Rurik
ou
Riurik
(en
ruso
,
Рюрик
; en
nordico do leste
Rørik
, que significa "famoso lider"), nado contra
830
e finado contra
879
, foi un xefe
varego
que se fixo co control das ribeiras do
Ladoga
en
862
e fundou o asentamento de
Holmgard
(
Rurikovo Gorodische
) cerca de
Novgorod
.
Foi o fundador da
dinastia Rurika
, que gobernou a
Rus de Kiiv
e despois o
Principado de Moscova
ate o
seculo XVI
.
[
1
]
[
2
]
[
3
]
Riurik
e o nome
eslavo antigo
que corresponde ao nome xermanico "Rodrigo". Nas linguas xermanicas:
Hrodric
(en antigo alto aleman ),
Hroðricus
(en ingles antigo). En nordico antigo,
Hrœrekr
(noruegues, islandes) e
Hrør?kr
ou
Rørik
(danes, sueco), dos cales se deriva
Rurik
.
Tamen aparece en Beowulf como
Hr?ðr?k
.
Existe debate sobre a forma na que Rurik chegou a controlar a zona do
lago Ladoga
e a cidade de
Novgorod
. A unica informacion sobre el encontrase na
Cronica de Nestor
do
seculo XII
, que afirma que:
"chudos, eslavos, merias, veses e kriviches levaron os
varegos
mais ala do mar, rexeitaron pagarlles tributo e estableceronse para gobernarse a si mesmos
"
Despois as tribos comezaron a pelexar entre si e decidiron invitar a Rurik para restablecer a orde.
Rurik conservou o poder ate a sua morte, contra
879
. Casara con Efanda (Edvina Alfrind Ingrid) de Urman. Os seus sucesores (os
dinastia Rurika
),
[
4
]
poren, trasladaron a capital a
Kiiv
e fundaron o Estado da
Rus de Kiiv
, que perdurou ate
1240
, a epoca da
invasion mongol
. Unha serie de familias principescas superviventes descenden por via patrilineal de Rurik, ainda que o ultimo
rurikida
que gobernou
Rusia
,
Basilio IV
, morreu en
1612
.
Ainda que alguns historiadores enfatizan as raices
folcloricas
da
lenda
de Rurik e, polo tanto, consideran a Rurik como unha figura lendaria, hai unha controversia sobre as suas orixes etnicas en
Europa Oriental
.
Segundo a
Cronica de Nestor
, Rurik foi un dos
rus'
, unha tribo
varega
comparabel segundo o cronista cos daneses, suecos, ingleses e nativos de
Gotland
. No seculo XX, os arqueologos en parte corroboraron a version que dos acontecementos fixo a Cronica. Poren, descubriuse que o asentamento de
Staraia Ladoga
, cuxos alicerces se atribuiron a Rurik, foi de feito establecido a mediados do
seculo VIII
.
Ceramica
, aparellos domesticos e unha serie de edificios da epoca da fundacion de Rurik correspondense con modelos enton prevalentes en
Xutlandia
.
Alguns historiadores eslavos (B. A. Ribakov e os seus seguidores, entre eles) argumentan que o relato da invitacion de Rurik tomouse prestada por un
cronista proescandinavo
dun hipotetico
documento nordico
. Por exemplo, a Cronica primaria afirma que Rurik chegou a terras eslavas cos seus dous irmans,
Sineo e Truvor
, aos que enviou a gobernar as cidades de
Beloozero
e
Izborsk
, respectivamente. En lugar de relacionar a Sineo con
Signjotr
a a Truvor con
Torvald
, suxiren que o cronista leu un documento escandinavo hipotetico e malinterpretou as palabras
nordicas
sine hus
("sen casa") e
tru voring
("con guarda leal") como os nomes dos irmans de Rurik, Sineo e Truvor.
Hai outra teoria segundo a cal Rurik, debido a matrimonios mixtos entre
varegos
e
eslavas
, foi de ascendencia mestiza eslavo-varega. Esta teoria basease na informacion do primeiro historiador moderno de
Rusia
,
Vasili Tatischev
(el mesmo un rurikida), quen afirmou que Rurik era de extraccion
vendica
. Chegou ate a nomear a sua nai, Umila, o seu avo materno,
Gostomisl
e un primo,
Vadim
. O pai de Rurik, como toda a xente da tribo
Rus
, provina de
Finlandia
. Aqueles que consideran que o relato de Tatischev e de boa fe apuntan a que baseou o seu relato na perdida
Cronica de Xoaquin
.
Actualmente esta desenvolvendose un estudo de
ADN
por parte do profesor
polaco
Andrzej Bajor
, baixo os auspicios do
Family Tree DNA Rurikid Dynasty Project
(Proxecto da arbore familiar de ADN da dinastia Rurikida), que busca situar a Rurik da maneira mais exacta dentro da luz da historia e fora das sombras da lenda, ao mesmo tempo que intenta encontrar os seus descendentes modernos. Este proxecto busca tamen estudar o ADN da descendencia masculina do gobernante lituano medieval Gediminas (Gedimin), cuxa lina inclue algunhas das mais altas familias principescas de
Rusia
e
Polonia
. Os gediminidas casaron cos rurikidas, e existe a posibilidade de que eles incluso descendan de Rurik, ou polo menos dun dos seus antepasados dentro da epoca historica. Ate agora, so dous principes rurikidas modernos accederon a facer a proba de ADN. Os resultados indican que a sua lina masculina se orixinou na provincia de
Uppland
en
Suecia
. Polo de agora, un sueco comparte 11 dos marcadores do principe, e cre que a sua propia lina masculina se remonta ao seculo XV en
Roslagen
. Os resultados de ADN dos modernos principes rurikidas indican que Rurik foi de ascendencia fino-ugra (haplogrupo
N3a1
).
