In
fermissing
(in resint
lienwurd
op basis fan it
Nederlanske
wurd
vermissing
) is it untrestgjende unfynber wezen fan almeast in
persoan
. Hoewol't in fermissing fan in
husdier
of in
foarwerp
fansels ek mooglik is, wurdt dat yn 'e regel net mei dizze term oantsjut. Yn
Nederlan
wurde elts
jier
tusken de 16.000 en 20.000
minsken
by de
plysje
as fermist opjun. Derfan is likernoch 85% binnen 48
oeren
wer teplak. Likernoch 20 peroanen yn 't jier bliuwe yn Nederlan langer wei as in jier, en derfan ferdwine ungefear 15 permanint. It is dus sa dat wat langer oft in persoan fermist is, wat lytser de kans dat hy of sy noch weromfun wurde sil. De plysje hat feste metoaden untwikkele foar de behanneling fan fermissingssaken.
De
kritearia
foar it feststellen fan in fermissing binne net altyd like dudlik. Sa kin it by guon lju relatyf lang duorje (ferskate
dagen
oant sels ferskate
wiken
) ear't immen harren ofwezigens opmerkt en him of har begjint of te freegjen wer't sa'n persoan bedarre is. By oaren wurdt de ofwezichheid frijwol fuortendaliks opmurken. Dat ferskil haldt ferban mei de wize fan
libjen
: as it om in lid fan in
gesin
giet, sille de oare gesinsleden him of har daliks misse. As it lykwols giet om in
allinnichsteande
, en as dy bgl.
wurkleas
is en mar in bytsje
sosjale kontakten
hat, kin hy of sy ferdwine sunder dat immen der euvelmoed yn hat.
Skaaimerken fan in fermissing binne yn elts gefal dat de oangeande persoan fan it iene op it oare momint unfynber is, en dat der gjin oanwiisbere reden foar is, wylst der ek nimmen is dy't wit wer't sa'n persoan bedarre is. De
Plysje yn Nederlan
hantearret de folgjende kritearia foar in fermissing:
- de fermiste persoan is unferwachts ferdwun ut syn of har eigen feilige om-en-by;
- it is unbekend wer't dy persoan no is;
- it is yn it belang fan 'e fermiste persoan sels dat hy of sy fun wurdt.
Oarsaken fan in fermissing kinne weze:
- De fermiste persoan is op eigen manneboet ofset. Men kin dan tinke oan:
- In
bern
dat utnaaid is.
- Immen dy't him/har earne oars under in nije identiteit nei wenjen sette wol, bgl. om te untsnappen oan in unoangename thussitewaasje of oare unoangename omstannichheden, of om te profitearjen fan bettere libbensomstannichheden op it nije ferbliuwplak.
- Immen is
underdukt
om't hy/sy
bedrige
wurdt, of om't hy/sy socht wurdt troch de
plysje
, of om't hy/sy
yllegaal yn in lan
ferbliuwt en
utset
driget te wurden.
- De fermiste persoan is it slachtoffer wurden fan in
untfiering
en wurdt
finzen
en ferburgen holden. As bliken docht dat dat is wat der oan 'e han is, sprekt men dernei net mear fan in fermissing, hoewol't it ferbliuwplak fan 'e untfierde persoan fansels likegoed unbekend bliuwt.
- De fermiste persoan hat, om hokfoar reden dan ek, syn eigen untfiering yn sene set om oaren tinke te litten dat er it slachtoffer wurden is fan in untfiering.
- De fermiste persoan is it slachtoffer fan in
ungemak
of
misdriuw
wurden en hat derom net mear nei hus weromkeare kinnen. Soks komt gauris foar, bgl. as immen mei de
auto
te wetter rekke en
ferdronken
is, of as immen yn
bercheftich
gebiet yn in
rotsspjalt
of in steil
ravyn
fallen is.
- De fermiste persoan hat, om hokfoar reden dan ek, syn eigen
dea
yn sene set om oaren tinke te litten dat er
ferstoarn
is.
- De fermiste persoan is
ferdwaald
en hat derom net mear nei hus weromkeare kinnen. Soks kin bgl.
bern
of
geastlik beheinde
of
deminte
lju oerkomme.
- De fermiste persoan is
fermoarde
of
troch de skuld
fan in oar
omkommen
, en de
moardner
of dejinge dy't skuldich is oan syn of har dea (bgl. immen dy't men
drank op efter it stjoer
siet en de fermiste persoan deariden hat), hat it
stoflik omskot
ferburgen of op in oare wize ferdwine litten om oan
bestraffing
te untkommen.
- De fermiste persoan is fier fan hus (bgl. op in
fakansjebestimming
) kommen te
ferstjerren
of leit der yn
koma
of
bewusteleas
yn it
sikehus
, sunder dat hy of sy in
identitikaasjebewiis
by him of har hie.
- De fermiste persoan hat
selsmoard
dien.
