A mente ^{[ 1 ]} e a construcion psicoloxica que aglutina os actos de percepcion , cognicion ou emocion , e dicir, o conxunto das funcions psiquicas, ^{[ 2 ]} unha caracteristica dos humanos , pero que tamen pode ser valida para outras formas de vida ^{[ 3 ] [ 4 ]} e intelectuais. ^{[ 5 ]}

E a que da consistencia as impresions e pensamentos do suxeito, o que lle permite ter consciencia e personalidade diferenciada dos demais. O termo tamen se emprega como un posible sinonimo do que consideramos intelixencia . ^{[ 2 ]} Segundo o punto de vista adoptado, a mente pode ser un componente do cerebro ou unha entidade separada, pertencendo a outro plano explicativo. Existen tres vias principais de abordaxe:

• A unidade de todo o corpo (a mente non e mais que o cerebro), como pensan os seguidores do materialismo .
• Aqueles que defenden un dualismo estrito.
• Os partidarios do emerxentismo , que cren que a mente pode xurdir do fisico e esta ligada indisolublemente pero que o transcende.

A mente e o obxecto fundamental de estudo da psicoloxia , ainda que como concepto e parte distintiva do individuo, afecta a outras disciplinas como a filosofia (no seculo XX xurdiu unha pola especifica, a filosofia da mente , que se define como a pola que estuda a natureza dos fenomenos e procesos mentais, e a relacion que estes tenen cos diversos comportamentos que atopamos no ser humano, a traves das conexions que se poden estabelecer co sistema nervioso central .). ^{[ 6 ]} Para a relixion , e semellante a natureza da alma , e o que permite falar dun "eu" racional e unico e asimilase o principio vital. Antigamente recibia o nome de espirito. As teorias precientificas baseadas na teoloxia concentrabanse na presunta relacion entre a mente e a alma , a esencia sobrenatural, divina ou outorgada polos deuses os homes.

Houbo moitas teorias sobre a mente e o seu funcionamento. As primeiras especulacions documentadas son de pensadores como Zoroastro , Buda , Platon , Aristoteles , Adi Shankara e outros antigos filosofos gregos , indios e, posteriormente, musulmans . Malia que moitos destes filosofos a miudo afirmaban a existencia dunha mente cosmica, comun a todos os seres humanos ou a todo o universo, esta idea caeu en desuso ou foi adoptada para outros conceptos, asi que modernamente entendemos a mente como algo sobre todo individual (ainda que influida polos outros).

Xeneralidades [ editar | editar a fonte ]

En psicoloxia e comun distinguir entre mente e cerebro , ainda que a mente emerxe do cerebro. Poren, esta mais vinculada a disciplina chamada filosofia da mente . Alguns cientificos e filosofos sostiveron que o cerebro e condicion necesaria, pero non suficiente, para que a mente realice as suas funcions. Por exemplo, Eccles , neurologo e premio Nobel de Medicina , ou Popper , filosofo da ciencia. Se ben con posturas diferentes, ningun dos dous identifica o pensamento coa actividade cerebral. ^{[ 8 ]}

Desde unha posicion materialista , a mente e materia que se analiza a si mesma ( retroalimentacion de sistemas materiais). E dicir, na sua evolucion, a materia pasou de estados caoticos a estados organizados inorganicos, logo a estados organicos, e finalmente consegue analizar estados actuais para lograr estados sucesivos. A materia organizariase en sistemas autorregulados. Uns exemplos poderian ser o materialismo dialectico ou tamen o materialismo redutivo propio das ciencias denominadas duras, como a fisica e a quimica.

Hai que salientar que non e o mesmo referirse a mente como o comportamento da materia, ou referirse a mente como algo paralelo e distinto a materia, mais con existencia propia e estatuto ontoloxico . O exemplo mais conecido e a dualidade establecida por Rene Descartes dunha mente distinta ao corpo pero unida a el: penso, logo existo . ^{[ 9 ]} Estas diferenzas non son menores posto que abren discusions tales como: todos os animais tenen mente ou so os animais humanos a tenen?

Desde as neurociencias a mente pode considerarse unha experiencia subxectiva creada pola actividade cerebral coa finalidade de producir un punto de referencia para o movemento ^{[ 10 ]} . Sendo asi, a mente pode considerarse unha funcion mais do cerebro encargada de organizar a conduta cara obxectivos determinados e que produce unha experiencia subxectiva conecida como "eu" arredor da cal se organiza o movemento (conduta). A funcion mental seria unha propiedade emerxente do cerebro como a funcion dixestiva o e do aparato dixestivo.

