Samarcanda
[
1
]
(en
uzbeko
:
Samarqand, Самар?анд
), e a terceira meirande cidade de
Uzbekistan
e capital da
Provincia de Samarcanda
(
Samarqand Viloyati
). Esta situada a unha altitude de 702 metros. E unha cidade famosa pola sua centrica posicion na
Ruta da Seda
entre a China e Occidente.
Foi capital do pais entre 1925 e 1930.
En 2001, a
UNESCO
adicionou a cidade de 2750 anos de antiguidade a lista de Patrimonio da Humanidade (World Heritage Site) co lema de Samarcanda, cruzamento de culturas (
Samarkand ? Crossroads of Cultures
).
[
2
]
A maioria dos seus habitantes (90 %) son falantes de
taxico
.
O seu nome significa probabelmente ≪lugar de encontro≫ ou ≪lugar do conflito≫ (
samara
: "encontro, conflito" en
sanscrito
,
kand
,
kent
: "cidade"), termo
centro-asiatico
e ilustra ben a sua posicion no limite dos mundos
turco
e
persa
.
Samarcanda e unha das cidades habitadas mais antigas do mundo, prosperando pola sua localizacion na ruta comercial entre a
China
e a mediterranea (
Ruta da seda
). Durante alguns periodos historicos Samarcanda foi unha das cidades mais grandes de
Asia Central
.
Comezada arredor do 700 a.C. polos persas, foi un dos principais centros da
civilizacion persa
desde os seus primeiros dias.
Maracanda
foi o seu nome
grego antigo
cando
Alexandro Magno
conquistou a cidade no 329
a.C.
.
A principios do
seculo VIII
, Samarcanda pasou a estar baixo control arabe
[
3
]
. Segundo a lenda, o segredo da fabricacion de papel foi aprendido de dous prisioneiros chineses da
etnia han
en 751. Isto levou a fundacion da primeira fabrica de papel no mundo islamico en Samarcanda. O invento estendeuse enton ao resto do mundo islamico, e desde ali a
Europa
.
Samarcanda foi saqueada polos mongois ao mando de
Xenxis Kan
en 1220. Algunhas persoas sobreviviron, pero mais tarde, Samarcanda sufriu polo menos outro ataque mongol. A cidade tardou moitas decadas en recuperarse destes desastres. En
As viaxes
de
Marco Polo
, onde el rexistra a sua viaxe pola Ruta da Seda, Samarcanda e descrita como "unha cidade moi grande e esplendida..." Tamen escribe sobre unha igrexa cristia en Samarcanda, que milagrosamente permaneceu en pe despois de que se retirase unha parte da sua columna de apoio central.
En 1370,
Timur
o Coxo, ou Tamerlan, decidiu facer de Samarcanda a capital do seu imperio, que se estende desde a
India
a
Turquia
. Durante os seguintes 35 anos, construiu unha nova cidade e poboouna con artesans e artesans de todos os lugares que conquistara. Timur ganou unha reputacion como mecenas das artes, e Samarcanda chegou a ter unha poboacion duns 150.000 habitantes.
[
4
]
En 1499, os turcos uzbecos tomaron o control de Samarcanda.
[
4
]
Trasladaron a capital a
Bukhara
e Samarcanda entrou en certo declive.
[
4
]
A cidade foi tomada polo
imperio ruso
en 1868. A parte rusa da cidade foi construida en gran parte ao oeste da cidade vella.
A cidade converteuse mais tarde na capital do
Oblast
de Samarcanda do Turkestan ruso e cobrou importancia cando o ferrocarril transcaspio chegou a cidade en 1888. Converteuse na capital da
Republica Socialista Sovietica de Uzbekistan
en 1925 antes de ser substituida por
Tashkent
en 1930.
