O
Kabukiza
en Ginza e un dos principais teatros kabuki en Toquio
O
kabuki
(en
xapones
:
歌舞伎
) e unha forma de
teatro
xapones
tradicional que se caracteriza polo seu drama estilizado e o uso de maquillaxes elaboradas nos actores.
Os caracteres
kanji
individuais significan ≪cantar≫ (歌
ka
), ≪bailar≫ (舞
bu
) e ≪habilidade≫ (伎
ki
). Confrecuencia traducese kabuki como "a arte de cantar e bailar". Poren, existen caracteres
ateji
que non reflicten a etimoloxia actual, e pode ser que a palabra kabuki en realidade estea derivada do verbo
kabuku
, que significa "inclinarse" ou "estar fora do ordinario", de xeito que o significado de kabuki pode interpretarse tamen como teatro "experimental" ou "estrano".
[
1
]
A fundadora do kabuki
Izumo no Okuni
, levando unha
katana
e unha cruz cristia
A historia do kabuki comezou en 1603, cando
Izumo no Okuni
, unha
miko
do
Santuario Izumo
, comezou a realizar un novo estilo de
danza
dramatica nas ribeiras secas do
rio Kamo
en
Kyoto
.
[
2
]
[
3
]
[
4
]
As executantes femininas interpretaban tanto os papeis femininos como os masculinos en situacions comicas da vida cotia. Este estilo fixose popular de xeito case instantaneo, tanto que mesmo se lle pediu a Okuni que fixese unha interpretacion fronte a Corte Imperial. Dado o rotundo exito, non tardaron en aparecer rivais, e o kabuki naceu como un conxunto de drama e danza executado por mulleres, unha forma moi diferente da sua encarnacion moderna. Moitas das execucions neste periodo foron de caracter indecente e moitas imitadoras realizaban execucions suxerentes; estas actrices comunmente estaban disponibles para a
prostitucion
,
[
1
]
e os homes do publico podian requirir libremente dos servizos destas mulleres. Por esta razon, o kabuki tamen se escribia como 歌舞妓 (
prostituta
, cantante e bailarina) a partir do
periodo Edo
.
1629-1652: Mozos masculinos kabuki
[
editar
|
editar a fonte
]
A atmosfera escandalosa e en ocasions violenta das executantes de kabuki atraeu a atencion do
shogunato Tokugawa
,
[
5
]
e en 1629 as mulleres foron expulsadas dos escenarios co suposto proposito de protexer a
moral publica
.
[
6
]
Alguns historiadores suxiren que o goberno estaba preocupado dado que a popularidade do kabuki dramatizaba a vida cotia en lugar do pasado heroico e daba a conecer escandalos recentes, alguns deles en que estaban involucrados oficiais do goberno.
[
7
]
Romance entre un home e unha moza, probabelmente un actor kabuki
Posto que o kabuki xa era moi popular, os actores novos masculinos tomaron o lugar das mulleres. Xunto co cambio dos interpretes, o xenero cambiou a sua vez a enfase da execucion: a tension crecente puxose mais no drama que na danza. Estas actuacions resultaron igualmente obscenas,
[
8
]
e moitos actores estaban tamen disponibeis para a prostitucion, incluindo clientes
homosexuais
. O publico alborotabase frecuentemente e de cando en vez estoupaban as liortas, en ocasions para requirir os favores dun mozo actor particularmente atractivo, o que levou o
shogunato
a prohibir tamen as actuacions de actores novos en 1652.
[
9
]
Desde 1653, so podian realizar kabuki homes adultos, o que fixo que se convertese nunha forma sofisticada e altamente estilizada chamada
yar? kabuki
(野?歌舞伎, "kabuki de homes"). Esta metamorfose de estilo estaba altamente influenciada polo teatro comico
ky?gen
(狂言), que foi extremadamente popular nese tempo. Hoxe, o
yar?
decaeu, mais ata non hai moito tempo, todos os roles interpretados no kabuki eran executados so por homes. Os actores que se especializaban en interpretar mulleres eran conecidos como
onnagata
ou
oyama
(ambos escribense 女形). Os
onnagata
adoitaban provir de familias especializadas neste estilo. Outros dous roles principais eran
aragoto
(荒事, estilo aspero) e
wagoto
(和事, estilo suave).
Actor Kabuki
, por
Katsukawa Shunsho
(1726-1792)
Durante a era
Genroku
o kabuki prosperou. As estruturas onde se levaban a cabo as funcions kabuki foron formalizadas durante este periodo, asi como moitos outros elementos de estilizacion. Determinaronse os diferentes tipos de personaxes convencionais. Durante este periodo estiveron asociados os teatros kabuki e
ningy? j?ruri
(人形?瑠璃, a forma elaborada do teatro de
monicreques
que despois de coneceu como
bunraku
), e cada un influenciou o desenvolvemento do outro.
