A
rata comun
[
2
]
(
Rattus norvegicus
), tamen chamada en moitos paises rata gris ou parda (pola sua pelaxe), que se corresponde coa rata "de sumidoiro" (por ser un dos lugares onde abunda en zonas urbanas) e unha especie de
roedor
de distribucion mundial, a mais comun das ratas hoxe. E unha das duas especies do xenero
Rattus
presentes en
Galicia
(a outra e a
rata negra
).
E un dos
muroideos
de maior tamano cunha lonxitude de 25 cm e un rabo de similar tamano; cun peso medio nos machos de 350 g e nas femias de 250 g, con
pelaxe
gris ou marron. Ainda que se orixinou no norte da
China
, este roedor estendeuse agora por todos os continentes excepto a
Antartida
ou preto do polo norte (foi erradicada de
Alberta
,
Canada
), e e a rata dominante en Europa e gran parte de Norteamerica, e as suas poboacions son moi numerosas, polo que se poderia dicir que e o mamifero con mais exito da Terra despois do ser humano.
[
3
]
Con raras excepcions, esta rata vive en todos os sitios onde vive o ser humano, especialmente en zonas urbanas.
A reproducion selectiva entre
Rattus norvegicus
produciu a
rata de laboratorio
, un
organismo modelo
usado en investigacion bioloxica, asi como as variedades de ratas mascotas.
Non se sabe con certeza por que se lle deu o nome cientifico de
Rattus norvegicus
(rata de Noruega), xa que non se orixinou en Noruega. Poren, o
naturalista
ingles
John Berkenhout
, autor do libro de 1769
Outlines of the Natural History of Great Britain
(Perfis da Historia Natural de Gran Bretana) deulle ese nome binomial, xa que cria que a rata migrara a Inglaterra en barco desde Noruega en 1728, cousa que non era certa.
No
seculo XIX
xa estaba claro que a sua procedencia non era Noruega e fixeronse varias hipoteses sobre a sua orixe
[
4
]
[
5
]
[
6
]
No
seculo XX
os naturalistas tinan claro que se orixinara en Asia central, probablemente na China.
[
7
]
O nome comun de "rata comun" debese a que e a rata mais estendida e comun no mundo, ainda que non sempre foi asi, xa que, por exemplo en Europa, predominaba a rata negra antes da irrupcion da rata comun. Outros nomes que se lle dan en moitos paises debense a cor da sua pelaxe, gris ou marron (rata gris, rata parda). Tamen e a rata que prolifera por millons na rede de sumidoiros das grandes cidades, polo que e a "rata de sumidoiro", ainda que vive tamen en moitos outros sitios.
[
Compre referencia
]
A
pelaxe
e aspera e xeralmente de cor marron ou gris escura, con ventre mais claro. A rata comun e un murido bastante grande e pode pesar o dobre que a rata negra e varias veces o peso dun
rato domestico
. A lonxitude adoita estar entre 20 e 25 cm, ao que hai que sumar un rabo de entre 18 e 25 cm, polo que e case da mesma lonxitude que o corpo. O corpo dos adultos pesa como media 350 g nos machos e uns 250 g nas femias.
[
8
]
Informouse de individuos extremadamente grandes que chegaban a pesar de 900 a 1000 g, pero non e normal en especimes non domesticos. As historias de ratas que acadan o tamano de gatos son esaxeracions ou confusions con outros roedores, como o
coipu
e a
rata almiscreira
. De feito, o comun en ratas que crian na natureza e pesar menos (as veces considerablemente menos) de 300 g.
[
9
]
[
10
]
A rata comun ten un sentido da audicion moi agudo, e son sensibles aos
ultrasons
, e posue un
sentido do olfacto
moi desenvolvido. A sua frecuencia cardiaca media esta entre 300 e 400 latexos por minuto, e a frecuencia respiratoria e de arredor de 100 por minuto. A
agudeza visual
dunha rata
pigmentada
e mala, arredor de 20/600, mentres que unha rata non pigmentada (
lbina
sen
melanina
nos ollos e de arredor 20/1200 e ten unha tremenda dispersion da luz no seu sitema visual. As ratas comuns son
dicromicas
e perciben a cor de xeito bastante parecido ao ser humano cunha
cegueira para as cores vermella-verde
, e a sua saturacion de cor pode ser bastante feble. Na sua percepcion na zona do azul tenen tamen receptores do
ultravioleta
(UV), o que lles permite ver luces ultravioleta que outras especies non perciben.
[
11
]
A rata comun e nocturna e unha boa nadadora, tanto na superficie coma baixo a tona da auga, e observouse gabeando por postes delgados de metal redondos de varios metros para alcanzar os dispensadores de comida de paxaros situados en xardins. Escavan ben e a miudo construen extensos sistemas de galerias. Ainda que un estudo de 2007 atopou que posuen
metacognicion
, unha capacidade mental que anteriormente so se conecia en humanos e alguns primates,
[
12
]
posteriores analises mais a fondo indicaron que os resultados puideron darse so porque se seguiron principios condicionantes operantes simples.