Ofhinklik fan it gefal en de gearfandele
ynformaasje
bepaalt de plysje wer't de fermiste persoan weze kinne soe oft hy of sy noch libbet, en/of wer't syn of har stoflik omskot weze kinne soe as hy of sy stoarn is. Wer't en hoe't socht wurdt, hinget fansels sterk of fan 'e fraach oft men ferwachtet in libbene persoan of in
lyk
te finen. As der kans bestiet dat de fermiste persoan noch libbet, is it finen fan him of har folle driuwender om't de persoan dan mooglik te min
iten
,
wetter
,
lucht
, ensfh. hat om lang yn libben te bliuwen, of yn oare drege omstannichheden ferkeart (bgl.
ferwunings
hat dy't fersoarge wurde moatte). Oan it finen fan in lichem wurdt ek in soad wearde hechte, ta befestiging fan it ferstjerren, en yn it gefal fan in
moard
, foar it krijen fan oanwizings dy't helpe om 'e dieder te identifisearjen. Mar wylst by de syktocht nei in libbene persoan in pear oeren it ferskil tusken libben en dea betsjutte kinne, meitsje in pear ekstra oeren yn it gefal fan in lyk net folle ferskil.
Oanwizings dy't fan belang weze kinne foar it undersyk by in fermissing, binne u.m.:
Dernjonken docht de plysje soms in berop op it
publyk
, bgl. mei in plysjeberjocht op 'e
tillefyzje
(folgjend op it
nijs
), troch in
Amber Alert
utgean te litten (yn it gefal fan in fermist bern) of fia it
tillefyzjeprogramma
Opsporing Verzocht
. Ek binne der soms spontane inisjativen fan
boargers
om mei te sykjen. De plysje hat dan wol graach dat soks yn oerlis bart, sadat der bgl. gjin spoaren utwiske wurde dy't noch undersocht wurde moatte.
Net alle
ynformaasje
dy't de plysje hat, wurdt oan it publyk trochjun. Guon dingen wurde ta beskerming fan 'e
privacy
fan 'e fermiste persoan geheim holden of om foar te kommen dat
kriminelen
har foardiel dermei dwaan kinne. Oare dingen wurde geheim holden om letter in
fertochte
trappearje te kinnen op saneamde
diederkennis
: dingen dy't inkeld de dieder witte kin.
Fermissings kinne opjun wurde by de
plysje
, wernei't almeast in siikaksje uteinset. As der gjin oanwizings binne dat de fermiste persoan troch in
misdriuw
ferdwun is of om in oare reden yn gefaar ferkeart, wurdt ornaris nei de oanjefte 24
oeren
wachte om mei de siikaksje te begjinnen. Yn 'e praktyk wurdt 75% fan 'e as fermist opjune persoanen binnen dy 24 oeren weromfun. As lykwols oannimlik is dat de fermiste persoan yn gefaar ferkeart, wurdt daliks aksje undernommen.
De gongbere proseduere by fermissings is faak dat minsken frege wurdt om ut te sjen nei de fermiste persoan. Sa kinne der ofbyldings fan 'e persoan yn kwestje ferspraat wurde op of by plakken der't hy of sy foar it lest sjoen is. Op 'e
tillefyzje
kin nei ofrin fan it
nijs
in plysjeberjocht utstjoerd wurde en de fermissing kin opnommen wurde yn
tillefyzjeprogramma's
lykas
Opsporing Verzocht
en
Vermist
. Fierders besteane der
websiden
dy't oandacht oan fermissings besteegje. Efterbliuwers kinne ek terjochte by de
Helpline Fermiste Persoanen
. Dat is in
organisaasje
dy't de neisten fan fermisten op
emosjoneel
en praktysk med understipet.
Yn it gefal fan 'e fermissing fan in
bern
jilde yn Nederlan spesjale prosedueres, om't dy mear gefaar rinne, bgl. foar
untfiering
. De plysje kin dan in saneamd
Amber Alert
utgean litte, dat nei de
mobile tillefoanen
stjoerd wurdt fan eltsenien dy't him derfoar opjun hat. Boppedat giet yn it gefal fan bern it rjocht om te ferdwinen, dat
folwoeksenen
wol hawwe, net op; de plysje hat de
wetlike
taak om utnaaide
minderjierrigen
dy't harsels oan it
wetlik gesach
fan harren
aldelju
of
fad
untlutsen hawwe, wer under dat gesach werom te bringen.
Yn in protte lannen wurdt in fermist persoan automatysk offisjeel
dea
ferklearre as hy of sy san jier nei de fermissing noch altyd net weromfun is. Soks kin de efterbliuwers helpe om harren libben wer op 'e rails te krijen, al wie mar op praktysk med (bgl. sadat de
erfenis
regele wurde kin). Yn Nederlan moat de
famylje
fan 'e fermiste sa'n deaferklearring sels oanfreegje, mar sa'n oanfraach is hjir al mooglik fanof fiif jier nei de fermissing. Yn guon gefallen, werby't der reedlikerwize fan utgien wurde kin dat immen omkommen is (lykas by in
fleanramp
werby't fan ien of mear fan 'e ynsittenden fan it delstoarte
fleantuch
neat weromfun is) kin dat ek earder. Yn 'e
simmer
fan
2019
waard bgl. de Nederlanner Arjen Kamphuis, dy't in jier earder by in
kajaktocht
oer in
mar
yn
Noarwegen
ferdwun wie, troch de Noarske autoriteiten deaferklearre. Hoewol't syn stoflik omskot nea weromfun wie, waard nei yngeand undersyk besletten dat de iennichste reedlike ferklearring foar syn ferdwining wie dat er in ungemak krigen hawwe moast en
ferdronken
wie.