Ard-Mhusaem na hEireann

WD Bosca Sonrai Foirgneamh Ard-Mhusaem na hEireann
Sonrai
Cineal	Musaem naisiunta agus iarsmalann mhileata
Foirgniocht	14 Lunasa 1877
Data na hoscailte oifigiula	1890
Suiomh geografach
Limistear riarachain	Baile Atha Cliath, Eire
Suiomh	Baile Atha Cliath
	53°20′25″N 6°15′17″W / 53.3403°N 6.2547°W
Gniomhaiocht
Cuairteoiri in aghaidh na bliana	783,278
Suiomh greasain oifigiuil	museum.ie

Is iarsmalann e Ard-Mhusaem na hEireann ata suite in Eirinn. ^[1] Coinnionn Ard-Mhusaem na hEireann a mbailiuchain ar iontaobhas don naisiun. Ta freagracht ar leith orthu as cultur abhartha saibhir na hEireann agus a pobal agus as stair nadurtha ar n-oileain.

Ta ceithre bhrainse de chuid an mhusaeim i m Baile Atha Cliath agus ceann amhain lonnaithe i Maigh Eo . Ta saorchead isteach sa mhusaem.

Stair [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Thainig Ard-Mhusaem na hEireann ar an bhfod le hachtu The Dublin Science and Art Museum Act, 1877. ^[2] Bunaiodh an 'Musaem Eolaiochta agus Ealaine, Baile Atha Cliath' ar an 14 Lunasa 1877 faoi acht Parlaiminte.

Mar thoradh air seo, aistriodh foirgnimh agus bailiuchain Chumann Rioga Bhaile Atha Cliath (R.D.S.) go dti uineireacht an stait. Cuireadh tuilleadh leo seo nuair a aistriodh bailiuchain shuntasacha eile o institiuidi ar nos Acadamh Rioga na hEireann agus Colaiste na Trionoide . 'Musaem Eolaiochta agus Ealaine Bhaile Atha Cliath' an t-ainm a bhiodh air. D'fhas na bailiuchain agus fuarthas abhar trid iad a cheannach, o thabhartas poibli agus o sciaranna de bhailiuchain shuntasacha a fuair an stat agus a scaip na musaeim i Londain.

Dhear Thomas Newenham Deane sna 1880idi an foirgneamh ar Shraid Chill Dara agus baineadh usaid as chun an ceardaiocht nua-aoiseach na hEireann, na Breataine agus na Mor-Roinn e a thaispeaint sa togail. ^[3] Ar 29 Lunasa 1890 , osclaiodh an iarsmalann agus an leabharlann nua ar Shraid Chill Dara , le seo agus le ceiliuradh nach bhfacthas roimhe. ^[4]

Le rannphairtiocht an stait i reachtail an Mhusaeim bhi maoiniu rialta ann agus bhi nasc le musaeim stait eile i Londain agus i n Dun Eideann a bhi mar thairbhe mhor.

Tugadh Ard-Mhusaem na hEireann air go luath san fhichiu haois . ^[2]

Tar eis bhunu an t Saorstait in 1922, roghnaiodh seanfhoirgnimh an RDS de Theach Laighean (a aistriodh chuig uineireacht an stait in eineacht le bailiuchain na hinstitiuide sin in 1877) mar ionad na parlaiminte nua (Dail). ^[5] Bhi ga le spas a aimsiu d'fhoireann an Mhusaeim a bhiodh i dTeach Laighean roimhe seo agus glacadh seilbh ar ghailearaithe taispeantais eagsula i Sraid Chill Dara don aidhm seo.

Sa bhliain 2005, bunaiodh Ard-Mhusaem na hEireann mar ghniomhaireacht fheinrialaitheach leathstait faoina Bhord fein.

Eagraiocht [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Cuig cinn de shuiomhanna musaeim astu fein ata in Ard-Mhusaem na hEireann sa la ata inniu ann:

Ard-Mhusaem na hEireann - Seandalaiocht , Sraid Chill Dara , Baile Atha Cliath;
Ard-Mhusaem na hEireann - Na hEalaiona Maisiula agus Stair, Dun Ui Choileain , Baile Atha Cliath;
Ard-Mhusaem na hEireann - Stair an Dulra, Sraid Mhuirfean , Baile Atha Cliath;
Ard-Mhusaem na hEireann - Saol na Tuaithe, Caislean an Bharraigh , Co. Mhaigh Eo agus
Ard-Mhusaem na hEireann - Larionad Acmhainni Bailiuchan, Sord , Co. Bhaile Atha Cliath.

Ta se mar phriomhfhreagracht ar an Musaem ag an leibheal naisiunta a chinntiu go ndeanfar nithe ar scathan iad ar oidhreacht na hEireann a choimead slan. I ndairire, is eard ata i gceist leis seo bailiuchain nithe den sort sin a chnuasach agus iad a choimead slan go buan. Is iad na taispeantais an bealach is mo a mbionn teacht ag an bpobal ar na bailiuchain. ^[2]

Bionn nithe ar fail freisin chun gur feidir le baill foirne an Mhusaeim no taighdeoiri staidear a dheanamh orthu agus tarlaionn se go gcuirtear torthai an taighde sin ar fail i bhfoilseachain, sna meain chumarsaide no i bpaipeir acadula. ^[2]

Gaeilge [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Is iad seo a leanas na seirbhisi a chuirtear ar fail astu fein i nGaeilge: ^[2]

Plean urlair gach suimh sna broisiuir do na cuairteoiri
Na treoirleabhair le haghaidh gach aon cheann de na ceithre shuiomh
Freagraitear an comhfhreagras sa teanga a bhi sa chead chomhfhreagras
Roinnt bileog faoi Fhionnachtana agus faoi Ghniomhaiochtai

srl.

Naisc sheachtracha [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Teigh chuig an Ard-Mhusaem ar line i gcomhair tuilleadh faisneise.

Tagairti [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

↑ museum.ie. " Ard-Mhusaem na hEireann ar line " (ga). National Museum of Ireland . Data rochtana: 2021-07-11.
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 coimisineir.ie (2003). " Acht na dTeangacha Oifigiula, 2003; Sceim Teanga 2017-2020 ". Data rochtana: 2021.
↑ " Pop-ups and trails to mark 125 years of NMI " (as en) (2015-08-20).
↑ " History today " (en-GB). www.irishartsreview.com . Data rochtana: 2021-08-30.
↑ " Stair an Mhusaeim | Ard-Mhusaem na hEireann " (en). National Museum of Ireland . Data rochtana: 2021-08-31.

[1] useum.ie. " Ard-Mhusaem na hEireann ar line " (ga). National Museum of Ireland . Data rochtana: 2021-07-11.

[:0-2] 2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 coimisineir.ie (2003). " Acht na dTeangacha Oifigiula, 2003; Sceim Teanga 2017-2020 ". Data rochtana: 2021.

[3] " Pop-ups and trails to mark 125 years of NMI " (as en) (2015-08-20).

[4] " History today " (en-GB). www.irishartsreview.com . Data rochtana: 2021-08-30.

[5] " Stair an Mhusaeim | Ard-Mhusaem na hEireann " (en). National Museum of Ireland . Data rochtana: 2021-08-31.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]