Mahmud Darwish
(en
arabe
: ????? ?????), nado en
al-Birwa
o
13 de marzo
de
1941
e finado en
Houston
o
9 de agosto
de
2008
, en ocasions transcrito en
castelan
como
Mahmud Darwix
e noutros idiomas como
Mahmoud Darwish
ou
Mahmoud Darwich
, foi considerado o poeta nacional
palestino
e un dos mais soados literatos
arabes
contemporaneos.
No seu traballo, Palestina converteuse nunha
metafora
da perda do
Eden
, o nacemento e a
resurreccion
, asi como a
angustia
polo refugallo e o
exilio
. A poeta
Naomi Shihab Nye
comentou sobre o traballo de Darwish: "Darwish e o respiro esencial do
pobo palestino
, a
testemuna
elocuente do exilio e a pertenza..."
En
2006
a
AELG
declarouno Poeta Galego Universal.
[
1
]
Darwish foi o segundo de oito fillos (cinco nenos e tres nenas) dunha familia orixinaria da aldea de Al Barwa, a 12 km da casa de Acre, durante o
Mandato Britanico de Palestina
. A aldea foi destruida polo exercito sionista en
1948
e a familia Darwish exiliouse no
Libano
, onde residiu durante un ano, tras o cal volveu entrar clandestinamente no territorio do recentemente creado
Estado de Israel
, establecendose na aldea
galilea
de Dair al-Asade e logo na de Al-Yadida. Mahmud repartiu os seus estudos primarios, pois, entre o Libano, estas duas aldeas e unha terceira, Kafr Yasif, a onde fuxiu a sua familia tras ser descuberta a sua residencia ilegal en Al-Yadida. Nesta ultima completou a sua educacion secundaria.
Tras acabar a secundaria ingresou no Partido Comunista de Israel, traballando como coeditor da sua revista
Ao-Fayr
(?????,
A Aurora
), a vez que empezaba a publicar poesia no diario
Ao-Yadid
(??????,
O Novo
), do que chegou a ser tamen editor, e a revista
Ao-Ittihad
(???????,
A Unidade
).
Entre
1961
e
1970
foi arrestado en numerosas ocasions polas autoridades israelis por mor dos seus escritos e da sua actividade politica contra a ocupacion de Palestina. Finalmente, saiu do pais cara a
Moscova
, desde onde iria ao Cairo primeiro e logo a
Beirut
. Ali ingresaria na
Organizacion para a Liberacion de Palestina
(OLP), traballando nas suas seccions de investigacion e publicacions. Darwish foi membro do comite executivo da OLP (considerabano internacionalmente o ≪ministro de Cultura≫ dun futuro Estado palestino) ate a sua dimision por mor da sua discrepancia cos
Acordos de Oslo
(
1993
). Redactou a declaracion de independencia do
Estado de Palestina
proclamada por
Yasser Arafat
en
1988
.
[
2
]
Viviu entre
Paris
e
Tunes
por mor da invasion israeli do
Libano
(
1982
), e empezou a dirixir a revista literaria
Ao-Karmel
(??????,
O Carmelo
) e presidiu a liga de Escritores e Xornalistas Palestinos. En
1996
regresou brevemente, por primeira vez desde a sua marcha ao exilio, a sua
Galilea
natal, co fin de visitar a sua nai. Viviu entre
Amman
e
Ramala
desde ese ano, e seguiu dirixindo
Al-Karmel
.
En
2002
, durante o asedio do Exercito israeli a cidade de Ramala, Darwish recibiu a visita dunha delegacion do Parlamento Internacional de Escritores, presidida polo novelista norteamericano Russell Banks e composta, entre outros, polos
premios Nobel
Jose Saramago
e
Wole Soyinka
.
Igualmente, o seu testemuno como vitima lucida dos conflitos do noso tempo foi recollido por
Jean-Luc Godard
no filme
Notre musique
(
2004
).
En
2006
, Mahmud Darwish visitou Espana, onde leu a sua poesia en Cosmopoetica (
Cordoba
) e na
Residencia de Estudantes
(
Madrid
).
Nunha primeira etapa, que abrangue de
1966
a
1986
, a sua obra responde dunha maneira inmediata as perentorias necesidades de denuncia da traxedia palestina, ainda que a procura formal e a renovacion dos modos poeticos arabes estan sempre presentes na sua obra; son representativos deste periodo os titulos ???? ?? ?????? (
Namorado de Palestina
,
1966
) e ????? (
Nupcias
, 1977). A partir de
1995
Darwish afianzase na escritura dunha poesia de introspeccion metafisica que xa vina ensaiando desde o fin do anterior periodo. Tratase dunha poesia caracterizada pola reescritura da mitoloxia das terras de Oriente Proximo. Nela mesturanse lirica e epica, trazo este que se converteu nun dos mais definitorios da sua poesia. Son representativos destes anos os titulos ????? ???? ?????? ?????? (
Por que deixaches o cabalo so?