[
13
]
As ratas comuns poden producir vocalizacions ultrasonicas. As crias usan diferentes tipos de gritos ultrasonicos para estimular e dirixir o comportamento de busca materna,
[
14
]
e para regular os movementos das suas nais no nino.
[
15
]
Ainda que as crias producen ultrasons rodeados doutras ratas aos 7 dias de idade, cando tenen 14 dias xa reducen significativamente a producion de ultrasons cando hai ratas macho arredor como resposta defensiva.
[
16
]
As ratas adultas emiten vocalizacions ultrasonicas en resposta a presenza de predadores ou a un perigo percibido;
[
17
]
e a frecuencia e duracion de tales gritos depende do sexo e do estado reprodutor da rata.
[
18
]
[
19
]
A femia emite tamen vocalizacions ultrasonicas durante o apareamento.
[
20
]
As ratas poden tamen emitir vocalizacions ultrasonicas de alta frecuencia curtas inducidas socialmente durante os seus xogos de pelexa, antes de recibir
morfina
ou de aparearse e cando estan contentas. A vocalizacion, descrita como un "pio" (
chirping
), foi asimilada a un
riso
e e interpretada como a expectativa de algo recompensante.
[
21
]
Como moitas vocalizacions das ratas, este son e dun ton demasiado alto como para que o poida percibir o
oido
humano sen un equipo especial. Os propietarios de mascotas usan as veces
detectores de morcegos
para este proposito.
En investigacions, estes sons viuse que estan asociados con sentimentos emocionais positivos, e establecense lazos sociais co emisor, e como resultado as ratas quedan condicionadas a buscalo. Poren, a medida que a idade das ratas aumenta, a tendencia a emitir estes sons parece declinar.
[
22
]
Producen tamen ruidos comunicativos audibles polo ser humano. O que se lle oe con mais frecuencia as ratas domesticas e renxer os dentes, o cal se produce xeralmente porque o animal esta contento, pero pode ser tamen unha forma de 'autoconsolo' en situacions de estres, como unha visita ao
veterinario
. O ruido describese como un rapido chasquido ou 'zunido', que varia dun animal a outro.
Ademais, con frecuencia chian en diversos tons desde os chios de dor abruptos de ton alto a sons "cantareiros" persistentes suaves durante as confrontacions.
A rata comun e un verdadeiro
omnivoro
e come case calquera cousa, pero os cereais forman unha parte substancial da sua dieta. Martin Schein, fundador da
Sociedade do Comportamento Animal
en 1964, estudou a dieta das ratas comuns e chegou a conclusion de que os alimentos mais probables da rata comun eran
ovos revoltos
, macarrons con queixo, cenorias cruas e grans de millo cocidos. Segundo Schein, os alimentos menos preferidos por elas eran remolacha crua, pexegos e apio cru.
[
23
]
O comportamento de procura de comida adoita ser especifico de poboacion e varia segundo o ambiente e as fontes de alimentos.
[
3
]
As ratas comuns que vivian nunha zona de desova en
Virxinia Occidental
capturaban crias de peixes.
[
24
]
Algunhas colonias que viven nas beiras do
rio Po
en Italia mergullanse nas augas para apanar
moluscos
,
[
25
]
[
26
]
unha practica que demostra a aprendizaxe social entre os membros desta especie.
[
27
]
As ratas na illa de
Norderoog
no
mar do Norte
axexan e matan pardais e patos.
[
28
]
A rata comun e moi prolifica; pode reproducirse durante todo o ano se as condicions son axeitadas, e unha femia pode producir ata cinco camadas ao ano. O periodo de
xestacion
e so de 21 dias e as camadas poden ser de ata 14 crias, ainda que o mais comun e 7. Chegan a madurez sexual as cinco semanas de idade. En condicions ideais para a rata, isto significa que a poboacion de femias poderia multiplicarse por 3,5 (a metade dunha camada de 7) en so 8 semanas (5 semanas para chegar a madurez sexual e 3 semanas de xestacion), o que corresponde a un crecemento equivalente a que a poboacion se multiplique por 10 en so 15 semanass. A
duracion maxima da vida
deste animal e duns 3 anos, ainda que o mais comun e que vivan apenas un ano. A taxa de mortalidade anual estimada e do 95%, e as principais causas de mortalidade son os predadores e os conflitos interespecificos.
Cando estan lactando as femias mostran un ritmo de 24 horas de comportamento materno, e pasan mais tempo atendendo as camadas pequenas que as grandes.
