Scolaire clasaiceach, ollamh agus
Gaeilgeoir
mor le ra o
Shasana
ab ea
Seoirse Mac Thomais
, no
George Derwent Thomson
(
19 Lunasa
1903
-
3 Feabhra
1987
). Bhi pairt nar bheag ag Mac Thomais i saol na Gaeilge ar feadh i bhfad.
Rugadh George Thomson ar 19 Lunasa 1903. Bhi a mhathair, Minnie Clements, agus a hathair roimpi, arbh Ultach de bhunadh na n
Oraisteach
e, ar son Eire a bheith saor agus is iad sin a d’adhain speis an bhuachalla oig in Eirinn. Fiu agus e ar scoil i gColaiste
Dulwich
i Londain, theadh Thomson go dti rang de chuid Chonradh na Gaeilge is cosuil
[1]
. Rinne Mac Thomais staidear ar an n
Greigis
o bhi se ina leathstocach chomh maith.
Tugadh scolaireacht do go dti Colaiste an Ri in
Ollscoil Cambridge
. Roghnaigh Thomson na clasaicigh mar abhar leinn. Ce gurbh i an Ghreigis Chlasaiceach a d'fhoghlaim Thomson ar dtus, bhi suim aige i nGreigis na ndaoine freisin.
Bhi se ina chomhalta in
Ollscoil Cambridge
o1927 go dti 1931. Ach chaith se tamall de 1929 i mBaile Atha Cliath chun a leabhar,
Prometheus Bound Aeschylus
. a ullmhu.
Nios deanai ina shaol, ba mhinic a theadh Thomson go dti
an Ghreig
, agus fuair se aithne ar uasal agus iseal sa tir sin.
Sa bhliain 1923, agus Thomson fiche bliain d'aois, thug scolaireacht go dti
Colaiste na Trionoide
e, i m
Baile Atha Cliath
.
Bhi fonn ar Thomson tamall a chaitheamh sa
Ghaeltacht
agus thug se cuairt ar
Robin Flower
. An chomhairle a chuir seisean air dul go dti an Blascaod. Bhain se an t-oilean amach ar an
23 Lunasa
1923
. Se sheachtain a chaith se ann agus Gaeilge ar a thoil aige, is cosuil, nuair a d'fhill se go Colaiste na Trionoide.
Bhi Thomson mor le
Muiris O Suilleabhain
agus le daoine eile sa
Bhlascaod Mor
. Chabhraigh se le Muiris a mhorshaothar dirbheathaisneise
Fiche Bliain ag Fas
a reiteach don chlo.
Bhi Thomson ar dhuine de na chead daoine a cheangail caint na ndaoine in Eirinn, agus treithe na bealaireachta sa Ghreig le cheile. Scriobh Thomson "Sa Bhlascaod a fuaireas an eochair don gCeist
Hoimear
ach"
[2]
,
[3]
Sa leabhar a scriobh se ar an Bhlascaod, mhinigh Thomson gur "treigeadh an Bhlascaod (sa bhliain 1953) mar nach raibh se chomh hiargulta sin no bhi na daoine abalta buntaisti an tsaoil istigh ar tir mor a fheiceail lena dha suil"
[4]
.
Ghlac Thomson le post leachtora le Greigis i g
Colaiste Ollscoile na Gaillimhe
sa bhliain 1931. D'fhill se go Cambridge i 1934, agus bhi se bhi se ina ollamh le Greigis in
Birmingham
o 1936, agus d'fhan se sa
chathair
sin go dti la a bhais sa bhliain 1987.
I gcursai
polaitiocht
a, ba
chumannach
e Thomson. Bhi gra ionraic aige don chosmhuintir, agus tuiscint phraiticiuil aige da gcas: in
Eirinn
do, mar shampla, bhi se go trean ag eileamh go gcuirfi
oideachas
ceart ar fail do mhuintir na
Gaeltachta
ina dteanga fein.
Maidir leis an
Aontas Soiveadach
, afach, bhi Thomson neamh-chriticiuil ar fad i dtaobh
Stailin
. Bhi se barulach, ma bhi an saol ag dul chun donais san Aontas Soiveadach ar aon nos, gurbh e treigean an Stailineachais sa bhliain
1956
ba chuis leis.
- An Blascaod a Bhi
, An Sagart (1977) ASIN B008LV62XO
[5]
- Muiris Mac Conghail -
Aghaidheanna Fidil agus Puicini agus Puicini:
S
eoirse Mac Thomais
in Eirinn
. 1923-1934 (2009) 240 lch.
ISBN 978-0-86289-081-0
[6]
| Is
siol
e an t-alt seo.
Cuir leis
, chun cuidiu leis an
Vicipeid
.
Ma ta alt nios forbartha le fail i dteanga eile, is feidir leat aistriuchan
Gaeilge
a dheanamh.
|