Andre, apostolo
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Martirio_de_San_Andr%C3%A9s%2C_por_Juan_Correa_de_Vivar.jpg/213px-Martirio_de_San_Andr%C3%A9s%2C_por_Juan_Correa_de_Vivar.jpg) ![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Nome orixinal
| (grc)
?νδρ?α?
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Biografia
|
---|
Nacemento
| c.
6 a. C.
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) Betsaida (Imperio Romano)
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Morte
| 30 de novembro de 60
(64/65 anos)
Patras (Imperio Romano)
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Causa da morte
| pena de morte
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Lugar de sepultura
| Igreja dos Santos Apostolos
(pt)
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
|
Patriarca de Constantinopla
|
---|
|
|
38
← sen valor ?
Estacio, bispo de Bizancio
→
|
Apostolo
|
---|
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
|
|
Datos persoais
|
---|
Residencia
| Sinope
Novgorod
Escitia
Reino do Ponto
Roma
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Pais de nacionalidade
| Roma Antiga
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Grupo etnico
| Pobo xudeu
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Relixion
| Cristianismo
e
xudaismo
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Actividade
|
---|
Ocupacion
| predicador
,
misioneiro
,
pescador
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Periodo de tempo
| Imperio Romano
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Profesores
| Xesus de Nazaret
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Lingua
| Lingua aramea
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Enaltecemento
|
---|
|
Dia de festividade relixiosa
| 30 de novembro
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Patron de
| Rusia
,
Marinha Imperial Russa
(pt)
,
Marinha da Russia
(pt)
,
fishery
(en)
,
transporte maritimo
,
Escocia
,
Grecia
e
Romania
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Familia
|
---|
Conxuxe
| sen valor
|
---|
Irmans
| Pedro
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Cronoloxia
|
---|
|
seculo I
| crucifixion of Andrew
(en)
|
|
|
![Editar o valor em Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Santo Andre de Gregorio Espanol na capela de San Roque de Santiago de Compostela.
Andre Apostolo
foi un xudeu da
Galilea
do seculo I, discipulo de
Xoan o Bautista
e despois de
Xesus de Nazaret
, que o escolleu como un dos doce para restaurar e xulgar as doce tribos de
Israel
. E patron de
Constantinopla
,
Rusia
,
Romania
,
Ucraina
,
Xeorxia
,
Escocia
e a cidade grega de
Patras
.
Nado ao redor do cambio de era en Betsaida
Galilea
. O seu nome semella indicar un certo proceso de helenizacion das vilas xudias que estaria chegando a
Cafarnaum
onde vivia co seu irman Simon (
Pedro, papa
) adicado a pesca no
lago de Xenesaret
.
Desprazouse a
Xudea
, as beiras do
Xordan
, onde
Xoan o Bautista
anunciaba a necesidade de conversion e bautizaba o xentio. Segundo o
Evanxeo de Xoan
, foi o Bautista quen lle da a conecer a Xesus, que se desprazara para ser el tamen bautizado.
Consonte o mesmo Evanxeo, e Andre quen anuncia ao seu irman Pedro que coneceu ao Mesias, de ai que a
Igrexa Ortodoxa
o denomine
Protokletos
, e dicir, o primeiro chamado. Pola sua banda, o
Evanxeo de Mateu
e o
Evanxeo de Marcos
narran que, posteriormente, Xesus, caminando pola ribeira do lago de Galilea, chama conxuntamente a Andre e a Pedro, que se atopaban traballando coas redes, para que o seguisen e facelos "pescadores de homes".
Segundo o Capitulo XIII do Evanxeo de Marcos, cando Xesus advirte que o
Templo de Xerusalen
sera destruido, Andre, abraiado e preocupado, sentado no
Monte das Oliveiras
fronte ao Templo, pregunta en privado xunto con Pedro,
Santiago o Maior
, e Xoan cando acontecera isto. Xesus fala enton das persecucions que sufriran polos gobernadores e reis e a necesidade de que sexa predicada a Boa Nova a todas as Nacions.
A sua influencia helenica fai que sexa el con outro apostolo de nome helenico,
Filipe
, quen presente a Xesus a uns xudeus procedentes da diaspora de fala grega. Hai quen defende que en realidade eran gregos non xudeus que, adheridos ao
monoteismo
de Israel, subian a Xerusalen durante a
Pascua
. Xesus aproveita para confesar a sua turbacion pola proximidade da sua morte.(Capitulo XII do Evanxeo de Xoan).
Andre vivia inmerso no ambiente insurreccional de Galilea, anhelando a liberacion de Israel das tirania de
Herodes
e das gadoupas do
Imperio romano
. A sua arela de cambio e conversion para preparar a accion liberadora de Deus, levao a acudir a chamada de Xoan o Bautista e a seguir a Xesus polas vilas e aldeas de Palestina, sen alforxa nin cartos, anunciando o
Reino de Deus
aos probes, realizando
exorcismos
e proclamando a liberacion dos oprimidos e o amor ao inimigo.