[
29
]
Viven en grandes grupos xerarquicos, en toqueiras ou en sitios subsuperficiais, como sumidoiros e sotos. Cando hai escaseza de comida, as ratas que son inferiores na orde social son as primeiras en morrer. Se se extermina unha gran fraccion da poboacion de ratas, as restantes restauran rapidamente o nivel da poboacion.
As ratas comuns xeralmente se acicalan unhas a outras e dormen xuntas.
[
30
]
Establecen unha orde xerarquica, polo que unhas ratas dominan a outras.
[
31
]
Os grupos de ratas adoitan "xogar a pelexar", o cal implica unha combinacion de saltos, persecucions, rodar e "boxeo". Nestes xogos s ratas buscan o pescozo das outras, mentres que nas loitas serias atacan a parte traseira das outras.
[
32
]
Se o espazo onde viven e limitado, o comportamento pode facerse agresivo, o cal pode resultar na morte dalguns animais, reducindo asi a carga sobre o espazo vital.
Forman grupos familiares formados pola nai e as crias.
[
33
]
Isto aplicase a ambos os grupos de machos e femias. Poren, as ratas son animais territoriais, o que significa que xeralmente actuan agresivamente ou temen as ratas estranas. Cando defenden o seu territorio xeralmente ponen de punta o pelo, asubian, chian e moven os rabos.
[
34
]
Perseguense unhas a outras, outras veces acicalanse, dormen en grupos, loitan entre elas, tenen rifas pola dominancia, comunicanse e xogan de diversos modos entre elas.
[
34
]
O arrexuntamento e unha importante parte adicional da socializacion das ratas. Este arrexuntamento de moitos individuos suponse que ten a funcion de conservar a calor. As crias de ratas no nino dependen especialmente da calor da sua nai, xa que non poden regular a sua propia temperatura. O arrexuntamento e unha forma extrema de gregarismo. Outras formas de interaccion son: arrastrarse por debaixo doutro individuo; caminar por encima doutros individuos; o aloacicalamento a outros individuos, que se distingue do autoacicalamento; e empurrar co focino suavemente a outro preto do pescozo.
[
33
]
As ratas comuns escavan intensamente, tanto na natureza coma en catividade se disponen dun substrato axeitado para facelo.
[
35
]
Xeralmente empezan a escavar unha nova toqueira ao lado dun obxecto ou estrutura, xa que isto lles proporciona un resistente "tellado" para a parte da toqueira que esta preto da superficie.
[
36
]
As toqueiras vanas construindo de modo que finalmente constan de moitos tuneles e entradas secundarias.
[
35
]
Os machos mais vellos xeralmente non escavan, mentres que os machos novos e as femias escavan vigorosamente.
[
35
]
[
37
]
As toqueiras proporcionanlles abrigo e un sitio para almacenar comida, asi como un lugar seguro e termorregulado.
[
35
]
As ratas usan as suas toqueiras para escapar das ameazas que perciben nas zonas proximas; por exemplo, retiranse as suas toqueiras despois de sentir un ruido forte repentino ou cando foxen de intrusos.
[
38
]
A escavacion de toqueiras pode describirse como un "comportamento defensivo preencontro", o que e o oposto dun "comportamento defensivo posencontro", como loitar, quedar paralizado, ou evitar un estimulo ameazante.
A especie orixinouse probablemente nas chairas de Asia, norte da China e Mongolia, espallouse a outras partes do mundo durante a
Idade Media
.
[
39
]
[
40
]
[
41
]
A cuestion de cando as ratas pasaron a facerse especie
comensal
dos seres humanos non esta ainda esclarecida, pero a especie foise espallando e establecendo ao longo das rutas de migracion humanas e agora vive practicaemtne en todos os sitios onde vive o ser humano.
[
42
]
A rata comun puido estar presente en Europa xa en 1553, o que se conclue dunha ilustracion e descricion do naturalista suizo
Conrad Gesner
que aparece no seu libro
Historiae animalium
(Historia dos animais), publicado en 1551?1558.
[
43
]
Ainda que a descricion de Though Gesner poderia aplicarse tamen a
rata negra
, a sua mencion dunha alta porcentaxe de animais albinos (que non e rara entre as poboacions silvestres de rata comun) engade credibilidade a esta conclusion.
[
44
]
Os informes fiables que datan do
seculo XVIII
documentan a presenza da rata comun en Irlanda en 1722, en Inglaterra en 1730, en Francia en 1735, en Alemana en 1750 e en Espana en 1800,
[
44
]
espallandose por todas partes durante a
Revolucion Industrial
.
[
45
]
Non chegou a America ata 1750?1755.
