Pristina
|
|
|
|
|
|
|
|
| Estado unitario
| Kosovo
|
Distrito
(pt)
 | Pristina
(pt)
|
| Municipality of Kosovo
(en)
| Prishtina Municipality
(en)
 |
|
|
|
|
| Capital de
| |
|---|
|
| Poboacion
| 198.897
(2011)
(347,72
hab./km²
)
|
|---|
|
| Superficie
| 572 km²
|
|---|
| Altitude
| 652 m
|
|---|
| Comparte fronteira con
| |
|---|
|
| • Xefe do goberno
| Shpend Ahmeti
|
|---|
|
| Codigo postal
| 10000
|
|---|
| Fuso horario
| |
|---|
| Prefixo telefonico
| 38
|
|---|
|
| Irmandado con
| |
|---|
|
| Paxina web
| prishtinaonline.com
|
|---|
Pristina
(
Prishtina
ou
Prishtine
en
lingua albanesa
, Приштина ou
Pri?tina
en
serbio
) e a capital de
Kosovo
, un pais dos Balcans europeos que acadou a independencia o
17 de febreiro
de
2008
. Ten 465.186 habitantes, segundo o censo de 2011.
Pristina a actualmente a maior cidade de Kosovo e capital do territorio, esperando unha resolucion definitiva do seu status administrativo. Desde a fin da guerra, a cidade volveu aumentar a sua poboacion e e o principal centro economico, politico e cultural de Kosovo.
A economia da cidade depende de maneira especial dos sectores da alimentacion, os produtos farmaceuticos, a xoieria e os textiles. Na localidade proxima de Sllatina (en albanes) ou Slatina (en serbio), esta o
Aeroporto de Pristina
, unico aeroporto internacional de Kosovo.
No ano
1960
fundouse a
Universidade de Pristina
, unica universidade de Kosovo. Durante a epoca
iugoslava
, as clases impartianse en
serbocroata
. Dende a fin da guerra, a universidade utiliza case de forma exclusiva o albanes como lingua de instrucion.
O actual
alcalde
da cidade e Isa Mustafa, representante da
Liga Democratica de Kosovo
(LDK).
Durante o
Imperio Romano
, a 15 quilometros o sur da moderna Pristina existiu unha extensa cidade chamada
Ulpiana
. A cidade foi destruida, pero seria restaurada polo Emperador
Xustiniano I
. Actualmente, a cidade de
Lipljan
atopase sobre aquela antiga cidade
romana
.
Despois da caida de Imperio Romano, Pristina naceu das ruinas da antiga cidade romana e debido a sua situacion foi escolleita como rota que conducia cara todalas direccions dos
Balcans
. Por esta razon, convertendose nun centro comercial importante e como un dos caminos fundamentais para o comercio en
Europa
do sueste.
Durante o reinado de
Milutin
(
1282
?
1321
), o Reino de
Serbia
, debido a prosperidade da zona, traslada a capital do Estado a Pristina; mais, dito status so durou ate a
Batalla de Kosovo
de
1389
, cando o exercito do
Imperio Otoman
derrotou ao exercito de coalicion dos Balcans. Posteriormente, toda Serbia seria conquistada polos turcos en
1459
.
O escritor
albanes
,
Pjeter Bogdani
, viviu e traballou na cidade por este tempo. Publicou o seu primeiro libro
Ceta e Profeteve
(
A banda dos profetas
) en
1555
. Durante o Imperio Otoman, a cidade transformouse culturalmente, convertendo a gran parte dos
pobos eslavos
e albaneses ao
islam
.
Despois do ano
1870
, os albaneses que habitaban a rexion formaron a “Liga de Prizren” para oponerse a soberania otoma, e acabarian formando un Goberno provisional no
1881
.
No 1912, Pristina, canda o resto de Kosovo, foi brevemente anexionada ao recente Estado Independente de Albania, mais ao ano seguinte, as grandes potencias da zona forzaron a Albania a ceder a rexion a Serbia. No 1918, Kosovo foi incluido en
Iugoslavia
, ainda que sen autonomia ningunha.
Antes da
segunda guerra mundial
, a cidade era etnicamente mixta, con grandes comunidades de albaneses e serbios. Os conflitos entre ambos grupos etnicos comezaron a agravarse cando os albaneses de fe musulma son deportados para Turquia como consecuencia dun programade
limpeza etnica
aplicado polas autoridades serbias. Os musulmans albaneses foron identificados como turcos e asi desafiuzados dos seus fogares tiveron que ir a Turquia, onde moitos deles foron obrigados a cambiar os seus nomes por outros de orixe turca e foron enviados polas autoridades turcas cara as provincias habitadas maioritariamente por
armenios
e
gregos
.
A comezos da segunda guerra mundial, a poboacion serbia da cidade viuse minguada debido a persecucion que os serbios sufriron polas tropas alemas. Dende o
1941
ate
1945
, Pristina foi anexada ao
Reino de Italia
xunto a Albania.
