Tom Crean

Tom Crean
	;
Beathaisneis
Breith	16 Feabhra 1877 ; Abhainn an Scail (Riocht Aontaithe na Breataine Moire agus na hEireann)
Bas	27 Iuil 1938 ; 61 bliana d'aois ; Corcaigh, Eire
Siocair bhais	Bas nadurtha ( Aipindiciteas )
Gniomhaiocht
Reimse oibre	Seaman recruit (en)
Gairm	taiscealai , seaman recruit (en)
Teangacha	Bearla
Gairm mhileata
Geillsine	Riocht Aontaithe na Breataine Moire agus na hEireann
Brainse mileata	Cabhlach Rioga
Ghlac se/si pairt i
8 Lunasa 1914	Imperial Trans-Antarctic Expedition (en)
1 Meitheamh 1910	Terra Nova expedition (en)
	Gradam a fuarthas (1913) Albert Medal for Lifesaving (en) ; Polar Medal (en) ;

Ba thaiscealai Eireannach Antartach e Thomas "Tom" Crean ( Gaeilge : Tomas O Croidheain , 16 Feabhra 1877 ^[1] ? 27 Iuil 1938 ). Rugadh e i mbaile Abhainn an Scail i gContae Chiarrai . Chuaigh se sa gCabhlach Rioga nuair a bhi se cuig bliana deag d’aois, ag insint breige faoina aois chun dul isteach.

Ghlac Tom Crean pairt i dtri as an gceithre phriomhthuras taiscealaiochta de chuid na Breataine go dti Antartaice : Discovery (1901?1904) agus Terra Nova (1911?1913) faoi cheannasaiocht Robert Scott , agus Endurance (1914-1916) faoi cheannasaiocht Ernest Shackleton .

Terra Nova [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Ar an turas seo, duirt Captaen Scott nach mbeadh muinin aige ach as dornan daoine ? William Lashly, Edgar Evans agus Tom Crean. Ba iad Crean agus Lashly, in eineacht leis an Leifteanant ERGR Evans, an buion tacaiochta deireanach a d’fhag Scott agus e ar a bhealach go dti an Mol Theas, fad is a lean Edgar Evans, Wilson, Bowers agus Oates in eineacht le Scott.

D’fhill Crean, Lashly agus Evans 146 mile (268 cilimeadar) on bPol ar 4 Eanair 1912 , agus thug siad aghaidh ar thuras fillte go dti an campa. Thart ar thus mhi Feabhra, bhi an Leifteanant Evans ag eiri an-tinn le galar carrach , agus o 13 Feabhra 1912 , cead mile o shabhailteacht an champa, bhi ar Crean agus Lashly e a tharraingt ar an gcarr sleamhnain, rud a chuir moill nios mo ar an triur agus na solathairti bia ag eiri an-iseal.

Bhi an Leifteanant Evans ag iarraidh go bhfagfadh an triur eile e mar go raibh eagla air go m bas odh an triur acu. Ach dhiultaigh Crean agus Lashly e sin a dheanamh (dearfadh Evans ina dhiaidh sin gurbh e seo an t-aon am amhain ina ghairmreim chabhlaigh gur diultaiodh da orduithe).

Agus 35 mile fagtha (4-5 la taistil, gan ach beirt ag tarraingt an chairr sleamhnain) agus gan nios mo na 1-2 la bia fagtha, socraiodh go siulfadh duine den bheirt ina aonar chun cunamh a fhail, fad is a d’fhan an duine eile le Evans. Thairg Tom Crean an siul a dheanamh. Thog se ocht n-uaire deag chun an tsiuloid 35 mile ina aonar a dheanamh thar an oighear chun an campa a shroicheadh, agus gan ach tri bhriosca agus roinnt seaclaide le n-ithe aige, thit se i mbun a chos direach tar eis do an campa a shroicheadh leathuair roimh shiobadh sneachta fiochmhar a mharodh e, is docha, agus a chuir moill la go leith ar an mbuion tarrthala. D’eirigh leis an tarrthail, afach, agus tugadh Lashly agus Evans ar ais chuig an gcampa beo, ni hionann agus buion Scott sa mhol. Tugadh Bonn Albert do Crean agus Lashly as ucht beatha Evans a shabhail.

Endurance [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Dala Scott, bhi an-mhuinin ag Shackleton as Crean. Tar eis scrios a longa san oighear, bhi ar an bhfoireann na baid tarrthala a sheoladh trasna oighearmha na Mara Weddell agus ansin ramhaiocht go h Oilean Eilifint . Nuair a shroich siad an ait, rinne siad ceann de na baid tarrthala a atogail ? sheol an James Caird agus cuigear, Shackleton agus Crean ina measc, go Seoirsia Theas chun cunamh a fhail. Ta se seo ar cheann de na turais i mbad beag oscailte is iontai sa stair.

De bhri gur thainig siad i dtir ar chosta theas neamhaitrithe na Seoirsia Theas, bhi ar thriur de na fir, agus aris, Shackleton agus Crean ina measc, siul trasna go dti an taobh eile i dturas suntasach 36 huaire ? an chead uair a chuathas trasna an oileain shleibhtiuil seo. Shroich siad an staisiun miolta mora ag Stromness, tuirseach agus salach, agus ullmhaithe leis an 22 fear eile a bhi fos ar Oilean Eilifint a tharrthail, dha mhi is fiche tar eis doibh seoladh o Sheoirsia Theas.

Nios deanai ina shaol [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Tar eis do filleadh abhaile, thug Crean seirbhis sa Chead Chogadh Domhanda , agus d’eirigh se as an g cabhlach sa bhliain 1920.

Phos se agus d’oscail teach tabhairne beag darbh ainm " The South Pole Inn ".

I rith a shaoil, bhi Crean i gconai an-mhodhuil mar dhuine. Nuair a d’fhill se go Ciarrai , chuir se a bhoinn as radharc agus nior labhair se faoina thaithi in Antartach aris.

Thug aipindic bhruchta a bhas i 1938.