[
43
]
[
46
]
A medida que se desprazou desde Asia, a rata comun xeralmente foi desprazando a rata negra nas areas onde vivia o seu humano (esta ultima vivia mais preto do ser humano antes e foi a que contribuiu ao espallamento da
Peste negra
na Idade Media). A rata comun, ademais de ser meirande e mais agresiva, beneficiouse do cambio de construir estruturas e casas de madeira e tellados de palla a edificios de ladrillos e tellas, que favoreceu as ratas comuns escavadoras sobre as ratas negras mais arboreas. Ademais, as ratas comuns comen unha ampla variedade de alimentos e son mais resistentes aos extremos climaticos.
[
47
]
En ausencia de humanos, as ratas comuns prefiren ambientes humidos, como as ribeiras de rios.
[
45
]
Poren, a gran maioria delas estan hoxe ligadas aos ambientes creados polo ser humano, como os sistemas de sumidoiros.
Dise con frecuencia que nas cidades hai mais ratas que persoas, pero isto varia segundo a area dependendo do clima, condicions de vida etc. As ratas comuns nas cidades non adoitan vagar amplamente pola cidade, e xeralmente permanecen nun raio de 20 m do seu nino se disponen dunha fonte de alimento suficientemente concentrada, pero desprazanse moito mais lonxe cando hai escaseza de aimentos. Por poner un exemplo, debatese moito o tamano da poboacion de ratas en Nova York, e as estimacions varian desde case 100 millons de ratas a so 250.000.
[
48
]
[
48
]
Ademais de nos sumidoiros, as ratas viven confortablemente en rueiros e edificios residenciais, xa que ali hai unha fonte grande e continua de alimentos.
[
49
]
As unicas zonas do mundo libres de ratas comuns son o continente
antartico
, onde o clima fai imposible que se establezan, asi como algunhas partes da zona
artica
(pero non todas), algunhas illas especialmente afastadas doutros territorios, a provincia de
Alberta
no Canada,
[
50
]
e certas areas de conservacion en
Nova Zelandia
.
[
51
]
[
52
]
A zona habitada polo ser humano mais grande libre destas ratas e Alberta porque foron eliminadas por un programa gobernamental moi agresivo de control, que empezou na decada de 1950.
[
53
]
[
54
]
[
55
]
Este resultado en Alberta foi axudado porque a rexion esta lonxe de portos e so a parte leste e apropiada para unha entrada das ratas, que non poden vivir nas duras condicions doutras zonas.
[
56
]
[
57
]
[
58
]
[
59
]
A provincia adxacente de
Saskatchewan
iniciou un programa similar en 1972 e reduciu as poboacions de ratas comuns, pero sen conseguir erradicalas.
[
60
]
Nalgunhas partes do mundo a invasion desas zonas polas ratas supuxo unha ameaza para a fauna nativa, xa que comen ovos de aves e outros pequenos animais, como ocorreu en
Nova Zelandia
.
[
61
]
.
Igual que outros roedores, as ratas comuns poden portar diversos
patoxenos
,
[
62
]
que poden orixinar doenzas, como a
enfermidade de Weil
, a
febre da mordedura de rata
, a
criptosporidiose
,
febres hemorraxicas virais
, a
febre Q
e a
sindrome pulmonar por hantavirus
. Nalguns paises como Reino Unido son un importante reservorio da bacteria
Coxiella burnetii
, que causa a febre Q, cunha seroprevalencia para a bacteria nalgunhas poboacions silvestres de ata o 53%.
[
63
]
Esta especie tamen serve de reeservorio do
Toxoplasma gondii
, o parasito que causa a
toxoplasmose
, ainda que a doenza normalmente so se espalla das ratas aos humanos cando os gatos domesticos se alimentan de ratas infectadas.
[
64
]
Este parasito ten unha longa historia evolutiva coa rata comun, e hai indicios de que o parasito evolucionou para alterar a percepcion das ratas infectadas a predacion polos gatos, o que as fai mais susceptibles de seren atrapadas polos gatos, e isto facilita a transmision.
[
65
]
Esta especie foi a miudo asociada con gromos de
triquinose
,
[
66
]
[
67
]
pero o grao en que a rata comun e responsable da transmision da larva de
Trichinella
aos humanos e outros animais sinantropicos e discutido.
[
68
]
Trichinella pseudospiralis
, un parasito que antes se consideraba que non era un patoxeno potencial para os humanos ou animais domesticos, viuse que pode ser patoxeno para os humanos e e portado polas ratas comuns.
[
69
]
As veces dise erradamente que as ratas comuns son un reservorio importante para o axente da
peste bubonica
, e un dos posibles causantes da epidemia de
Peste negra
da Idade Media. Poren, isto non e certo. A bacteria responsable,
Yersinia pestis
, e normalmente endemica en so unhas poucas especies de roedores e normalmente e transmitia
zoonoticamante
polas
pulgas da rata
, e son portadores comuns roedores como
Spermophilus
e
Neotoma
, e a rata responsable da Peste negra crese que foi a
rata negra
(
Rattus rattus
). Poren, as ratas comuns poden padecer esta peste, asi como moitas especies non roedoras, como cans, gatos e humanos.
