O
positivismo
(a partir de
positivo
, do
latin
positivus ?a ?um
‘certo’, ‘convencional’ e parece que entrou dende o
frances
)
[
1
]
e unha
corrente filosofica
caracterizada por adoptar, en xeral,unha actitude
cientificista
e
antimetafisica
, confiando plenamente na
humanidade
e no seu
progreso
indefinido
. Este punto de vista proclama exclusivamente a lexitimidade e validez do conecemento proporcionado polas ciencias empiricas. Por iso considerase que a filosofia tradicional, entendida principalmente como metafisica ou conecemento especulativo sen necesidade de comprobacion empirica, debe substituirse por outra que tena como unico obxectivo entender a natureza e os metodos das ciencias, fundamentalmente as ciencias da natureza (astronomia, fisica, quimica e bioloxia). O positivismo enlazase habitualmente cunha
ontoloxia
materialista
.
Historicamente a
filosofia
positivista xorde no seculo XIX, sendo os seus maximos exponentes
Augusto Comte
(1798-1857) e
Ernst Mach
(1838-1916). O primeiro usou a palabra "positivismo", tomada do filosofo frances
Saint-Simon
(1760-1825), para designar o seu pensamento. Asi mesmo, denominou
estadio positivo
a etapa do progreso humano na que a ciencia convertese na principal forza social, superando periodos anteriores de caracter metafisico e
relixioso
nos que dominaban as supersticions e as crenzas infundadas.
Curiosamente, nos ultimos escritos da sua vida, Comte deriva cara posturas sentimentalistas e irracionais elaborando unha Relixion da Humanidade, na que se renderia culto os grandes homes de ciencia, asi como a toda unha serie disparatada de personalidades moi variadas, entre as que incluso atopanse amigos persoais seus. Esta relixion positiva gozou dalgunha implantacion social en cidades como Londres, Paris e Rio de Xaneiro.
De todas formas, a deriva relixiosa do positivismo non foi secundada por autores posteriores, por exemplo Mach, que se mantivo dentro das marxes dun cientificismo extremo. Baixo a influencia deste ultimo e a do austriaco
Ludwig Wittgenstein
(1889-1951), o positivismo cientificista transformase no seculo XX dando lugar o
neopositivismo
. O manifesto fundacional deste publicouse en 1929 co nome de
Wissenschaftliche Weltauffassung: Der Wiener Kreis
(
Concepcion cientifica do mundo: Circulo de Viena
). Este caracterizase por presentar un enfoque da metodoloxia cientifica elaborado de forma precisa por medio da
loxica
formal, asi como por intentar reducir toda investigacion cientifica o metodo e linguaxe da
fisica
(fisicalismo). A traves deste programa filosofico e cientifico o neopositivismo contribuiu a impulsar notablemente a
filosofia da ciencia
durante o seculo XX.
En
dereito
, denominase
positivismo xuridico
a ciencia xuridica que so admite a existencia de leis positivas. Consisten unicamente en convencions humanas excluindo que haxa outras leis de maior rango, ben de caracter natural ou ben de caracter teoloxico.
- ↑
"Positivismo"
.
Portal das Palabras
. Consultado o 19 de novembro de 2016
.
A. Comte,
Cours de Philosophie positive
, 1830-1842 (Curso de filosofia positiva)
E. Mach,
Die Analyse der Empfindungen
, 1900 (Analise das sensacions)
R. Carnap,
Der Logische Aufbau der Welt
, 1928 (A construcion loxica do mundo)