한국   대만   중국   일본 
Samarcanda - Wikipedia, a enciclopedia libre Saltar ao contido

Samarcanda

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaSamarcanda
Самар?анд (uz)
Самар?анд (tg)
Самарканд (ru)
?????? (fa) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

Localizacion
Mapa
  39°39′17″N 66°58′33″L  /  39.6547, 66.9758 Coordenadas : 39°39′17″N 66°58′33″L  /  39.6547, 66.9758
Estado Uzbekistan
Provincia Provincia de Samarcanda Editar o valor em Wikidata
Capital de
Poboacion
Poboacion 546.303 (2020) Editar o valor em Wikidata (5.058,36 hab./km² )
Lingua oficial Lingua usbeka Editar o valor em Wikidata
Xeografia
Superficie 108 km² Editar o valor em Wikidata
Altitude 702 m Editar o valor em Wikidata
Datos historicos
Evento clave
1220 (Gregoriano) Siege of Samarkand (en) Traducir
1494 Siege of Samarkand (en) Traducir
maio de 1497 (Gregoriano) Siege of Samarkand (en) Traducir
1501 Siege of Samarkand (en) Traducir
12 de xuno de 1868 Siege of Samarkand (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Organizacion politica
Membro de
Identificador descritivo
Codigo postal 140100 Editar o valor em Wikidata
Fuso horario
UTC+5 (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Prefixo telefonico 662 Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con
Gyeongju (pt) Traducir
Nova Deli
Nara Editar o valor em Wikidata../... 29+

Paxina web samshahar.uz Editar o valor em Wikidata
BNE: XX455726
Samarcanda ? Encrucillada de culturas
Mesquita de Bibi-Khanym
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
Pais Uzbekistan
Localizacion 39°39′15″N 66°57′35″L  /  39.65417, -66.95972
Tipo Cultural
Criterios I, II, IV
Inscricion 2001 (25ª sesion)
Rexion da UNESCO Asia e o Pacifico
Identificador 603

Samarcanda [ 1 ] (en uzbeko : Samarqand, Самар?анд ), e a terceira meirande cidade de Uzbekistan e capital da Provincia de Samarcanda ( Samarqand Viloyati ). Esta situada a unha altitude de 702 metros. E unha cidade famosa pola sua centrica posicion na Ruta da Seda entre a China e Occidente.

Foi capital do pais entre 1925 e 1930.

Cultura [ editar | editar a fonte ]

En 2001, a UNESCO adicionou a cidade de 2750 anos de antiguidade a lista de Patrimonio da Humanidade (World Heritage Site) co lema de Samarcanda, cruzamento de culturas ( Samarkand ? Crossroads of Cultures ). [ 2 ]

A maioria dos seus habitantes (90 %) son falantes de taxico .

O seu nome significa probabelmente ≪lugar de encontro≫ ou ≪lugar do conflito≫ ( samara : "encontro, conflito" en sanscrito , kand , kent : "cidade"), termo centro-asiatico e ilustra ben a sua posicion no limite dos mundos turco e persa .

Historia [ editar | editar a fonte ]

Samarcanda e unha das cidades habitadas mais antigas do mundo, prosperando pola sua localizacion na ruta comercial entre a China e a mediterranea ( Ruta da seda ). Durante alguns periodos historicos Samarcanda foi unha das cidades mais grandes de Asia Central .

Comezada arredor do 700 a.C. polos persas, foi un dos principais centros da civilizacion persa desde os seus primeiros dias. Maracanda foi o seu nome grego antigo cando Alexandro Magno conquistou a cidade no 329 a.C. .

Centro coa mesquita de Bibi Khanym

Historia medieval [ editar | editar a fonte ]

A principios do seculo VIII , Samarcanda pasou a estar baixo control arabe [ 3 ] . Segundo a lenda, o segredo da fabricacion de papel foi aprendido de dous prisioneiros chineses da etnia han en 751. Isto levou a fundacion da primeira fabrica de papel no mundo islamico en Samarcanda. O invento estendeuse enton ao resto do mundo islamico, e desde ali a Europa .

Samarcanda foi saqueada polos mongois ao mando de Xenxis Kan en 1220. Algunhas persoas sobreviviron, pero mais tarde, Samarcanda sufriu polo menos outro ataque mongol. A cidade tardou moitas decadas en recuperarse destes desastres. En As viaxes de Marco Polo , onde el rexistra a sua viaxe pola Ruta da Seda, Samarcanda e descrita como "unha cidade moi grande e esplendida..." Tamen escribe sobre unha igrexa cristia en Samarcanda, que milagrosamente permaneceu en pe despois de que se retirase unha parte da sua columna de apoio central.