[
70
]
Como a que contribuiu ao espallamento da Peste negra a traves das
pulgas
foi a rata negra, hipotetizouse que o desprazamento das ratas negras polas ratas comuns fixo historicamente que declinase a incidencia da peste bubonica.
[
71
]
Poren, esta hipotese non concorda coas datas do desprazamento nin coas dos incrementos e diminucions das epidemias de peste bubonica.
[
72
]
O cruzamento selectivo de ratas comuns albinas rescatadas dun deporte agora prohibido chamado en Inglaterra
rat baiting
(un can terrier tina que capturalas o mais rapidamente posible e o publico apostaba) produciu a variedade
albina
ou
rata de laboratorio
.
[
73
]
Igual que o rato de laboratorio (
Mus musculus
), estas ratas son utilizadas en experimentos medicos, psicoloxicos e bioloxicos, e son un dos principais
organismos modelo
. A sua utilidade debese a que crecen rapidamente ata chegar a madurez sexual e son faciles de manter e de criar en catividade. Cando os biologos modernos falan de "ratas" nos ses experimentos, case sempre se estan a referir a
Rattus norvegicus
.
A rata comun tense como macota en moitas partes do mundo. Nalguns paises mesmo se fixeron asociacions de ratas mascotas similares ao
American Kennel Club
para cans, nas cales se establecen os estandares, se organizan eventos e promoven unha tenencia responsable das mascotas polos seus donos. Hai moitos tipos de ratas comuns domesticas, que varian nos patrons e estilo da pelaxe, como as variedades Hairless ou Rex e mais recentemente crearonse tipos con variacions no tamano e estrutura corporal, como as variedades ananas e sen rabo.
- ↑
"
Rattus norvegicus
"
.
Lista Vermella de especies ameazadas
. Version 2011.1
(en
ingles
)
.
Union Internacional para a Conservacion da Natureza
. 2008
. Consultado o
9 August
2011
.
- ↑
BUSCatermos da USC
rata comun
, que da como referencias os Vocabulario forestal. Santiago de Compostela, Universidade / Deputacion de Lugo, 2012, e "Zooloxia" en Vocabulario de ciencias naturais. Santiago de Compostela, Xunta, 1991
- ↑
3,0
3,1
Fragaszy, Dorothy Munkenbeck; Perry, Susan (2003).
The Biology of Traditions: Models and Evidence
. Cambridge University Press. p.
165
.
ISBN
0-521-81597-5
.
- ↑
Friends' Intelligencer. (1858) Volume 14. William W. Moore, publisher. pp. 398.
- ↑
Chambers, William and Robert Chambers. (1850)
Chambers's Edinburgh Journal
.
pp. 132.
- ↑
Miles, Alfred Henry. (1895)
Natural History.
Dodd, Mead & Company. pp. 227
- ↑
Cornish, Charles John
. (1908)
The Standard Library of Natural History.
The University Society, Inc. Volume 1, Chapter 9. pp. 159
- ↑
"Pest info- Rodents"
. BASF- The Chemical Company. Arquivado dende
o orixinal
o 26 de decembro de 2014
. Consultado o
14 January
2014
.
- ↑
Clark, B. R.; Price, E. O. (1981). "Sexual maturation and fecundity of wild and domestic Norway rats (Rattus norvegicus)".
Journal of Reproduction and Fertility
63
(1): 215?220.
doi
:
10.1530/jrf.0.0630215
.
- ↑
Leslie, P. H., Perry, J. S., Watson, J. S., & ELTON, C. (February 1946).
The Determination of the Median Body?Weight at which Female Rats reach Maturity
. In Proceedings of the Zoological Society of London (Vol. 115, No. 3?4, pp. 473?488). Blackwell Publishing Ltd.
- ↑
Hanson, Anne (14 March 2007).
"What Do Rats See?"
.
Rat Behavior and Biology
. ratbehavior.org
. Consultado o
1 December
2019
.
- ↑
"Rats Capable Of Reflecting On Mental Processes"
. Science Daily ? sourced from university of Georgia. 9 March 2007
. Consultado o
2 August
2007
.
- ↑
Smith, J. David; Beran, M. J.; Couchman, J. J.; Coutinho, M. V. C. (2008).
"The Comparative Study of Metacognition: Sharper Paradigms, Safer Inferences"
.
Psychonomic Bulletin & Review
(en
ingles
)
15
(4): 679?691.
doi
:
10.3758/pbr.15.4.679
.
- ↑
Brunelli, Susan A.; Shair, Harry N.; Hofer, Myron A. (1994).
"Hypothermic vocalizations of rat pups (Rattus norvegicus) elicit and direct maternal search behavior"
.
