Uathachas
|
Cineal
| autism spectrum disorder
(en)
,
galar
,
neurodiversity
(en)
agus
neamhord nearafhorbartha
|
---|
Speisialtacht leighis
| siceolaiocht
,
siciatracht
,
nearaisiceolaiocht
,
oideolaiocht
agus
Siceolaiocht forbartha
|
---|
|
Comharthai
| stimming
(en)
,
sensory processing differences
(en)
,
executive disfunction
(en)
,
echolalia
(en)
,
autistic special interest
(en)
,
hyperfocus
(en)
,
autistic meltdown
(en)
,
toe walking
(en)
,
social communication disorder
(en)
,
autistic rage
(en)
,
autistic shutdown
(en)
agus
neamhord codlata
|
---|
Scruduithe
| Checklist for Autism in Toddlers
(en)
,
Modified Checklist for Autism in Toddlers
(en)
,
autism-spectrum quotient
(en)
,
Autism Diagnostic Observation Schedule
(en)
,
Childhood Autism Rating Scale
(en)
,
The Developmental, Dimensional and Diagnostic Interview
(en)
,
The Diagnostic Interview for Social and Communication Disorders
(en)
,
The Autism Diagnostic Interview-Revised (ADI-R)
(en)
,
The Ritvo Autism Asperger Diagnostic Scale-Revised
(en)
,
Social Responsiveness Scale
(en)
,
Social Communication Questionnaire
(en)
,
Quantitative Checklist for Autism in Toddlers
(en)
,
Screening Tool for Autism in Children aged Two Years
(en)
,
Childhood Autism Screening Test
(en)
agus
Autism Spectrum Screening Questionnaire
(en)
|
---|
Coireail
| autism therapy
(en)
,
oideachas sicealuadrach
,
Relationship Development Intervention
(en)
,
assertiveness training
(en)
,
applied behavior analysis
(en)
,
dialectical behavior therapy
(en)
,
Early intensive behavioral intervention (EIBI) for young children with autism spectrum disorders (ASD)
(en)
agus
Discrete trial training
(en)
|
---|
|
|
Cuis gheiniteach
| PARD3B
,
TAF1C
,
MACROD2
,
PPP2R5C
,
CHD8
,
TBR1
agus
LMX1B
|
---|
Cuis
| causes of autism
(en)
,
heredity
(en)
agus
comhshaol
|
---|
|
ICD-10
| F84.0
|
---|
ICD-9
| 299.00
|
---|
|
Enciclopedia Catalana
| 0082011
|
---|
OMIM
| 209850
|
---|
DiseasesDB
| 1142
|
---|
MedlinePlus
| 001526
|
---|
eMedicine
| 912781
|
---|
Patient UK
| autism
|
---|
MeSH
| D001321
|
---|
GeneReviews
| Panoramica
|
---|
Orphanet
| 106
|
---|
UMLS
CUI
| C0004352
|
---|
DOID
| DOID:12849
|
---|
Mi-ord le fadhbanna iompair agus teanga is ea an t-
Uathachas
, no riocht ina bhfeidhmionn duine go minormalta in idirghniomhu soisialta, le hiompar athdheahta is cumarsaid fhabhtach, a thosaionn roimh 3 bliana d'aois.
Meastar go mbaineann se le paiste amhain as 2,000
[1]
, agus 4 oiread nios minice i mbuachailli na cailini. Ni fios cad is cuis leis, agus ta taighde, taighde geiniteach mar chuid de, ar siul ar fud an domhain chun tuiscint a fhail air.
Bionn raon leathan intleachtachta ag paisti uathacha, agus braitheann an toradh don phaiste ar na haiseanna foghlama a chuirtear ar fail do. Is feidir le 80% de na paisti curam a thabhairt doibh fein nuair a fhasann siad suas.
Is iad tri priomhtreithe an uathachais na:
- Easpa idirghniomhaiocht shoisialta
- Easpa no moill in usaid teanga
- Suim thar foir i rudai ar leith
Ni mi-ord de chineal amhain ata i gceist, afach. Labhraitear faoi speictream mi-oird an uathachais. Is feidir na mi-oird a rangu de reir ce chomh dona is ata siad. Sampai is ea
- Uathachas leanbai
- Siondrom Asperger
B'e Leo Kanner, siciatrai paisti Ostarach a d'oibrigh sna Stait Aontaithe (agus a rugadh san
Ostair
i
1894)
, a thug an chead chur sios ar airionna an uathachais. D'fhoilsigh se paipear tabhachtach,
Autistic Disturbances of Affective Contact
, i
1943
, agus b'e seo bunus ar staidear eolaioch faoin t-uathachas, in eineacht le hobair Asperger.
D'usaid Lorna Wing an tearma "siondrom Asperger" don chead uair i
1981
. Ba pheidiatrai on Ostair Hans Asperger a rinne an chead chur sios ar an siondrom ina thrachtas dochtuireachta i
1944
.
Die Autistischen Psychopathen
a thug se air. I rith na
1940i
, rinne Asperger staidear ar ghrupa buachailli a bhi difriuil o thaobh iompar pearsanta de, i gcomparaid
le leanai eile. Bhi fadhbanna teagmhala is soisialta acu a bhi cosuil le leanai le huathachas ach ni raibh na fadhbanna urlabhra is teanga a baineadh le huathachas acu.
Ce gurbh Ostaraigh an bheirt acu, nior bhuail siad riamh le cheile.
Bhi imni in
Eirinn
faoin
vacsain
MMR (Bruitineach, Leicneach agus Bruitineach Dhearg) tar eis "staidear" on Dr. Andrew Wakefield sa
Riocht Aontaithe
sa bhliain 1998 faoin gceangal idir an t-uathachas agus an MMR. Ach
ta a fhios againn nach bhfuil baint ar bith ann idir an t-uathachas agus an vacsain
[2]
.
| Is
siol
a bhaineann le
slainte
e an t-alt seo.
Cuir leis
, chun cuidiu leis an
Vicipeid
.
Ma ta alt nios forbartha le fail i dteanga eile, is feidir leat aistriuchan
Gaeilge
a dheanamh.
|