On Vicipeid, an chiclipeid shaor.
Leo Tolstoy
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c6/L.N.Tolstoy_Prokudin-Gorsky.jpg/217px-L.N.Tolstoy_Prokudin-Gorsky.jpg) (1908)
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Ainm sa teanga dhuchais
| (ru)
Толсто?й Лев Никола?евич
|
---|
|
Breith
| 28 Lunasa 1828
(Iulach)
Yasnaya Polyana (Impireacht na Ruise)
|
---|
Bas
| 7 Samhain 1910
(Iulach)
82 bliana d'aois
Astapovo (Impireacht na Ruise)
|
---|
Siocair bhais
| Bas nadurtha
(
Niumoine
)
|
---|
Ait adhlactha
| Yasnaya Polyana
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
|
|
|
|
|
Ide-eolaiocht pholaitiochta
| Christian anarchism
(en)
,
siochanachas
agus
Georgism
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) |
---|
Reiligiun
| Ceartchreidmheach an Oirthir
,
Tolstoyan movement
(en)
agus
An Chriostaiocht
|
---|
Scoil a d'fhreastail se/si
| Kazan Imperial University
(en)
-
dli
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ait chonaithe
| Yapeeva Street
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) Dzerzhinsky Street, 11/2
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) Tolstoy Urama, 25/68
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) Pyatnitskaya Street
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) Lev Tolstoy Street
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) Denezhnyy Lane
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) |
---|
Teanga dhuchais
| an Ruisis
|
---|
|
Reimse oibre
| Fealsunacht
,
ficsean
,
scribhneoireacht chruthaitheach agus phroifisiunta
,
dramaiocht
,
iriseoireacht tuairimiochta
agus
oideolaiocht
|
---|
Suiomh oibre
| Impireacht na Ruise
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Gairm
| scribhneoir
,
scribhneoir litriocht phaisti
,
dialannai
,
scribhneoir prois
,
iriseoir tuairime
,
scribhneoir aisti
,
urscealai
,
oideolai
,
dramadoir
,
fealsamh
,
Easparantoir
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Treimhse oibre
| 1847 ? 1910
|
---|
Fostoir
| Acadamh Eolaiochtai Saint Petersburg
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ball de
| |
---|
Seanra
| Gearrsceal
,
ursceal gairid
,
ursceal
agus
dramaiocht
|
---|
Gluaiseacht
| Realachas liteartha
|
---|
Mac/inion leinn
| Vasily Morozov
agus
Isaak Feynerman
|
---|
Faoi thionchar
| Alexander Pushkin
,
Nikolai Gogol
,
Fyodor Dostoyevsky
,
Pyotr Kropotkin
,
African Spir
,
Henry David Thoreau
,
Petr Chel?icky
,
Stendhal
,
An Buda
,
Platon
,
George Eliot
,
Arthur Schopenhauer
,
Arastotail
,
Jean-Jacques Rousseau
,
Charles Dickens
,
Pierre-Joseph Proudhon
,
Victor Hugo
,
Henry George
,
Laurence Sterne
agus
Harriet Beecher Stowe
|
---|
Ainm cleite
| Л. Н. Т.
Л. Н.
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Teangacha
| An Ruisis
|
---|
|
Saothar suntasach
|
|
Teideal uasal
| Graf
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Teaghlach
| House of Tolstoy
(en)
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ceile
| Sophia Tolstaya
(1862–1910)
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Paiste
| Sergey Tolstoy
,
Maria L'vovna Tolstaya
,
Andrey Tolstoy
,
Mikhail Tolstoy
,
Lev Lvovich Tolstoy
,
Tatyana Sukhotina-Tolstaya
,
Ilya Tolstoy
,
Alexandra Tolstaya
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Athair
| Nikolay Tolstoy
agus
Mariya Volkonskaya
|
---|
Siblin
| Mariya Tolstaya
agus
Nikolay Tolstoy
|
---|
Duine muinteartha
| Ilya Andreyevich Tolstoy
(
garmhac
)
Tatyana Tolstoy-Paus
(
garinion
)
Nikita Ilyich Tolstoy
(
fionno
)
Fyokla Tolstaya
(en)
(
great-great-granddaughter
(en)
)
Viktoria Tolstoy
(
great-great-granddaughter
(en)
)
Pyotr Olegovich Tolstoy
(
great-great-grandson
(en)
)
Vladimir Tolstoy
(
great-great-grandson
(en)
)
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
Ciontaiodh i
| eiriceacht
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
|
|
Marta 1933-Deireadh Fomhair 1933
| Nazi book burnings
(en)
![Aistrigh](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg/10px-Noun_Project_label_icon_1116097_cc_mirror.svg.png) |
Deireadh Fomhair 1853-Feabhra 1856
| Cogadh na Crime
|
|
Gradam a fuarthas
|
|
|
|
|
|
|
Veu de Leo Tolstoy
(
an Ruisis
)
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Suiomh greasain
| tolstoy.ru
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
---|
![Cuir in eagar ar Wikidata](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Arbcom_ru_editing.svg/10px-Arbcom_ru_editing.svg.png) |
Scribhneoir
Ruiseach
ab ea
Leo Tolstoy
, no an Cunta
Leo Nikolayevich Tolstoy
(
Ruisis
:
Лев Никола?евич Толсто?й?