Journal of Comparative Psychology
108
(3): 298?303.
doi
:
10.1037/0735-7036.108.3.298
.
- ↑
White, N; Adox, R; Reddy, A; Barfield, R (1992). "Regulation of rat maternal behavior by broadband pup vocalizations".
Behavioral and Neural Biology
58
(2): 131?137.
doi
:
10.1016/0163-1047(92)90363-9
.
- ↑
Takahashi, L. K. (1992).
"Developmental expression of defensive responses during exposure to conspecific adults in preweanling rats (Rattus norvegicus)"
.
Journal of Comparative Psychology
106
(1): 69?77.
PMID
1313347
.
doi
:
10.1037/0735-7036.106.1.69
.
- ↑
Brudzynski, Stefan M. (2005).
"Principles of Rat Communication: Quantitative Parameters of Ultrasonic Calls in Rats"
.
Behavior Genetics
35
(1): 85?92.
doi
:
10.1007/s10519-004-0858-3
.
- ↑
Blanchard, RJ; Agullana, R; McGee, L; Weiss, S; Blanchard, DC (1992).
"Sex differences in the incidence and sonographic characteristics of antipredator ultrasonic cries in the laboratory rat (Rattus norvegicus)"
.
Journal of Comparative Psychology
106
(3): 270?277.
PMID
1395496
.
doi
:
10.1037/0735-7036.106.3.270
.
- ↑
Haney, M.; Miczek, K.A. (1993).
"Ultrasounds during agonistic interactions between female rats (Rattus norvegicus)"
.
Journal of Comparative Psychology
107
(4): 373?379.
PMID
8112049
.
doi
:
10.1037/0735-7036.107.4.373
.
- ↑
Thomas, D. A.; Barfield, R. J. (1985). "Ultrasonic vocalization of the female rat (Rattus norvegicus) during mating".
Animal Behaviour
33
(3): 720?725.
doi
:
10.1016/S0003-3472(85)80002-6
.
- ↑
"Search Content"
.
Science News
.
- ↑
Panksepp, J; Burgdorf, J (2003).
"
"
Laughing" rats and the evolutionary antecedents of human joy?"
(PDF)
.
Physiology & Behavior
79
(3): 533?47.
PMID
12954448
.
doi
:
10.1016/S0031-9384(03)00159-8
.
- ↑
Schein, Martin W.; Holmes Orgain (1 November 1953).
"A Preliminary Analysis of Garbage as Food for the Norway Rat"
.
Am. J. Trop. Med. Hyg.
2
(6): 1117?30.
PMID
13104820
. Consultado o
4 April
2007
.
- ↑
Cottam, C.; Stickel, W. H.; Stickel, L. F.; Coleman, R. H.; Mickey, A. B.; Schellbach, L.; Schorger, A. W.; Negus, N. C.; Polderboer, E. B. (1948).
"Aquatic habits of the Norway rat"
.
Journal of Mammalogy
29
(3): 299.
JSTOR
1375396
.
- ↑
Gandolfi, G.; Parisi, V. (1972). "Predazione su Unio Pictorum L. da parte del ratto, Rattus norvegicus (Berkenhout)".
Acta Naturalia
8
: 1?27.
- ↑
Parisi, V.; Gandolfi, G. (1974). "Further aspects of the predation by rats on various mollusc species".
Bollettino di Zoologia
41
(2): 87?106.
doi
:
10.1080/11250007409430096
.
- ↑
Galef, Jr.; Bennett, G. (1980).
"Diving for Food: Analysis of a Possible Case of Social Learning in Wild Rats (Rattus norvegicus)"
(PDF)
.
Journal of Comparative and Physiological Psychology
94
(3): 416?425.
doi
:
10.1037/h0077678
.
- ↑
Steiniger, Fritz (1950). "Beitrage zur Sociologie und sonstigen Biologie der Wanderratte".
Zeitschrift fur Tierpsychologie
7
(3): 356?79.
doi
:
10.1111/j.1439-0310.1950.tb01630.x
.
- ↑
Grota, L. J.; Ader, R. (1969).
"Continuous recording of maternal behavior in
Rattus norvegicus
"
.
Animal Behaviour
17
(4): 722?29.
doi
:
10.1016/S0003-3472(69)80019-9
.
- ↑
"Social behaviour of fancy rat"
.
madasafish.com
.
- ↑
"Rats: Fancy Rat Behavior"
. Arquivado dende
o orixinal
o 23 de xuno de 2017
. Consultado o 02 de xaneiro de 2017
.
- ↑
"Norway Rat Behavior Repertoire"
.
ratbehavior.org
.
- ↑
33,0
33,1
Barnett, S. (1975). The Rat: a study in behavior (pp. 52?115). Chicago, MI: The University of Chicago Press.
- ↑
34,0
34,1
"Why Rats Need Company"
.