Cando Xesus se compadece do xentio esfameado que ian tras del e manda aos discipulos que lles dean de comer, e Andre quen lle indica que hai un rapaz que ten uns poucos pans e uns poucos peixes; preludio do milagre mais masivo realizado por Xesus narrado en todos os evanxeos sinopticos e tamen no de Xoan e que provoca o entusiasmo das xentes que queren proclamar a Xesus Rei.
Seria tamen un dos discipulos que se indignan cando
Santiago o Maior
e
Xoan Evanxelista
reclaman para si os primeiros postos, o que provoca a ensinanza de Xesus verbo de
quen queira ser o primeiro fagase o servidor de todos
.
Cando Xesus e apreixado, foxe xunto cos demais discipulos, agas algunhas mulleres. Pechado e amedrentado con eles ten unha experiencia de
resurreccion
e
pentecoste
que lle da pulos para predicar a Boa Nova (
Evangelion
) da salvacion a todos os homes.
Eusebio de Cesarea
, na sua
Historia Eclesiastica
, citando a
Orixenes
, afirma que Andre predicou por
Asia Menor
e en Escitia ao longo das ribeiras do
Mar Negro
,
Gregorio Nacianceno
indica
Epiro
,
Teodoro
Hellas, existindo tradicions que o fan remontar o
Volga
e o
Dnieper
e chegar alen da actual
Kiiv
.
Os
Feitos de San Andre
, un escrito apocrifo dos primeiros seculos do cristianismo, menciona a fundacion da Se de
Constantinopla
ou
Bizancio
. O que co tempo daria azos e lexitimidade ao
Patriarcado de Constantinopla
que disputaria a primacia con Roma, a Se de Pedro.
Andre apostolo nunha icona rusa
A tradicion sosten que foi martirizado na cidade de
Patras
en Acaia,
Grecia
, na costa norte do
Peloponeso
. Autores como
Gregorio de Tours
insisten en que foi crucificado mediante ataduras a unha cruz en forma de xe ou en aspas. Suponse que a peticion propia por considerarse indigno de ser crucificado de igual xeito que o mestre. A sua lenta agonia permitiulle seguir predicando dende a propia cruz.
Santo Andre e un dos santos mais venerados polas igrexas cristias; o feito de figurar nos evanxeos o seu nome sempre entre os catro primeiros nos listados dos apostolos e a narracion, no Evanxeo de Xoan, que o fai o primeiro discipulo de Xesus, fundamentan a sua relevancia.
En
Galicia
e un dos santos mais venerados, patron de multitude de parroquias e que nas orixes do cristianismo competia con Santiago en importancia. Preto dos acantilados de Vixia de Herbeira, a capela de
Santo Andre de Teixido
garda un dedo do apostolo segundo a tradicion do pais e a lenda popular. Tratese dun dos grandes centros de peregrinacion do pobo galego ata o punto de que se afirma que
a Santo Andre de Teixido vai de morto quen non foi de vivo
.
Xerome de Estridon
escribiu que as
reliquias
foron trasladadas de Patras a Constantinopla por orde do emperador
Constantino II
. En
1208
os cruzados de occidente saquearon Constantinopla e levaron as reliquias de Santo Andre a cidade italiana de
Amalfi
cuxa catedral esta adicada a este apostolo. O Papa
Paulo VI
, como xesto de boa vontade coa Igrexa Ortodoxa, ordenou devolver as reliquias que se atopaban en Roma a Igrexa Grega, concretamente a Patras.
Bandeira de
Escocia
, tipo
sautor
ou cruz de Santo Andre.
Xeorxia
,
Romania
,
Ucraina
e
Rusia
atesouran tradicions da predicacion de Santo Andre. En
Escocia
afirmouse a chegada dalgunhas reliquias do apostolo (lenda do "Breviario de
Aberdeen
" que conta como San Regulo recibe o mandato de levar as reliquias ao noroeste cara ao fin da terra). A diocese de Saint Andrews ainda celebra o 9 de maio a translacion das reliquias. Todo o cal fai que estas nacions o tiveran ou o tenan como patron. A bandeira escocesa loce a cruz de Santo Andre (chamada en vexiloloxia de
sautor
) o mesmo, xa que logo, que a do
Reino Unido da Gran Bretana
.
A sua festa celebrase o
30 de novembro
.
O santo Andre e invocado nos ensalmos contra as nacidas (pustula maligna).
- Por Santo Andre, toma o porco polo pe
[
1
]
.
- A
santo Andre de Teixido
vai de morto o que non foi de vivo.
- A santo Andre van as veces dous e volven tres.
- Bieito mes que entra con Santos, meia con San Uxio e remata con Santo Andre.
- O que paga a Xan e debe a Andre, ten que pagar outra vez.
- A
Via Lactea
recibe tamen o nome de Camino, Carreiro ou Pasadas de Santo Andre.
- O mes de
novembro
tamen e chamado mes de Santo Andre.
- ↑
Literatura popular de Galicia
, 1881, Juan Antonio Saco y Arce. Ed. De J. L. Saco, Ourense