior da
Polinesia Francesa
, un territorio de
ultramar
frances
localizada nas
Illas da Sociedade
, ao sur do
oceano Pacifico
. A sua capital e
Papeete
, situada na costa noroeste da illa, e consiste principalmente en duas porcions de terra conectadas polo
istmo de Taravao
:
Tahiti Nui
ou Gran Tahiti, situada ao noroeste, e
Tahiti Iti
ou Pequena Tahiti, situada ao sueste. No total, o territorio comprende uns 1.042 km² e o seu punto mais alto e o
Monte Orohena
, culmina a 2.241 m sobre o nivel do mar. O clima e quente e humido.
En
2012
a illa tina 183.645 habitantes, os cales se dedican principalmente a industria do turismo. A lingua oficial e
frances
.
Estimase que Tahiti foi ocupada por polinesios entre os
seculos IV
e
IX
, provenientes de
Tonga
e
Samoa
, ainda que alguns historiadores cren que o establecemento foi anterior. A fertilidade dos chans e os recursos marinos proveron alimentacion a poboacion.
Ainda que a illa foi avistada por primeira vez por un navio espanol en
1606
,
Espana
non fixo esforzo ningun por comercializar ou colonizar a illa.
Samuel Wallis
, un capitan ingles, chegou a Tahiti o
18 de xuno
de
1767
, e e considerado como o primeiro europeo en visitar a illa. A natureza relaxada dos habitantes tahitianos e a caracterizacion do lugar como un
paraiso
impresionou enormemente aos primeiros visitantes europeos, dando pe para a romantizacion da imaxe de Tahiti, que prevalece mundialmente ata os nosos dias.
Wallis foi sucedido en
1768
polo explorador frances
Louis Antoine de Bougainville
, quen completou a primeira circunvalacion francesa por mar. Bouganville deu fama a Tahiti en Europa cando publicou a bitacora da sua viaxe en
Voyage autour du Monde
(en
galego
, "Viaxe ao redor do Mundo"). Ai describiu a illa como un paraiso terreal onde os homes e as mulleres vivian felizmente en inocencia, afastados da corrupcion da civilizacion. Isto ilustrou poderosamente o concepto do
bo salvaxe
, e ademais influiu nos pensamentos utopicos de filosofos como
Jean-Jacques Rousseau
antes da
Revolucion Francesa
.
En
1774
, o Capitan
James Cook
visitou a illa, estimando a poboacion nuns 200.000 habitantes. Esta cifra e probablemente moi alta; outra estimacion para a mesma epoca foi de 121.500 habitantes soamente. Tras a visita de Cook, varios barcos europeos atracaron frecuentemente na illa. O mais conecido deles foi o "
HMS Bounty
", cuxa tripulacion se amotinou brevemente logo de abandonar Tahiti en
1789
. A influencia occidental provocou importantes trastornos a sociedade tradicional insular, traendo
prostitucion
,
enfermidades venereas
e
alcoholismo
. Entre as enfermidades introducidas figuraron o
tifo
e
vexigas
, que ocasionaron a morte de moitisimos tahitianos en
1797
, cando a poboacion era de so preto de 16.000 persoas. Posteriormente este numero diminuiria ainda mais, por baixo dos 6.000 habitantes.
Petit-Thouars
arribando a Tahiti o 9 de setembro de 1842.
En
1842
, o almirante
Abel Aubert du Petit-Thouars
, actuando independentemente do goberno frances, foi capaz de convencer a raina de Tahiti
Pomare IV
de aceptar o
protectorado
de
Francia
. George Pritchard, un misionario anglicano e consul britanico, atopabase lonxe no momento do acordo. Con todo, regresou a traballar na evanxelizacion dos tahitianos, incentivando o desprezo polo catolicismo. En
1843
, Petit-Thouars (de novo actuando a modo persoal) enviou marineiros a illa, anexandoa formalmente a Francia. Logo mandou a Pritchard a prision, para posteriormente devolvelo severamente a Gran Bretana. As noticias destes sucesos chegaron a Europa no inicio de
1844
. O estadista frances
Francois Guizot
, apoiado polo rei
Lois Filipe I de Francia
, denunciou con vehemencia a
anexion
da illa. Poren, a guerra entre Francia e os tahitianos continuou ata
1847
. A illa permaneceu baixo o protectorado frances ata o
29 de xuno
de
1880
, cando o rei
Pomare V
(
1842
-
1891
) foi forzado a ceder a
soberania
de Tahiti e as suas dependencias a Francia. En
1946
, a illa, xunto a toda a Polinesia Francesa, converteuse nun territorio de ultramar. En
2003
, este status foi cambiado polo de
colectividade de ultramar
.