Para Howard Gardner a mente consiste nun conxunto de mecanismos de computacion especificos e independentes. A intelixencia emerxe da supraestrutura conformada polas estruturas mentais ^{[ 11 ]} . As estruturas mentais serian accions cumpridas, ou en potencia exteriorizadas en movemento, ou interiorizadas en pensamento . Para Piaget a estrutura elemental do conecemento e o esquema. Diferenciaba as operacions concretas das formais ^{[ 12 ]} , o que permitiria diferenciar tres componentes da mente:

• A mente concreta , que realiza os procesos basicos do pensamento, base da analise-sintese: observacion, comparacion, relacion, clasificacion.
• A mente practica , a cal realiza procesos directivos e executivos de pensamento, relaciona as causas cos efectos, e os medios cos fins. E a base da intelixencia e os metacomponentes da mesma, tal e como os denomina Robert Sternberg na sua teoria triarquica da intelixencia . ^{[ 13 ]}
• A mente abstracta , que realiza procesos de reflexion consciente, accede as suas propias representacions e modificaas. A razon e a facultade superior de conecemento, xa que fai abstraccion de todo o seu contido. Asi o propuna Kant na sua Kritik der reinen Vernunft (Critica da razon pura). ^{[ 14 ]}

Relacion de mente e corpo [ editar | editar a fonte ]

A relacion entre mente e corpo e problematica, xa que ao ser a mente un obxecto psicoloxico non e obvio como se relaciona coa parte fisica da persoa, ben co seu cerebro ou co resto da anatomia humana. Esta relacion e o problema central da filosofia da mente .

A posicion que defende que mente e corpo son entidades separadas, pertencentes a unha orde diferente da realidade, recibe o nome de dualismo. O dualismo nace coas reflexions dos filosofos hindus, que separaban o mundo nun plan psiquico ou espiritual ( purusha ) e outro fisico e empirico ( praktri ). ^{[ 15 ]} No ambito occidental nace coa distincion de Platon do mundo das ideas, intelixible e eterno e o mundo sensible ou do corpo.

A maioria de dualistas contemporaneos defenden unha interaccion entre os dous ambitos, por exemplo o efecto placebo proba como a mente pode condicionar o corpo e facelo experimentar sensacions. Igualmente, o dor e un estado mental provocado por un sufrimento do corpo, transmitido ao cerebro mediante os nervios . O mesmo concepto de saude mental reforza este vinculo: a mente debe estar sa como o corpo, xa que hai enfermidades e trastornos mentais que se traducen en falta de saude fisica, con sintomas empiricos.

Por contra os monistas negan que existan dous ambitos do real que no ser humano equivallan a corpo e alma. Os materialistas cren que todo se reduce a conexions neuronais do cerebro, un organo do mesmo xeito que os demais, e que non existe mais realidade que a fisica. ^{[ 16 ]} Cos avances da neuroloxia poderanse explicar conceptos abstractos que tenderon a atribuir a unha esfera non material.

Notas [ editar | editar a fonte ]

Vexase tamen [ editar | editar a fonte ]

Wikimedia Commons ten mais contidos multimedia na categoria:   Mente

Bibliografia [ editar | editar a fonte ]

Xeral

• Jose Luis Pinillos (2001). La mente humana (en castelan) . Ediciones Temas de Hoy. ISBN   9788484601388 .  

Ciencia

• Eric Kandel : Psychiatrie, Psychoanalyse und die neue Biologie des Geistes , Suhrkamp, Frankfurt del Main, 2006 ISBN 3-518-58451-0 (en aleman )
• Hartmann Hinterhuber : Die Seele. Natur- und Kulturgeschichte von Psyche, Geist und Bewusstsein , Springer, Viena, 2001 ISBN 3-211-83667-5 (en aleman )
• Jean E. Charon: Der Geist der Materie , Ullstein Sachbuch, 1982, ISBN 3-548-34074-1 (en aleman )

Filosofia

• Uwe Meixner (Hg.): Zur Geschichte der Philosophie des Geistes , De Gruyter, Berlin, ISBN 3-11-017405-7 . (en aleman )
• Rudolf Hildebrand : Geist , Niemeyer, Halle, 1926 (en aleman )
• John Searle : Geist. Eine Einfuhrung , Suhrkamp, Frankfurt del Main, 2006, ISBN 3-518-58472-3 . (en aleman )
• Ansgar Beckermann : Analytische Einfuhrung in die Philosophie des Geistes. , De Gruyter, Berlin i altres., 2001, ISBN 3-11-017065-5 . (en aleman )

Outros artigos [ editar | editar a fonte ]

• Alma
• Cerebro
• Conciencia
• Inconsciente
• Psicoloxia
• Psiquiatria

Ligazons externas [ editar | editar a fonte ]

• C. D. Broad, The Mind and Its Place in Nature , 1925. (en ingles )