O
prologo
(
etim.
do
grego
"prol": antes e "logos": discurso), e o escrito breve, situado ao principio dunha obra extensa, entre os documentos chamados preliminares, e serve a un escritor para xustificar o habela composto e ao lector para orientarse na lectura. Posue, ademais, outros labores:
- Facer
critica literaria
sobre o autor.
- Presentar ao autor, facendo unha breve descricion ou recordo do mesmo.
- Presentar a obra e ao autor a un publico que desconece sobre que trata esta, e quen e que traxectoria posue quen a compuxo.
- Orientar sobre as modificacions que sufriu a obra: correccions, ampliacions, supresions, actualizacions, textos utilizados...
- Agradecer o labor de quen colaboraron ou participado na composicion da obra.
- Defender o merito da obra e a necesidade de que exista.
- Ganarse a simpatia do que vai lela mediante o
topico
da
captatio benevolentiae
, escusar ao autor ou pedir perdon por el.
O prologo e ademais o chanzo previo que serve para explicar ou aclarar algunhas circunstancias importantes sobre a obra literaria que ao autor interesalle destacar.
Cando o autor e novel, o prologo adoita escribilo un escritor reconecido para presentalo, pero nos restantes casos adoita facelo o mesmo autor que compuxo a obra extensa. Componse sempre logo de acabar a obra, non antes, e pode haber mais dun, sobre todo se a obra tivo exito e reeditouse ou reimprimiuse varias veces, polo que cada edicion nova leva o seu propio prologo que vai a continuacion dos demais. Cando os prologos do autor acumulanse, o autor da obra ofrece unha perspectiva diacronica da sua relacion coa obra literaria composta e a sua acollida a traves dos anos, por exemplo, en
La Colmena
, de
Camilo Jose Cela
. Se o obxectivo do prologo a unha obra e defendela, denominase
galeato
.
O prologo situase entre un conxunto de textos iniciais da obra que se denomina habitualmente como
liminares
ou
preliminares
. Posue un caracter mais literario que a
introducion
, que e unha presentacion do contido mais que do autor, e debe distinguirse claramente do
prefacio
, ou escrito preliminar que expresa a intencion dunha obra con anterioridade a que esta sexa escrita.
Hai que considerar o prologo dentro do que
Gerard Genette
denomina
paratexto
, isto e, calquera texto que se situa na periferia do texto literario: o
titulo
, o subtitulo, a
dedicatoria
, o
lema
, o prologo ou prologos, o
epilogo
ou ultilogo ou ultimologo, as notas, glosas ou
escolios
a marxe ou ao pe, as sobrecubertas, as faixas, os capitulos refuxados, os borradores...
O prologo ten unha grande importancia para a historia literaria, pois con frecuencia ofrece as claves criticas da interpretacion da obra polo seu propio autor ou por alguen proximo a el. So ata fai moi pouco empezou a ser estudado como xenero literario.