Santiago o Xusto
, tamen chamado
irman do Senor
, a miudo identificado con
Santiago o Menor
ou ben Santiago Alfeo, martirizado en
62
, foi consonte a
tradicion
, o primeiro bispo ou patriarca de
Xerusalen
, e o autor da
Epistola de Santiago
incluida no
Novo Testamento
.
Hai tres personaxes
neotestamentarias
chamados Santiago:
Santiago o Xusto foi unha personalidade importante da
Igrexa primitiva
[
1
]
, que dirixiu a primeira comunidade cristia de
Xerusalen
.
Estaba fortemente ligado ao
xudaismo
do seu tempo e mantinase fiel a lei de
Moises
, opondose aos puntos de vista de
Paulo
.
O
Concilio de Xerusalen
, que se celebrou a fins dos
anos 50
, so a sua autoridade e mais a de
Pedro
e a de
Xoan
(Feitos 2, 10), admitiu o principio da non
circuncision
dos pagans convertidos.
Flavio Xosefo
rexistra a morte dun
Santiago irman de Xesus
(
Antiguidades xudaicas
, XX, 197-203) no ano
62
, decidida polos dirixentes relixiosos do
Templo de Xerusalen
; mais Xosefo fala unha linas antes dese Xesus como un sacerdote do Templo, polo que non pode ser Xesus Cristo, pola simple razon de que os sacerdotes son da tribo de
Levi
e Xesus estaba censado na de
Xuda
.
Santiago o Xusto foi substituido no cargo de xefe da
Igrexa
de
Xerusalen
por
Simeon
(cfr.
Eusebio de Cesarea
, 3, 11, 32).
Paulo
, en Ga 2,9, describe asi a Santiago o Xusto ≪ ... Santiago,
Cefas
, e Xoan, que aparecian como columnas... ≫. No Novo Testamento e citado como un
irman de Xesus
: "
Na liturxia de Santiago, o irman de Xesus e elevado a dignidade de irman de Deus mesmo (Adelphotheos)
" (Philip Schaff: History of the Christian Church, capitulo 4, seccion 29).
Santiago e citado por
Mateu
{Mt 13,55} ; por
Marcos
(Mc 6,3 e Mc 15,40) ; pola
Epistola aos Galatas
(Ga 1,19) ; pola
Epistola de Xudas
(1). Tamen e citado por Flavio Xosefo.
Velai o que dixo sobre o santoral a
Conferencia de bispos de Francia
: "
Os
esexetas
distinguen varios Santiagos arredor do Senor. Santiago o Maior, fillo de Zebedeo e irman de Xoan; Santiago, fillo de Alfeo, do cal so se sabe que foi apostolo, e mais Santiago, irman do Senor, do seu parentesco e orixinario de
Nazaret
". A nocion de
irman
debe ser comprendida no sentido amplo utilizado na epoca. Podia significar un parente moi afastado, como un curman ou primo-irman, ou ben indicar un duplo parentesco (de dous troncos).
Controversia sobre os
irmans e irmas
de Xesus
[
editar
|
editar a fonte
]
O Novo Testamento, en Mc 6,3 recolle a reaccion de asombro dos habitantes de Nazaret, logo de escoitar a
Xesus
a ensinar na sinagoga: "
Non e este o carpinteiro, o fillo de Maria, e o irman de Santiago, Xose, Xudas e Simon? E suas irmas non viven entre nos?
". Hai desacordo sobre o que se debe entender nesas palabras segundo que sexan tomadas en senso estrito como fillos dun mesmo pai e nai ou nun senso mais amplo como parentes proximos, tal e como se fai en numerosos paises orientais, onde primos e primas, que viven xuntos, son chamados 'irmans' e 'irmas'. Os versiculos de Xoan 19, 26-27 fornecen un exemplo de polivalencia do uso de titulos parentais nos textos evanxelicos: ai Xesus dille a Maria, confiandolle o apostolo Xoan: "
Muller, velai teu fillo
", logo, dirixindose a Xoan: "
Velai tua nai
" .
Para os
protestantes
,
Maria
era virxe antes de nacer Xesus, mais despois tivo outros fillos. Consonte as tradicions
cristia oriental
, que segue o
Protoevanxeo de Santiago
, Xesus e Santiago, serian de feito medios irmans, fillos de
Xose
. Segundo a tradicion
cristia occidental
, ambos serian primos curmans (e unha mesma palabra a que designa o irman e o curman, nas linguas hebrea e aramea): dous de entre eles son, en efecto, sinalados como fillos dunha
Maria, nai de Santiago e de
Xose
en Mc 15, 40, que debe ser identificada con Maria, muller de
Cleofas
, de acordo a Xn 19, 25. O terceiro, arriba citado,
Xudas Tadeo
e o irman de Santiago o Xusto (Xu 1) e o cuarto
Simon
, e claramente designado como un primo curman, fillo de Cleofas, irman do
Xose
, na Historia eclesiastica
de
Eusebio de Cesarea
, quen afirma ademais que
irman do Senor
referido a Santiago o Xusto non e mais que un chamamento.
Durante seculos, a Igrexa Catolica honrou a
Santiago o Xusto
ao tempo que o apostolo
Filipe
, no dia
1 de maio
, data que conmemoraba o aniversario do traslado das
reliquias
de ambos os dous santos para a
basilica dos Doce Apostolos
en
Roma
. En 1956, o papa
Pio XII
desprazou a festa para o
11 de maio
; mais no novo calendario romano a festividade foi fixada no
3 de maio
.
Santiago o Xusto
e festexado o dia
23 de outubro
pola
Igrexa Ortodoxa
.
- ↑
Andre Lemaire,
Jacques et les chretiens de Jerusalem
in
Les premiers temps de l'Eglise
, Folio histoire, Gallimard, 2004