National Fancy Rat Society
. Arquivado dende
o orixinal
o 24 de novembro de 2016
. Consultado o
11 December
2014
.
- ↑
35,0
35,1
35,2
35,3
Boice, R. (1977). "Burrows of Wild and Albino Rats: Effects of Domestication, Outdoor Raising, Age, Experience, and Maternal State".
Journal of Comparative and Physiological Psychology
91
(3): 649?661.
PMID
559696
.
doi
:
10.1037/h0077338
.
- ↑
Calhoun, J. B. (1962) Bethesda, MD: U.S. Department of Health, Education, and Welfare.
- ↑
Price, A. O. (1977).
"Burrowing in Wild and Domestic Norway Rats"
.
Journal of Mammalogy
58
(2): 239?240.
JSTOR
1379585
.
doi
:
10.2307/1379585
.
- ↑
Kitaoka, A. (1994).
"Defensive aspects of burrowing behavior in rats (Rattus norvegicus): A descriptive and correlational study"
.
Behavioural Processes
31
: 13?28.
doi
:
10.1016/0376-6357(94)90034-5
.
- ↑
Tate, G.H.H. (1936). "Some muridae of the Indo-Australian region".
Bulletin of the American Museum of Natural History
72
: 501?728.
hdl
:
2246/834
.
- ↑
Silver, J. (1941). "The house rat".
Wildlife Circ.
6
: 1?18.
- ↑
Southern, H.N. (1964).
The Handbook of the British Mammals
. Oxford: Blackwell Scientific.
- ↑
Yoshida, T.H. (1980).
Cytogenetics of the Black Rat: Karyotype Evolution and Species Differentiation
. University of Tokyo Press.
ISBN
0-8391-4131-9
.
- ↑
43,0
43,1
Freye, H.A., and Thenius, E. (1968) Die Nagetiere.
Grzimeks Tierleben.
(B. Grzimek, ed.) Volume 11. Kindler, Zurich. pp. 204?211.
- ↑
44,0
44,1
Suckow et al. (2006)
The Laboratory Rat
, 2nd ed. Academic Press. pp. 74.
ISBN 0-12-074903-3
.
- ↑
45,0
45,1
Amori, G. & Cristaldi, M. (1999). Mitchell-Jones, Anthony J., ed.
The Atlas of European Mammals
. London: Academic Press. pp.
278
?279.
ISBN
0-85661-130-1
.
- ↑
Nowak, Robert M. (1999)
Walker's Mammals of the World.
JHU Press. pp. 1521.
ISBN 0-8018-5789-9
.
- ↑
Teisha Rowland.
"Ancient Origins of Pet Rats"
Arquivado
24 de setembro de 2015 en
Wayback Machine
.,
Santa Barbara Independent
, 4 December 2009.
- ↑
48,0
48,1
"New Yorkers vs. the Rat"
. Consultado o
15 March
2008
.
- ↑
Sullivan, Robert (2003).
Rats: observations on the history and habitat of the city's most unwanted inhabitants
. New York: Bloomsbury.
ISBN
1-58234-385-3
.
- ↑
Handwerk, Brian (31 March 2003).
"Canada Province Rat-Free for 50 Years"
.
National Geographic News
(National Geographic Society)
. Consultado o
30 November
2007
.
- ↑
"beehive.govt.nz ? Campbell Island conservation sanctuary rat free"
.
beehive.govt.nz
.
- ↑
Perrow, Martin and A. J. Davy. (2002)
Handbook of Ecological Restoration.
Cambridge University Press. pp. 362?363.
ISBN 0-521-79128-6
.
- ↑
"Rattus norvegicus (mammal) ? Details of this species in Alberta"
. Global Invasive Species Database. Arquivado dende
o orixinal
o 26 de outubro de 2014
. Consultado o
18 October
2014
.
- ↑
"Rat Control in Alberta"
. Government of Alberta ? Department of Agriculture and Rural Development. Arquivado dende
o orixinal
o 26 de setembro de 2014
. Consultado o
18 October
2014
.
- ↑
"The History of Rat Control In Alberta"
. Government of Alberta ? Department of Agriculture and Rural Development. Arquivado dende
o orixinal
o 25 de setembro de 2014
. Consultado o
18 October
2014
.
- ↑
Bourne, John (1 October 2002).
"The History of Rat Control In Alberta"
.
Agriculture and Food
. Alberta Department of Agriculture. Arquivado dende
o orixinal
o 25 de setembro de 2014
. Consultado o
1 December
2007
.
- ↑
Holbrook AM, Pereira JA, Labiris R, McDonald H, Douketis JD, Crowther M, Wells PS (May 2005). "Systematic overview of warfarin and its drug and food interactions".
Arch. Intern. Med.
165
(10): 1095?106.
