Domhnall O Baoighill

Beathaisneis
Breith	25 Eanair 1878 Croithli, Eire
Bas	30 Bealtaine 1948 70 bliana d'aois
Ait adhlactha	Damhliag
Gniomhaiocht
Gairm	muinteoir
Ball de	Conradh na Gaeilge
Teangacha	An Ghaeilge

Rugadh Domhnall O Baoighill (no Daniel Boyle ) i g Croithli , Contae Dhun na nGall ar 25 Eanair 1878, an duine ba shine de Daniel Boyle agus Ellen Boyle. Phos siad i n Gaoth Dobair ar 27 Eanair 1876. Ba as Croithli eisean, naoi mbliana is fiche d’aois, ni raibh se posta roimhe, feirmeoir a bhi ann, agus ba e Daniel Boyle (caillte) a athair. Ba as Dobhair ise, 20 bliain d’aois, ni raibh si posta roimhe , agus ba e Manus Boyle a hathair (John a thugtar air mar ata raite ar an teastas posta).

Seo mar a bhi an teaghlach sa bhliain 1901. ^[1]

Oideachas agus gairmreim [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Bhi Domhnall ag obair mar " tae agent. " Oiche an daonairimh bhi se ag loistin i mbaile Rath Bhoth .

Fuair Domhnall teastas o Cholaiste Uladh (Cloich Chionnaola) ^[2] i mi Lunasa 1907, agus thosaigh se laithreach ag obair mar thimthire le Conradh na Gaeilge, i gcontaetha Duin , Ardmacha , Lu agus Mhuineachain . Chaith se mi ar dtus i gcuideachta Aodha Ui Dubhthaigh ag foghlaim na ceirde.

Phos se Kathleen Lacey ag Damhliag , Co na Mi ar 27 Iuil 1910.

Oiche an daonairimh i 1911 , bhi Domhnall, mar bhall de Chonradh na Gaeilge , ag loistin i Sraid San Proinsias i n Gaillimh .

Anseo ta se ina shui i measc cuid da chomh-thimthiri. Ar chul, ta Peadar O hAnnrachain, Sean O Muirthile, Sean O Cearbhaill, Micheal O Briain, Micheal O Foghlu; ina sui ta Sean Mac Einri, Domhnall O Baoighill, Sean O Ruadhain . (Pictiur: Padraig O Cearbhaill, B'aoibhinn a Bheith Beo ( Coisceim 1987), on Chlaidheamh Soluis )

Lean se a thimthireacht i gconndaetha eagsula o thuaidh go dti Geimhreadh 1914?15; bhi se ag obair i n Glinnti Aontroma i 1910, mar shampla.

Bhi se ar an bhfoireann teagaisc sa chead seisiun de Cholaiste Bhride, O Meith sa bhliain 1912. Ina seasamh sa phictiur seo ta Peadar O Dubhda agus Domhnall O Baoighill. Ina sui, ta Aodh Mac Greachan, Eoin Mac Neill , agus Eamonn de Baldrain.

Scriobh Dubhghlas de hIde litir mholta chuige, ag iarraidh post i 1915. Ta se le tuiscint on litir seo gur chaith Domhnall tamall i bpost riarachain leis an mbothar iarainn. Cuirtear sios air mar “fear gno” i nDamhliag i 1919, agus mar “cheannai” i 1948. Seans gur mhuin se Gaeilge i n Droichead Atha in am eighinteacht.

Thug De hIde cuireadh do cuairt a thabhairt ar Aras an Uachtarain in 1938.

Chuir se Gaeilge le “Forairi an Mhachaire” ( Scouts of the prairie ) i 1939. ^[3] Siltear gur usaid se "An Siolpach" mar ainm pinn freisin. Bhi litreacha on Siolpach ar na " Derry People ", mar shampla, ar 1943/01/30, 1943/02/13 agus 1943/02/27.

Fuair se bas ar 30 Bealtaine 1948 agus ta se curtha i n Damhliag , Contae na Mi. ^[4]

Naisc sheachtracha [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

• Domhnall O Baoighill, 1878?1948

Tagairt [ cuir in eagar | athraigh foinse ]