,
fuaimniu
). Rugadh in Yasnaya Polyana, in aice le Tula dha chead cilimeadar o dheas o
Mhosco
e ar an
9 Mean Fomhair
1828
, agus fuair se bas in Astapovo ar an 20u Samhain 1910. I ndiaidh Reabhloid na Ruise, d'athraigh na hudarais ainm Astapovo go Lev Tolstoy i ndilchuimhne ar an scribhneoir. Urscealai agus pros-scribhneoir a bhi ann, agus airitear ar rogha urscealaithe na litriochta domhanda e.
I ndiaidh do a chuid morshaothar a chriochnu, chuaigh Tolstoy le fealsunacht shiochanachais da dheantus fein, agus bhi tionchar mor ag a chuid smaointi faoin bhfrithbheartaiocht shiochanta ar dhaoine mor le ra cosuil le
Mahatma Gandhi
agus
Martin Luther King, Jr.
Is e an morursceal eipiciuil ud
Война и мир/Voyna i mir
("
Cogadh is Siochain
") priomhshaothar an scribhneora. Sa leabhar seo, tugann se cur sios ar an doigh a ndeachaigh ionsai Napoleon ar an Ruis i bhfeidhm ar shaol na Ruiseach. Morursceal eile e
Анна Каренина/Anna Karenina
. Scriobh se triolog dhirbheathaisneiseach freisin,
Детство - Отрочество - Юность/Detstvo - Otrochestvo - Yunost´
("Aois an Linbh - Aois an Stocaigh - Aois an Oganaigh"). Leag se amach a fhealsunacht phearsanta i leabhair ar nos
Исповедь/Ispoved´
("Faoistin"),
В чём моя вера/V chom moya vera
("Ceard is creideamh dom"),
Царство Божие внутри вас/Tsarstvo Bozhie vnutri vas
("Ta riocht De istigh ionaibh") agus
Воскресение/Voskresenie
("Aiseiri").
Thainig Lev Nikolayevich Tolstoy, ar a dtugtar "Leo Tolstoy" no "Leon Tolstoy" sna teangacha Iartharacha, chun saoil in Yasnaya Polyana, teach mor in aice le cathair Tula. Teaghlach iomraiteach uasal ab ea muintir Tolstoy, agus bhi Lev og ar an gceathru duine clainne dar rugadh don Chunta Nikolay Ilyich Tolstoy agus da bhean cheile, Mariya
nee
Volkonskaya. Seansaighdiuir ab ea a athair a bhain amach clu agus cail ag cur cogaidh ar thrupai Napoleon nuair a d'ionsaigh siad an Ruis sa bhliain 1812. Fuair tuismitheoiri Lev bas nuair nach raibh se ach ina bhuachaill beag, agus ba iad gaolta a thuismitheoiri a thug suas e. Sa bhliain 1844 chuaigh Lev og ag staidear an dli agus teangacha an Oirthir in Ollscoil Kazan, ach ni raibh maith ar bith ann don staidear, agus d'eirigh se as sula raibh ceim ar bith bainte amach aige. Ina dhiaidh sin, chuaigh se le cearrbhachas, agus nuair a bhi se baite i bhfiacha ar fad, fuair se riachtanach dul sna saighdiuiri agus pairt a ghlacadh sa chogadh a bhi arm na Ruise ag cur ar na treibheanna beaga Cugasacha san am. Faoin taca seo a thosaigh se ag scribhneoireacht.
Ba e an treimhse san arm agus an da chuairt a thug se ar an Eoraip sa dara leath de na 1850idi a rinne duine eile ar fad de Tolstoy. Sa bhliain 1857 chonaic se priosunach a chur chun bais go poibli i bParas. Bhain an radharc sin an-stangadh as, agus thainig se ar an gconcluid nach raibh i rialtas ar bith ach comhcheilg in aghaidh na cosmhuintire.
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/WikiLettera.png) | Is
siol
e an t-alt seo.
Cuir leis
, chun cuidiu leis an
Vicipeid
.
Ma ta alt nios forbartha le fail i dteanga eile, is feidir leat aistriuchan
Gaeilge
a dheanamh.
|