, na edicion espanola traducido como
El fenix mortal
,
1995
) e ??????? (
Mural
,
2000
). No seu ultimo libro en verso ????? ????? ?? ???? (
Como a flor do almendro
ou
alen
,
2005
), Darwish entregase a unha introspeccion de caracter fantasmal, propensa ao xogo e a ironia, na que os limites do suxeito estan cada vez menos claros.
En linas xerais, a sua poesia foi relacionada, a nivel internacional, co denominado "realismo metafisico", que inclue a poetas como
Seamus Heaney
,
Derek Walcott
,
Czesław O meułosz
, Zbigniew Herbert,
Joseph Brodsky
e
Wisława Szymborska
. Entre os arabes, esta considerado un clasico.
- Memoria para el olvido
(1997)
.
Traducion de Manuel C. Feira Garcia, Ediciones del Oriente y del Mediterraneo.
- Once astros
(2000)
.
Traducion e estudo introdutorio por Maria Luisa Prieto, Axencia Espanola de Cooperacion Internacional.
- El fenix mortal
(2000)
.
Edicion e traducion de Luz Gomez Garcia, Madrid, Catedra.
- Menos rosas
(2001). Traducion de Maria Luisa Prieto, Madrid, Hiperion.
- Estado de sitio
(2002)
.
Edicion e traducion de Luz Gomez Garcia, Madrid, Catedra.
- Mural
(2003)
.
Guadarrama, Traducion de Rosa Isabel Martinez Lillo, Ediciones del Oriente y del Mediterraneo.
- El lecho de una extrana
(2005)
.
Traducion de Maria Luisa Prieto, Madrid, Hiperion.
- Poesia escogida (1966-2005)
(2008). Edicion e traducion de Luz Gomez Garcia, Valencia, Pre-Textos.
- Como la flor del almendro o allende
(2009). Edicion e traducion de Luz Gomez Garcia, Valencia, Pre-Textos.
- En presencia de la ausencia
(2011)
.
Prologo de Jorge Gimeno, Traducion de Luz Gomez Garcia, Valencia, Pre-Textos.
- La huella de la mariposa. Diario (verano 2006-verano 2007)
(2013)
.
Traducion de Luz Gomez Garcia, Valencia, Pre-Textos.
- O jardim adormecido e outros poemas
(2002)
.
Selec. e trad. Albano Martins. Porto: Campo das Letras.
- Per que has deixat el cavall sol?,
traducion de Margarida Castells
.
- Rien qu’une autre annee - Anthologie poetique (1966-1982)
(1983)
.
Trad. de Abdellatif Laabi, Minuit.
(ISBN 9782707306654)
- Palestine, mon pays : l'affaire du poeme
(1988). Con Simone Bitton, Ouri Avneri et Matitiahu Peled, Minuit.
(ISBN 9782707311887)
- Plus rares sont les roses
(1989)
.
Trad. por Abdellatif Laabi.
(ISBN 9782707312839)
- Chronique de la tristesse ordinaire, suivi de Poemes palestiniens
(1989). Trad. por Olivier Carre, Cerf.
(ISBN 9782204031820)
- Une memoire pour l’oubli
(1994). Trad. por Yves Gonzalez-Quijano e Farouk Mardam-Bey, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-0164-3)
- La Palestine comme metaphore
(1997)
.
Trad. por Elias Sanbar, Coll. Sindbad, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-1162-8)
- Au dernier soir sur cette terre
(1999)
.
Trad. por Elias Sanbar, Coll. Sindbad, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-2209-9)
- Le lit de l'etrangere
(2000)
.
Trad. de Elias Sanbar, Actes Sud.
(ISBN 2-7427-2907-0)
- La terre nous est etroite et autres poemes
(2000)
.
Trad. de Elias Sanbar, Coll. Poesie, NRF, Gallimard.
- Murale
(2003)
.
Trad. de Elias Sanbar, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-4239-4)
- Etat de siege
(2004). Ilustrado por Olivier Thebaud, trad. de Elias Sanbar, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-4804-4)
- Ne t'excuse pas
(2006). Trad. de Elias Sanbar, Coll. Sindbad, Actes Sud, 2006,
(ISBN 978-2-7427-5908-8)
- Entretiens sur la poesie
(2006). Con Abdo Wazen e Abbas Beydoun, trad. de Farouk Mardam-Bey, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-6393-1)
- Comme des fleurs d'amandier ou plus loin (poemes)
(2007
).
Trad. de Elias Sanbar, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-7017-5)
- Anthologie poetique
(2009)
.