Pristina despois da segunda guerra mundial
[
editar
|
editar a fonte
]
En
1946
, Pristina converteuse na capital da
Rexion Socialista Autonoma de Kosovo
. Entre
1953
e
1999
, a poboacion aumentou de aproximadamente 24.000 a mais de 300.000 habitantes. Todas as comunidades nacionais creceron durante este periodo, pero o maior aumento deuse na poboacion albanesa, debido a unha crecente migracion das areas rurais cara a capital.
Dende
1953
a
1981
, a poboacion albanesa aumento arredor de 9.000 a 76.000 habitantes. As poboacions serbias, en troques, aumentaron dun xeito mais modesto de 8.000 en 1953 a 21.000 en 1981. A comezos da decada de
1980
, a cidade estaba constituida nun 70 % por
albanokosovares
.
Ainda que Kosovo estaba baixo o mandato dun membro albanes do
Partido Comunista
local, a diminucion da
economia
e a inestabilidade
politica
a finais da decada de 1960 e comezos dos 80 conduciu a agrmos de malestar nacionalista. En
novembro
de
1968
, as protestas estudantis de
Belgrado
estenderonse cara a cidade, mais foron reprimidas polas forzas de seguridade iugoslavas. Algunhas demandas dos estudantes foron atendidas polo goberno de
Tito
, como o estabelecemento da
Universidade de Pristina
como unha institucion autonoma. Estas reformas fixeronse despois dun longo periodo onde a
lingua albanesa
e a
bandeira albanesa
estaban totalmente prohibidas.
En
marzo
de 1981, os estudantes da Universidade de Pristina tomaron o edificio como protesta pola mala calidade dos alimentos que o comedor universitario ofrecia. Esta manifestacion, aparentemente sen importancia, rapidamente se tornou de caracter nacional, estendendose a todo Kosovo. Nos meses posteriores as manifestacions masivas fixeronse populares en Pristina e outras cidades. A Presidencia comunista iugoslava mandou reprimir as protestas, declarando o estado de emerxencia e provocando choques entre manifestantes e forzas de seguridade. O resultado foron varios mortos, e moitos detidos e castigados.
Pristina dende a guerra de Kosovo ate a actualidade
[
editar
|
editar a fonte
]
Torres da
UNMIK
en Pristina
Despois da reducion da autonomia kosovar polo presidente serbio
Slobodan Milo?evic
en
1990
, un rexime severamente represivo cara a comunidade albanesa foi instalado na cidade e en toda a provincia, sendo moitos albaneses despedidos das industrias e institucions estatais.
A Universidade de Pristina foi vista como un criadeiro do nacionalismo albanes, polo que foi purgada. Despedironse a 800 catedraticos albaneses e 22.500 de 23.000 estudantes foron expulsados. En resposta ao acontecido, os
albanokosovares
establecen un “goberno de sombra” baixo a autoridade da
Liga Democratica de Kosovo
(LDK), conducida polo escritor e intelectual
Ibrahim Rugova
. Ainda que a cidade, formalmente fose controlada polas autoridades serbias que o Goberno de Milo?evic designaba, o LDK estableceu estruturas paralelas, financiadas por contribucions de empresas e institucions privadas, de maneira que tanto a educacion como a saude foronlle proporcionadas aos albaneses que nese momento o Goberno serbio lles negaba.
A partir de 1996 en adiante, o Exercito de Liberacion de Kosovo comezou a atacar forzas iugoslavas e serbias, mais Pristina permaneceu en paz ate marzo de 1999, cando comeza a
guerra de Kosovo
. A cidade foi declarada en estado de emerxencia a finais de marzo e grandes areas foron sitiadas. Despois de que as forzas aereas da
OTAN
empezaran a sobrevoar sobre Iugoslavia o
24 de marzo
de 1999, a violencia estalla en Pristina. Forzas serbias e iugoslavas xunto a paramilitares serbios tomaron varios distritos da cidade, expulsaron, asasinaron e saquearon en grande escala as poboacions de etnia albanesa. Moitos dos expulsados foron levados en trens ate a fronteira con
Macedonia do Norte
, onde foron abandonados e forzados ao exilio.
O
Departamento de Estado dos Estados Unidos
estimou en
maio
de 1999 que entre 100.000 e 120.000 persoas foron expulsadas de Pristina polas forzas do goberno e os
paramilitares
.
Ao rematar a guerra, a maioria dos 40.000 cidadans serbios, escaparon de Pristina por temor a represalias. Alguns dos que ficaron foron posteriormente vitimas das cuadrillas albanesas que buscaban vendeta, decrecendo mais a poboacion serbia. Outros grupos etnicos acusados de colaborar coas forzas serbias contra as poboacion albanesas, como os
xitanos
, foron obrigados a abandonar o lugar, debido aos ataques dos nacionalistas albaneses.
Segundo o
Alto Comisionado das Nacions Unidas para os Refuxiados
(ACNUR), en
agosto
de 1999, polo menos 2.000 serbios deixaron a cidade. Mais, o numero de exiliados serbios sufriu un grande aumento tralos disturbios de Kosovo no
2004
.