Samarcanda goza dun
clima mediterraneo
(
Clasificacion climatica de Koppen
Csa
) que se abeira a un
clima semirarido
con verans quentes e secos e invernos relativamente humidos e variables que alternan periodos calidos con outros frios. Os meses de xullo e agosto son os mais quentes do ano, con temperaturas que chegan e mesmo superan os 40 °C. A maioria das precipitacions recollense de decembro a abril. O mes de xaneiro de 2008 foi especialmente frio, caendo a temperatura ata os -22 °C
[
5
]
Datos climaticos para Samarkand
|
Mes
|
Xan
|
Feb
|
Mar
|
Abr
|
Mai
|
Xun
|
Xul
|
Ago
|
Set
|
Out
|
Nov
|
Dec
|
Anual
|
Temperatura maxima en °C
|
22,8
|
26,7
|
31,7
|
36,2
|
39,5
|
41,4
|
42,4
|
41,0
|
38,2
|
35,2
|
29,9
|
26,7
|
42,4
|
Media maxima en °C
|
6,8
|
9,1
|
14,2
|
21,1
|
26,4
|
32,2
|
34,1
|
32,9
|
28,3
|
21,6
|
15,3
|
9,1
|
20,9
|
Media diaria en °C
|
1,9
|
3,6
|
8,5
|
14,9
|
19,8
|
25,0
|
26,7
|
25,2
|
20,1
|
13,6
|
8,4
|
3,8
|
14,3
|
Media minima en °C
|
?1,7
|
?0,5
|
4,0
|
9,4
|
13,5
|
17,4
|
18,9
|
17,4
|
12,7
|
7,2
|
3,4
|
?0,2
|
8,5
|
Temperatura minima en °C
|
?25,4
|
?22
|
?14,9
|
?6,8
|
?1,3
|
4,8
|
8,6
|
5,9
|
0,0
|
?6,4
|
?18,1
|
?22,8
|
?25,4
|
Precipitacion
media mm
|
41
|
46
|
100
|
60
|
36
|
6
|
4
|
1
|
4
|
17
|
34
|
47
|
396
|
Media de dias con precipitacions
|
12,4
|
12,4
|
14,6
|
12,6
|
8,4
|
2,8
|
1,7
|
0,7
|
1,8
|
6,4
|
8,5
|
10,7
|
93
|
Media de dias con neve
|
9
|
7
|
3
|
0,3
|
0,03
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0,3
|
2
|
6
|
28
|
Humidade relativa media (%)
|
76
|
74
|
70
|
63
|
55
|
42
|
42
|
43
|
47
|
59
|
68
|
74
|
60
|
Media de horas de sol mensuais
|
133,3
|
132,8
|
170,5
|
219,0
|
316,2
|
378,0
|
396,8
|
362,7
|
309,0
|
235,6
|
174,0
|
130,2
|
2 958,1
|
Fonte #1: Pogoda.ru.net,
[
6
]
Organizacion Meteoroloxica Mundial
(
ONU
) (dias de precipitacions so)
[
7
]
|
Fonte #2:
Observatorio de Hong Kong
(so sol)
[
8
]
|
- ↑
Rodriguez, Anair; Davila Ventura, Montserrat (2004). Area de Normalizacion Linguistica da Universidade de Vigo, ed.
Lingua galega. Dubidas linguisticas
(PDF)
. p. 108.
ISBN
84-8158-266-2
.
- ↑
Centre, UNESCO World Heritage.
"Samarkand ? Crossroad of Cultures"
.
UNESCO World Heritage Centre
(en
ingles
)
. Consultado o
2022-03-09
.
- ↑
Quraishi S. 1989. Un estudo sobre o desenvolvemento da fabricacion de papel nos paises islamicos.
Encadernador
. 29-36.
- ↑
4,0
4,1
4,2
Columbia-Lippincott Gazeteer
, p. 1657
- ↑
Samarkand.info.
"Weather in Samarkand"
. Samarkand, Uzbekistan
. Consultado o
2009-06-11
.
- ↑
"Weather and Climate-The Climate of Samarkand"
(en ruso)
. Weather and Climate (Погода и климат)
. Consultado o 16 de novembro de 2012
.
- ↑
"World Weather Information Service ? Samarkand"
. World Meteorological Organization. Arquivado dende
o orixinal
o 29 de outubro de 2012
. Consultado o 16 de novembro de 2012
.
- ↑
"Climatological Normals of Samarkand, Uzbekistan"
. Hong Kong Observatory. Arquivado dende
o orixinal
o 17 de decembro de 2013
. Consultado o 16 de novembro de 2012
.