Trad. de Elias Sanbar, Coll. Babel, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-8117-1)
- La Trace du papillon, Journal poetique (Ete 2006 - ete 2007)
, traduit par Elias Sanbar, Actes Sud, 2009,
(ISBN 978-2-7427-8264-2)
- Le lanceur de des et autres poemes
(2010)
.
Fotos de Ernest Pignon-Ernest, traducion de Elias Sanbar, Actes Sud.
(ISBN 978-2-7427-9030-2)
- L’Exil recommence
(2013)
.
Trad. de Elias Sanbar, Actes Sud
(ISBN 978-2-330-00591-7)
- Prize for Cultural Freedom, da Lannan Foundation (2001)
[
4
]
- Premio Principe Claus de
Holanda
(2004)
[
5
]
- Premio Lenin da Paz (1980-82)
- En 1997: a TV francesa produciu o documental
Mahmoud Darwich, et la terre, comme la langue…
, dirixido pola documentalista franco-israeli Simone Bitton.
- En 2004:
Ecrivains des frontieres
, documental realizado por Samir Abdallah et Jose Reynes.
- En 2012: produciuse a pelicula "Metran men fada al-turab",
Two Meters of This Land / Dous metros desta terra
, dirixido polo hispano palestino Ahmad Natche. “Dous metros desta terra serian suficientes para min”, escribiu o poeta nacional palestino Mahmud Darwish. Moi preto da sua tumba en Ramala, durante unha tarde de veran, preparase un festival de musica nun teatro ao aire libre que sera retransmitido pola television.
[
6
]
Interpretacions musicais da sua obra
[
editar
|
editar a fonte
]
Moitos dos poemas de Mahmoud Darwish foron interpretados por cantantes como Marcel Khalife, Magida El Roumi, Egin e Ahmed Qa'abour. En 1984, Marcel Khalife compuxo e dirixiu
Ahmad al Arabi
, unha opera poetica escrita por Mahmoud Darwich. Os cantantes son Marcel Khalife e Oumayma el-Khalil, os coros son subministrados polo conxunto al-Mayadine.
En 1996, 1999 e 2003, o musico Marcel Khalife foi levado aos tribunais por blasfemia e insultos aos valores relixiosos, por mor dunha cancion titulada
Je suis Joseph, oh pere
, que foi escrita por Darwish e que citou un verso do Coran.. Neste poema, Darwish compartiu a tristeza de Jose, rexeitado ou mesmo odiado polos seus irmans para ser o elixido de Deus. “Ai meu pai, eu son Jose, e os meus irmans non me gustan e non me queren entre eles". Pero alguns lideres relixiosos asumiron a sua defensa, como Youssef al Qaradawi, o que calmou as tensions. Os irmans Joubran, o trio Joubran acompanaron en varias ocasions ao son dos recitais de Oud de Mahmoud Darwish, incluido o ultimo en Arles en xullo de 2008. O cantante libanes Georges Qurmuz ofreceu unha emocionante interpretacion de "Carte Identity" en 2000. En 2002, a cantante-actriz Dominique Devals e a Mini Compagnie Laccarriere musicaron
Onze astres sur l'epilogue andalou
(suite de once poemas que evocan a saida dos arabes de Andalucia), traducida ao frances por Elias Sanbar e publicada por Actes Sud. A musica esta asinada por Philippe Laccarriere, contrabaixista de Jazz, e o traballo foi gravado en 2006 en CD. O mesmo tamen musicou, esta vez para unha gran banda de jazz "o ultimo discurso do home vermello", un poema en homenaxe aos indios americanos, interpretado por primeira vez en presenza de Mahmoud Darwish en novembro de 2006 na Unesco. En 2012, a compania Brozzoni fixose cargo dos escritos Darwish para convertelo nun espectaculo de teatro e musica, "Quand m'embrasseras-tu?"
Thierry Machuel, Opus 61: Amal waqti para baritono e corneta
a bouquin
sobre textos en arabe de Mahmoud Darwich, Creacion Marcel Peres e Jean Tubery, domingo 27 de setembro de 2010, Clairvaux, festival "Ombres et lumiere"
En 2014, Dernier Bande3, o selo de Rodolphe Burger, editou un CD titulado
Le Cantique des cantiques & Hommage a Mahmoud Darwich
que comprendia duas cancions, a segunda delas, "S'envolent les colombes", de corenta minutos e corenta e cinco segundos, construese arredor do poema homonimo do poeta, nunha traducion de Elias Sanbar.
En 2014 estreouse
Sajil Ana Arabi
("Anota: son arabe"), unha coproducion palestino-israeli falada en arabe e hebreo que leva como titulo o primeiro verso dun dos seus mais famosos poemas,
Documento de identidade
.
[
7
]
O grupo vasconavarro
Berri Txarrak
ten unha cancion sobre el, titulada
Arren, Darwish
.
[
8
]