[
5
]
Ulteriores estudos xeneticos parecen indicar a existencia de dous haplogrupos entre os modernos rurikidas: os descendentes de
Vladimir II Monomaco
(monomakhoviches)
son do grupo
N3a1
, tipico do pobo fino-ugro, mentres que os descendentes de
Oleg I de Chernigov
(olegoviches)
son do grupo
R1a
, tipico dos
pobos eslavos
. A revista
Russian Newsweek
indica que a xenealoxia oficial e probabelmente incorrecta, pero deixa a orixe etnica de Rurik sen aclarar.
[
6
]
O unico Hrorek descrito en cronicas occidentais foi
Rorik de Dorestad
, un
konung
da casa real de
Hedeby
. Desde o seculo XIX, houbo intentos de identificalo co principe viquingo Rurik das cronicas rusas. A identificacion de Rurik con Hrorek foi divulgada por Boris Ribakov e Anatoli Kirpichnikov,
[
7
]
pero o eslavista Alexandr Nazarenko oponse a esta identificacion.
[
8
]
Roerik de Dorestad naceu ao redor de 810/820, fillo de
Hemming Halfdansson
ou do seu irman
Anulo
, noveno rei de Hedeby. Os cronistas
francos
mencionan que recibiu terras en
Frisia
do emperador
Ludovico Pio
. Isto non era suficiente para el, polo que comezou a asaltar os territorios vecinos: tomou
Dorestad
en 850, capturou Hedeby en 857 e saqueou
Bremen
en 859.
O emperador enfureceuse e privouno de todas as suas posesions en 860. Despois diso, Roerik desaparece das fontes occidentais durante un considerabel periodo de tempo. E nese mesmo momento, en 862, o Rurik ruso chega ao Baltico oriental, construe a fortaleza de Ladoga e mais tarde trasladase a
Novgorod
. Tal coincidencia e avalada como argumento para xustificar que ambos os dous son a mesma persoa.
[
9
]
Roerik de Dorestad reaparece nas cronicas
francas
en 870, cando o seu
demesne
de Frisia lle foi devolto por
Carlos o Calvo
. E en 882 xa se menciona que esta morto. A cronica rusa situa a morte de Rurik de Novgorod en 879. Segundo as fontes occidentais, o gobernante de Friesland foi convertido ao cristianismo polos francos. Isto pode ter paralelismo coa cristianizacion do khaganato de Rus, tal como o relata o
patriarca Focio
en 867.
Gwyn Jones afirma que a comparacion dos dous Rurik, un, caudillo de Frisia, e outro, un Rus', e relativa e de pouca importancia, desmitificando a identificacion de ambos os dous como unha unica persoa; o argumento de Jones sustentase en que non se pode aceptar a non existencia de actividade viquinga en Rusia antes da decada de 850, sobre todo con evidencias literarias e arqueoloxicas.
[
10
]
- ↑
La noblesse de Russie (1951-1956), Ikonnikov, Nikolai Flegontovich, main author, (Series 1, 27 volumes; Series 2, 3 volumes and 2 supplements. Paris: Nicolas Ikonnikov, 1951), vol. 21 table 159.
- ↑
Dolgorukie, Dolgorukovy i Dolgorukie-Argutinskie (1869-1913), Dolgorukoi, Vsevolod, (2 volumes. S. Peterburg: IU. Shtaufa, 1869-1913), FHL microfilms 127,768-127,769., p. 28.
- ↑
Rodoslovnaia Kniga Vserossiiskago Dvorianstva (1906), Durasov, V., (Grad Sv. Petra: [s. n.], 1906), FHL microfilm 127,799., p. 3.
- ↑
Casa real Ruriokovich
Arquivado
13 de decembro de 2012 en
Wayback Machine
..
- ↑
DNA Testing of the Rurikid and Gediminid Princes
.
- ↑
Операция ≪Чистые Рюрики≫
[
Ligazon morta
]
Russian Newsweek
Nº 52 January 2008.
- ↑
А.Н. Кирпичников: Сказание о призвании варягов.
Анализ и возможности источника // Первые скандинавские чтения. - СПб., 1997. - С. 7-18
(en
ruso
)
.
- ↑
Nazarenko A., Rjurik и Riis Th., Rorik // Lexikon des Mittelalters. VII. - Munich, 1995. - P. 880, 1026.
- ↑
Г. С. Лебедев, Эпоха викингов в Северной Европе, Ленинград, 1985, р. 214.
(en
ruso
)
.
- ↑
Gwyn Jones,
A History of the Vikings
, Oxford University Press, 1973, p. 248.
Web da Casa Real Rurikovich