En 1370, Timur o Coxo, ou Tamerlan, decidiu facer de Samarcanda a capital do seu imperio, que se estende desde a India a Turquia . Durante os seguintes 35 anos, construiu unha nova cidade e poboouna con artesans e artesans de todos os lugares que conquistara. Timur ganou unha reputacion como mecenas das artes, e Samarcanda chegou a ter unha poboacion duns 150.000 habitantes. [ 4 ]

Historia moderna [ editar | editar a fonte ]

En 1499, os turcos uzbecos tomaron o control de Samarcanda. [ 4 ] Trasladaron a capital a Bukhara e Samarcanda entrou en certo declive. [ 4 ] A cidade foi tomada polo imperio ruso en 1868. A parte rusa da cidade foi construida en gran parte ao oeste da cidade vella.

A cidade converteuse mais tarde na capital do Oblast de Samarcanda do Turkestan ruso e cobrou importancia cando o ferrocarril transcaspio chegou a cidade en 1888. Converteuse na capital da Republica Socialista Sovietica de Uzbekistan en 1925 antes de ser substituida por Tashkent en 1930.


Clima [ editar | editar a fonte ]

Samarcanda goza dun clima mediterraneo ( Clasificacion climatica de Koppen Csa ) que se abeira a un clima semirarido con verans quentes e secos e invernos relativamente humidos e variables que alternan periodos calidos con outros frios. Os meses de xullo e agosto son os mais quentes do ano, con temperaturas que chegan e mesmo superan os 40 °C. A maioria das precipitacions recollense de decembro a abril. O mes de xaneiro de 2008 foi especialmente frio, caendo a temperatura ata os -22 °C [ 5 ]

Datos climaticos para Samarkand
Mes Xan Feb Mar Abr Mai Xun Xul Ago Set Out Nov Dec Anual
Temperatura maxima en °C 22,8 26,7 31,7 36,2 39,5 41,4 42,4 41,0 38,2 35,2 29,9 26,7 42,4
Media maxima en °C 6,8 9,1 14,2 21,1 26,4 32,2 34,1 32,9 28,3 21,6 15,3 9,1 20,9
Media diaria en °C 1,9 3,6 8,5 14,9 19,8 25,0 26,7 25,2 20,1 13,6 8,4 3,8 14,3
Media minima en °C ?1,7 ?0,5 4,0 9,4 13,5 17,4 18,9 17,4 12,7 7,2 3,4 ?0,2 8,5
Temperatura minima en °C ?25,4 ?22 ?14,9 ?6,8 ?1,3 4,8 8,6 5,9 0,0 ?6,4 ?18,1 ?22,8 ?25,4
Precipitacion media mm 41 46 100 60 36 6 4 1 4 17 34 47 396
Media de dias con precipitacions 12,4 12,4 14,6 12,6 8,4 2,8 1,7 0,7 1,8 6,4 8,5 10,7 93
Media de dias con neve 9 7 3 0,3 0,03 0 0 0 0 0,3 2 6 28
Humidade relativa media (%) 76 74 70 63 55 42 42 43 47 59 68 74 60
Media de horas de sol mensuais 133,3 132,8 170,5 219,0 316,2 378,0 396,8 362,7 309,0 235,6 174,0 130,2 2 958,1
Fonte #1: Pogoda.ru.net, [ 6 ] Organizacion Meteoroloxica Mundial ( ONU ) (dias de precipitacions so) [ 7 ]
Fonte #2: Observatorio de Hong Kong (so sol) [ 8 ]

Notas [ editar | editar a fonte ]

  1. Rodriguez, Anair; Davila Ventura, Montserrat (2004). Area de Normalizacion Linguistica da Universidade de Vigo, ed. Lingua galega. Dubidas linguisticas (PDF) . p. 108. ISBN   84-8158-266-2 .  
  2. Centre, UNESCO World Heritage. "Samarkand ? Crossroad of Cultures" . UNESCO World Heritage Centre (en ingles ) . Consultado o 2022-03-09 .  
  3. Quraishi S. 1989. Un estudo sobre o desenvolvemento da fabricacion de papel nos paises islamicos. Encadernador . 29-36.
  4. 4,0 4,1 4,2 Columbia-Lippincott Gazeteer , p. 1657
  5. Samarkand.info. "Weather in Samarkand" . Samarkand, Uzbekistan . Consultado o 2009-06-11 .  
  6. "Weather and Climate-The Climate of Samarkand" (en ruso) . Weather and Climate (Погода и климат) . Consultado o 16 de novembro de 2012 .  
  7. "World Weather Information Service ? Samarkand" . World Meteorological Organization. Arquivado dende o orixinal o 29 de outubro de 2012 . Consultado o 16 de novembro de 2012 .  
  8. "Climatological Normals of Samarkand, Uzbekistan" . Hong Kong Observatory. Arquivado dende o orixinal o 17 de decembro de 2013 . Consultado o 16 de novembro de 2012 .  

Vexase tamen [ editar | editar a fonte ]

Ligazons externas [ editar | editar a fonte ]