Mapa da Polinesia Francesa
De 45 km de longo entre os seus puntos extremos, ten aproximadamente 1.045 km², dos cales so 150 estan habitados e explotados. O pico mais alto, e o
Monte Orohena
, de 2.241 m. Atopase aproximadamente nos 17 graos de latitude sur e 150 graos oeste. A sua capital,
Papeete
, esta situada na costa noroeste. A illa componse de duas partes mais ou menos redondas centradas nas montanas volcanicas, conectadas por un brazo curto da terra, o
istmo
de
Taravao
. A maior delas na parte noroeste e a chamada
Tahiti Nui
(Gran Tahiti) e a outra no sueste
Tahiti Iti
(Pequeno Tahiti) ou Taiarapu. Tahiti Nui esta densamente poboada ao redor da costa (especialmente ao redor de Papeete) cos beneficios das estradas e autoestradas. O interior de Tahiti Nui esta case deshabitado. Tahiti Iti mantivose illado, a sua metade sueste (Te Pari) e accesible so por barco. Un camino serpea ao redor da illa principal entre as montanas e o mar e unha estrada interior sobe as granxas leiteiras e plantacions de citricos, con vistas panoramicas. Tahiti ten moitas correntes rapidas, incluindo Papenoo no norte. Tahiti ten exuberantes selvas.
Tahiti e a illa mais poboada da
Polinesia francesa
, co 70% da poboacion total. A poboacion da Polinesia francesa era de 260.338 persoas en
2007
. A area urbana da capital,
Papeete
, ten 128.000 habitantes. O idioma oficial e o
frances
.
A 15 km ao oeste de Tahiti, atopase a illa irma de
Moorea
, que se pode ver perfectamente desde o oeste de Tahiti Nui. Moitos traballadores viven en Moorea e van traballar a Tahiti en
transbordador
todas as manas.
De novembro a abril e a tempada de choivas, o mes mais chuvioso e xaneiro, con 335 mm. en Papeete. Agosto e o mais seco, con 48 mm.. A temperatura media mais baixa e de 21 °C e a media mais alta alta e de 31 °C, con pouca variacion estacional. A temperatura mais baixa en Papeete foi de 16 °C e a mais alta de 34 °C.
Mapa de Tahiti e Moorea
As actuais comunas de Tahiti son:
Dividense do seguinte xeito:
- De esquerda a dereita de
Tahiti Nui
:
Papeete
, Pirae, Arue, Mahina,
Papenoo
,
Tiarei
, Mahaena,
Hitia'a
,
Faaone
,
Afaahiti-Taravao
, Papeari, Mataiea, Papara, Paea,
Punaauia
e
Faa'a
Os tahitianos son
cidadans
franceses con completo acceso a dereitos civis e politicos. Tanto a
lingua tahitiana
como o
frances
son usados polos habitantes da illa. Tahiti fai parte da Polinesia Francesa (
Polynesie Francaise
), cuxo status e o dun territorio semiautonomo de Francia, coa sua propia Asemblea, Presidente, orzamento e leis. A influencia da metropole limitase a prover subsidios, educacion e seguridade. O actual
Presidente da Polinesia Francesa
,
Oscar Temaru
, e partidario da total
independencia
de Francia, con todo so cerca do 20% da poboacion esta a favor de devandita idea.
Panoramica cara ao Leste de Papeete
Durante unha conferencia de prensa en xuno de
2006
, no marco da segunda Reunion Francia-Oceania, o
presidente
Jacques Chirac
dixo que non cria que a maioria dos tahitianos quixesen a independencia. Remitiuse a afirmar que manteria a porta aberta para un posible
referendo
no futuro.
As eleccions para a Asemblea da Polinesia Francesa efectuaronse o
23 de maio
de
2004
. Nun resultado sorpresivo, a coalicion progresista independentista de
Oscar Temaru
formou goberno cunha maioria dun so escano no parlamento (obtivo 29 escanos contra 28 do Partido Conservador encabezado por Gaston Floose). En outubro dese ano, este partido presentou unha mocion de censura contra o goberno, provocando unha crise politica. Un punto maior de controversia e se o goberno nacional frances poderia ou non usar o seu poder excepcional de chamar a eleccions anticipadas para un novo goberno local, en caso dunha grave crise politica.
Festival Cultural anual de Heiva, en Papeete
O pintor frances
Paul Gauguin
viviu en Tahiti nos anos
1890
, plasmando nas suas obras varias paisaxes tahitianas. Hoxe, a vila de Papeari ten un pequeno museo con obras de Gauguin. Tahiti posue unha universidade, a
Universite da Polynesie Francaise
. Con todo o
turismo
e a actividade mais importante, sobre todo nas illas de
Bora Bora
e
Moorea
. Cada mes de xullo, o Festival de Heiva en Papeete celebra a cultura polinesica e a conmemoracion da
toma da Bastilla
en Francia.
O cultivo de
perlas
negras e tamen unha fonte substancial de ingresos. A maioria das perlas son exportadas para o
Xapon
,
Europa
e os
Estados Unidos
.
Recentemente, xurdiu unha forte presion por revivir o modo de vida mais tradicional de outrora e por redescubrir os costumes culturais. Os
instrumentos musicais
tradicionais incluen o
pahu
, os
toere
(
tambores
) e o
vivo
(especie de
frauta
nasal). As guitarras e
ukeleles
foron introducidos polos europeos, pero incorporaronse ao
folclore
local, que ten bastante similitude coa musica popular de
Hawai
, debido a que se trata de duas culturas moi emparentadas no idioma e nos costumes. A indumentaria tipica para bailar (
tamure
) volveu aparecer na vida dos polinesios, pero, lamentablemente, a arte de facer
tapa
(papel de cortiza e roupa), practicado en todo o Pacifico, xa case non se utiliza.
-
Localizacion do Tahiti
-
-
Vista da illa de
Moorea
para a cidade de
Punaauia
.