PMID
15911722
.
doi
:
10.1001/archinte.165.10.1095
.
- ↑
J. Bourne; P. Merril (28 November 2011).
"Rat Control in Alberta"
. The Canadian Encyclopedia
. Consultado o
30 March
2014
.
- ↑
Rose Sanchez (6 February 2014).
"Alberta maintains its rat-free status for another year"
. Prairie Post. Arquivado dende
o orixinal
o 22 de xuno de 2017
. Consultado o
29 March
2014
.
- ↑
"Rat Control in Saskatchewan"
. Saskatchewan Agriculture, Food and Rural Revitalization. 1 October 2003. Arquivado dende
o orixinal
(
PDF
)
o 31 de maio de 2013
. Consultado o
1 December
2007
.
- ↑
"NZ routs island rats"
. BBC News. 26 May 2003
. Consultado o
2 August
2007
.
- ↑
Meerburg BG, Singleton GR, Kijlstra A (2009). "Rodent-borne diseases and their risks for public health".
Crit Rev Microbiol
35
(3): 221?70.
PMID
19548807
.
doi
:
10.1080/10408410902989837
.
- ↑
Webster, JP; Lloyd, G; Macdonald, DW. (1995).
"Q fever (Coxiella burnetii) reservoir in wild brown rat (Rattus norvegicus) populations in the UK."
.
Parasitology
110
: 31?55.
doi
:
10.1017/S0031182000081014
.
- ↑
Dubeya, J. P.; Frenkel, J. K. (1998). "Toxoplasmosis of rats: a review, with considerations of their value as an animal model and their possible role in epidemiology".
Veterinary Parasitology
77
(1): 1?32.
PMID
9652380
.
doi
:
10.1016/S0304-4017(97)00227-6
.
- ↑
Berdoy, M; Webster, JP; MacDonald, DW (2000).
"Fatal attraction in rats infected with Toxoplasma gondii."
(PDF)
.
Proceedings of the Royal Society B
267
(1452): 1591?1594.
JSTOR
2665707
.
PMC
1690701
.
PMID
11007336
.
doi
:
10.1098/rspb.2000.1182
.
- ↑
Samuel et al. (2001)
Parasitic Diseases of Wild Mammals.
Blackwell Publishing. pp. 380?393.
ISBN 0-8138-2978-X
.
- ↑
Leiby, D. A.; Duffy, C. H.; Darwin Murrell, K.; Schad, G. A. (1990). "Trichinella spiralis in an Agricultural Ecosystem: Transmission in the Rat Population".
The Journal of Parasitology
76
(3): 360?364.
JSTOR
3282667
.
doi
:
10.2307/3282667
.
- ↑
Stojcevic, D; Zivicnjak, T; Marinculic, A; Marucci, G; Andelko, G; Brstilo, M; Pavo, L; Pozio, E (2004). "The Epidemiological Investigation of Trichinella Infection in Brown Rats (Rattus norvegicus) and Domestic Pigs in Croatia Suggests That Rats are not a Reservoir at the Farm Level".
Journal of Parasitology
90
(3): 666?670.
PMID
15270124
.
doi
:
10.1645/GE-158R
.
- ↑
Ranque, S; Faugere, B; Pozio, E; La Rosa, G; Tamburrini, A; Pellissier, JF; Brouqui, P (2000).
"Trichinella pseudospiralis outbreak in France."
(PDF)
.
Emerging Infectious Diseases
6
(5): 543?547.
PMC
2627956
.
PMID
10998388
.
doi
:
10.3201/eid0605.000517
. Arquivado dende
o orixinal
(PDF)
o 16 de outubro de 2010
. Consultado o 02 de xaneiro de 2017
.
- ↑
"Merck Veterinary Manual"
. Arquivado dende
o orixinal
o 03 de marzo de 2016
. Consultado o
11 January
2010
.
- ↑
See e.g.,
- ↑
See e.g.:
- Alfred J. Bollet.
Plagues & Poxes: The Impact of Human History on Epidemic Disease
,
Demos Medical Publishing
, 2004,
ISBN 978-1-888799-79-8
,
p. 23
.
- Tracy Hamler Carrick, Nancy Carrick, Lawrence Finsen.
The Persuasive Pen: An Integrated Approach to Reasoning and Writing
,
Jones and Bartlett Learning
, 1997,
ISBN 978-0-7637-0234-2
,
p. 162
.
- J. N. Hays.
Epidemics and Pandemics: Their Impacts on Human History
,
ABC-CLIO
, 2005,
ISBN 978-1-85109-658-9
,
p. 64
.
- ↑
Baker, Henry J.; Lindsey, J. Russel; Weisbroth, Steven H. (1979).
The laboratory rat: volume I ? biology and diseases
. Orlando, FL: Academic Press.
Resumos
Xenoma de
Rattus norvegicus
e uso como animal modelo