Conecese co nome de linguas nordicas ^{[ 1 ]} as linguas xermanicas setentrionais ^{[ 2 ]} ou linguas escandinavas . ^{[ 3 ]} Constituen unha das tres polas das linguas xermanicas , unha sub-familia das linguas indoeuropeas , xunto coas linguas xermanicas occidentais e mailas linguas xermanicas orientais.

Derivan do protonordico e do nordico antigo , e son faladas en Dinamarca , Noruega , Suecia , as Illas Feroe , Islandia e Groenlandia , asi como por unha significativa minoria sueca en Finlandia e por grupos de inmigrantes en America do Norte e Australia .

Aproximadamente 20 millons de persoas dos paises nordicos tenen unha lingua escandinava como lingua nai , ^{[ 4 ]} incluindo unha significativa minoria sueca en Finlandia .

Historia [ editar | editar a fonte ]

Ao redor do ano 200, os falantes do xermanico setentrional fixeronse perceptiblemente distinguibles doutros falantes xermanicos. Entre o 750 e o 1100, os falantes do xermanico setentrional falaban dialectos que correspondianse cunha lingua conecida como dinamarquesa , nome usado para esa lingua ata o seculo XIII en Suecia . ^{[ 5 ]} Unha inscricion en escritura runica documenta os primeiros desenvolvementos desta lingua .

Os colonos escandinavos levaron a lingua dinamarquesa a Islandia e as Illas Feroe cara ao 800. Das modernas linguas escandinavas, o islandes escrito e o mais proximo a esta lingua antiga. ^{[ 5 ]} Esta lingua dinamarquesa estaba moi vencellada co ingles antigo , lingua sobre a que os viquingos dinamarqueses exerceron unha grande influencia durante a sua idade viquinga .

Tralos periodos do protonordico e do nordico antigo , as linguas xermanicas setentrionais desenvolveronse en duas polas: unha pola escandinava oriental, que se componia do dinamarques e sueco ; e unha pola occidental, composta polo noruegues , feroes e islandes . ^{[ 6 ]} Unha lingua mais, conecida como Norn , desenvolveuse nas Orcadas e nas Illas Shetland despois de que os viquingos se establecesen ali cara ao ano 800; no entanto, a lingua extinguiuse cara ao 1700. ^{[ 4 ]}

Na epoca medieval, os falantes de todas as linguas escandinavas podian entenderse entre eles. Cara ao ano 1600, as polas oriental e occidental reconfiguraronse dende un punto de vista sintactico ^{[ 4 ]} nun grupo insular ( islandes e feroes ) e un grupo continental ( dinamarques , noruegues e sueco ). A division entre escandinavo insular ( o-nordisk / ø-nordisk ) ^{[ 7 ]} e escandinavo continental ( Skandinavisk ) ^{[ 8 ]} desenvolveuse, principalmente, debido a distancia xeografica entre as duas rexions e esta baseada no grao de mutua comprensibilidade entre as linguas dos dous grupos. ^{[ 9 ]}

Clasificacion [ editar | editar a fonte ]

A linguistica historica diferenza entre duas polas principais: linguas escandinavas occidentais ( noruegues , feroes e islandes ) e linguas escandinavas orientais ( dinamarques e sueco ), todas elas cos seus respectivos dialectos e variedades . As duas polas derivan, respectivamente, dos dialectos occidental e oriental do Nordico antigo . Houbo tamen unha pola denominada Gutnico antigo falada na illa de Gotland . As linguas escandinavas orientais (e o noruegues moderno a traves do dinamarques ) foron moi influidas polo medio-baixo aleman durante o periodo da expansion Hanseatica .

Na actualidade, os emprestitos do ingles estan influindo nestas linguas. Un informe do ano 2005 sobre palabras usadas por falantes das linguas escandinavas amosou que o numero de emprestitos do ingles empregados nas linguas escandinavas duplicouse nos derradeiros 30 anos e que agora constitue o 1'2% do seu lexico. O islandes importou un menor numero de palabras inglesas que outras linguas escandinavas, malia ser o pais no que mais se emprega o ingles. ^{[ 10 ]}

Existe outro xeito de clasificar as linguas, centrado mais na mutua intelixibilidade ca no modelo arboreo, que situa ao noruegues, dinamarques e sueco como membros do escandinavo continental e ao feroes e islandes como escandinavo insular. ^{[ 9 ]} Como resultado, o dinamarques e mailo noruegues resultan mais intelixibles entre si que cada un respecto do sueco. Debido a longa union politica entre Noruega e Dinamarca , o noruegues estandar Bokmal conten moito vocabulario dinamarques. Poren, debido a que o dinamarques desenvolveu unha grande diferenza entre as suas versions oral e escrita, os falantes do sueco e do noruegues adoitan consideran ao dinamarques dificil de entender. O menor grao de intelixibilidade dase entre o dinamarques oral e mailo sueco. Amais, por mor da pronunciacion do dinamarques, aos suecos resultalles mais doado entender o noruegues co dinamarques. Un aserto humoristico sobre o noruegues, que ven sintetizar as semellanzas e diferenzas entre linguas, di que o "noruegues e dinamarques dito en sueco". Na lingua escrita, o dinamarques e relativamente proximo a outras linguas escandinavas continentais, mais o desenvolvemento fonetico do dinamarques falado implica reducion e asimilacion de consoantes e vogais , asi como os trazos prosodicos chamados stød en dinamarques (lit. "push; thrust"), desenvolvementos que non se deron noutras linguas. Os vencellos entre as tres linguas quedan resumidos no diagrama adxunto.

Notas [ editar | editar a fonte ]

Vexase tamen [ editar | editar a fonte ]

Ligazons externas [ editar | editar a fonte ]

• Informe de Ethnologue sobre as linguas nordicas