Chikamatsu Monzaemon
, un dos primeiros dramaturgos profesionais do kabuki, produciu varios traballos influentes, ainda que a sua peza mais conecida e significativa,
Sonezaki Shinj?
(曾根崎心中, "Os amantes suicidas de Sonezaki"), foi escrita para executarse no
bunraku
. Con todo, como moitas obras
bunraku
foi adaptada ao kabuki e atopou moitos imitadores. Esta e outras obras causaron
suicidios
por imitacion na vida real polo que o goberno prohibiu os
shinju mono
(obras sobre suicidios dobres de amantes) en 1723.
Ichikawa Danj?r? I
, que tamen viviu neste periodo, esta reconecido polo desenvolvemento da postura
mie
[
10
]
e a maquillaxe
kumadori
que semella unha mascara.
[
11
]
A mediados do seculo XVIII, o kabuki deixou de ser o favorito e o
bunraku
tomou o seu lugar como a principal forma de entretemento entre as clases sociais baixas. Isto debeuse en gran medida ao xurdimento de varios dramaturgos bunraku de exito nese periodo. Deronse poucos desenvolvementos no kabuki ata finais dese seculo, cando comezou a rexurdir.
O kabuki despois da Restauracion Meiji
[
editar
|
editar a fonte
]
Unha funcion kabuki contra 1860
O enorme cambio cultural que comezou en 1868 trala caida do
shogunato Tokugawa
, a eliminacion da clase
samurai
, e a apertura do Xapon aos produtos e ideas de occidente, contribuiron a prender a chispa que marcou o rexurdimento do kabuki. Mentres a cultura loitaba para adaptarse a sua nova carencia de illamento, os actores esforzaronse por aumentar a reputacion do
zkialo
entre as clases altas e adaptar os estilos tradicionais aos gustos modernos. Os intentos neste sentido renderon froitos e nunha ocasion ofreceuse unha funcion ao
Emperador Meiji
en 1887.
[
12
]
Moitas casas kabuki foron destruidas por bombardeos durante a
segunda guerra mundial
, e as forzas de ocupacion prohibiron esporadicamente as execucions de kabuki despois da guerra.
[
13
]
Poren, en 1947 levantouse a prohibicion e as funcions comezaron unha vez mais.
[
14
]
No Xapon contemporaneo, o kabuki continua a ser relativamente popular; e o mais popular dos estilos tradicionais de drama xaponeses e os seus actores aparecen con frecunecia en papeis no cinema e na television.
[
15
]
Por exemplo, o conecido
onnagata
Band? Tamasabur? V
apareceu en varios papeis en diferentes obras non kabuki e filmes, en ocasions en papeis femininos.
Algunhas companias teatrais empregan na actualidade actrices nos papeis
onnagata
, e formouse por exemplo Ichikawa Sh?jo Kabuki Gekidan, unha compania de so actrices, en 1953. Poren, a maioria das companias continuan a ser exclusivamente masculinas.
[
16
]
En 2003 erixiuse unha estatua de Okuni preto do distrito de
Ponto-ch?
de Kyoto.
Kabuki segundo
Yakovlev Shalyapin
O kabuki entrou na listaxe de
Obras Mestras do Patrimonio Oral e Intanxibel da Humanidade
da
UNESCO
desde o 24 de novembro de 2005.
[
17
]
[
18
]
O kabuki emprega unha extension adicional do escenario conecida como
hanamichi
(花道; literalmente "camino florido"), unha calzada que se estende cara ao publico onde se fan as entradas e saidas dramaticas. Os teatros e escenarios kabuki foron sofisticandose tecnoloxicamente de xeito constante, e entre as innovacions atopanse as portas e os escenarios xiratorios, introducidos no seculo XVIII, mellorando en gran medida a escenografia das obras.
No kabuki, asi como noutras execucions da arte xaponesa, os cambios de escenografia realizanse en ocasions a metade das escenas, mentres os actores continuan no escenario e os panos se mantenen abertos. Os encargados de engadir e quitar obxectos conecense como
kuroko
(?子), van sempre vestidos completamente de negro e tradicionalmente se consideran "invisibeis".
Existen tres categorias principais de obras kabuki:
jidaimono
(時代物, "historica", ou prehistorias do periodo Sengoku),
sewamono
(世話物, "domestico", ou poshistorias do periodo Sengoku), e
shosagoto
(所作事, pezas de danza).
[
19
]
Algunhas caracteristicas importantes do teatro kabuki incluen o
moye
(見得), en que o actor adopta unha postura pintoresca para establecer o seu papel. O
kesh?
, ou maquillaxe, proporciona un elemento de estilo facilmente reconecibel mesmo por aqueles que non estan familiarizados con esta forma de arte. O po de arroz se emprega para crear a base branca conecida como
oshiroi
, e o
kumadori
realza ou esaxera as linas faciais para producir
mascaras
sobrenaturais ou de animais para os interpretes.
- ↑
1,0
1,1
"Kabuki" in Frederic, Louis (2002). Japan Encyclopedia. Cambridge, Massachusetts:
Harvard University Press
.
- ↑
Lane, Richard (1978). "Images of the Floating World". Old Saybrook, CT: Konecky & Konecky.
- ↑
"Okuni | Kabuki dancer"
.
Encyclopedia Britannica
(en
ingles
)
. Consultado o 5 de maio de 2019
.
- ↑
Haar 1971
, p. 83
- ↑
Masato 2007
- ↑
Lombard, Frank Alanson (1928).
An Outline History of the Japanese Drama
. Londres: George Allen & Unwin LTD. pp. 287?295.
ISBN
978-1-138-91983-9
.
- ↑
Lombard, Frank Alanson. "Kabuki: A History".
An Outline History of the Japanese Drama
. Londres: George Allen & Unwin Ltd., 1928. 287-295
- ↑
Leupp 1997
, pp. 91?92
- ↑
Leupp 1997
, p. 92
- ↑
"
Mie
Arquivado
06 de febreiro de 2012 en
Wayback Machine
.". Kabuki Jiten. Consultado o 9 de febreiro de 2007.
- ↑
Kincaid, Zoe (1925).
Kabuki: The Popular Stage of Japan
. Londres: MacMillan and Co. pp21-22.
- ↑
Sh?riya, Asagoro.
Kabuki Chronology of the 19th century at Kabuki21.com
(Consultado o 18 de decembro de 2006)
- ↑
Brandon 2009
- ↑
Takemae, Eiji (2002) [1983].
The Allied Occupation of Japan
. Robert Ricketts e Sebastian Swann (tradutores e adaptadores). Nova York e Londres: Continuum. pp.
390?391
.
ISBN
0-8264-6247-2
.
- ↑
Sh?riya, Asagoro.
Contemporary Actors at Kabuki21.com
. (Consultado o 18 de decembro de 2006.)
- ↑
Edelson, Loren.
Playing for the Majors and the Minors: Ichikawa Girls' Kabuki on the Postwar Stage
. In: Leiter, Samuel (ed).
Rising from the Flames: The Rebirth of Theater in Occupied Japan, 1945?1952
. Rowman & Littlefield, 2009. pp. 75?85.
- ↑
"2001~2100"
. Kabuki21.com
. Consultado o 25 de xullo de 2014
.
- ↑
"UNESCO Culture Sector ? Intangible Heritage ? 2003 Convention"
. Unesco.org
. Consultado o 25 de xullo de 2014
.
- ↑
"Kabuki ≪ MIT Global Shakespeares"
. Consultado o 8 de abril de 2015
.
- Brandon, James R. (2009).
Kabuki's Forgotten War: 1931?1945
. University of Hawaii Press.
ISBN
978-0-8248-3200-1
.
- Ronald Cavaye
(1993).
Kabuki: A Pocket Guide
. USA e Xapon: Charles E. Tuttle,
- Ronald Cavaye
, Paul Griffith e Akihiko Senda (2004).
A Guide to the Japanese Stage
. Xapon: Kodansha International.
- Ernst, E. (1956).
The Kabuki Theatre
. Nova York: Oxford University Press.
- Haar, Francils (1971).
Japanese Theatre in Highlight: A Pictorial Commentary
. Westport: Greenwood P. p. 83.
- Leupp, Gary P. (1997).
Male Colors: The Construction of Homosexuality in Tokugawa Japan
. University of California Press.
ISBN
0-520-20900-1
.
- Scott, A. C. (1955).
The Kabuki Theatre of Japan
. Londres: George Allen & Unwin Ltd.
- Senelick, L. (2000).
The Changing Room: Sex, Drag, and Theatre
. Londres: Routledge.
- Masato, Takaba (2007).
"History of Kabuki: Birth of Saruwaka-machi"
. Watanabe Norihiko. Arquivado dende
o orixinal
o 20 de xaneiro de 2013
. Consultado o 30 de abril de 2009
.