Ferlieding
is it opsetlike ferlokken fan in oare
persoan
ta wat dat hy of sy ut him- of harsels net dien hie. Yn bredere sin kin de term brukt wurde foar it oerheljen ta alderhanne soarten dingen, mar almeast en yn ingere sin slacht it op it ferlokken ta it oangean fan in
seksuele relaasje
of ta it hawwen fan
geslachtsmienskip
binnen sa'n
relaasje
. Yn dy sin kin ferlieding
munlinge
en
non-ferbale kommunikaasje
omfiemje, en ferskate strategyen fan
halden en dragen
dy't rjochte binne op 'e koarte termyn. Yn 'e kontekst fan
religy
wurdt it begryp 'ferlieding' almeast yn ferban brocht mei it oerheljen ta it begean fan
sundige
dingen (dy't ek faak te krijen hawwe mei
seks
, mar net altyd). Ferlieding hat yn dat ramt in negative lading. Ferneamde ferlieders binne u.m. de
mytyske
Lilith
, de
histoaryske
Giacomo Casanova
en it
fiktive
personaazje
Don Juan
. De
nammen
fan sawol Casanova as Don Juan binne
sprekwurdlik
wurden foar ferlieders.
By
manlju
wurdt ferlieding yn ferban brocht mei de saneamde
dunkere triade
, dy't yn
2002
foarsteld waard troch
psychologen
Delroy S. Paulhus
en
K.M. Williams
. Dy triade bestiet ut de persoanlikheidsskaaimerken
psychopaty
,
narsisme
en
machiavellianisme
, dy't eksploitatyf en ympulsyf fan aard binne en in dudlik gebrek oan
empaty
oan 'en dei lizze. Se binne sadwaande goed tapasber yn foarmen fan
seksueel twingend
of
manipulatyf
halden en dragen. Hoewol't dy trije skaaimerken op 'e lange termyn noch it yndividu dat der gebruk fan makket, noch de
maatskippij
as gehiel folle goed docht, binne se op 'e koarte termyn effektyf as strategy foar it oangean fan
koartduorjende seksuele relaasjes
. Yn
evolusjoner
opsjoch is soks boppedat in tige effektive strategy foar manlju om grutter sukses op it med fan 'e
fuortplanting
te krijen, om't (yn in tiidrek sunder
anty-konsepsjemiddels
) troch it ferlieden fan in protte
froulju
mear
bern
oanset waarden.
Histoarysk
wiene de persoanlikheidsskaaimerken fan 'e dunkere triade net oanpasber foar
froulju
. Dat komt om't froulju fan natuere minder ree binne om
flechtige seksuele kontakten
oan te gean (mei't dy evolusjoner sjoen gjin of minder helpboarnen foar har en har bern biede). Nettsjinsteande dat wiene der wol oare redens foar froulju om ferlieding ta te passen. Sa koe besocht wurde in man te ferlieden ta it oangean fan in langere of feste relaasje (in
houlik
). Of, as in frou al troud wie, koe
flechtich seksueel kontakt mei in oare man
as
dy mei wa't se troud wie
soms foardielen biede, lykas mear helpboarnen en beskerming tsjin gefaren of bettere
genen
foar har bern. Yn 'e moderne wrald, no't anty-konsepsjemiddels it gefaar om
swier te reitsjen
fierhinne fuortnommen hawwe, halde en drage benammen jonge froulju harren foar flechtich seksueel kontakt oer faak op in selde wize as manlju. Ferlieding troch froulju nimt lykwols yn 'e regel in folle subtilere en yndirektere foarm oan as ferlieding troch manlju. Wylst manlju harren 'doelwyt' oansprekke sille, om har dan mei benammen ferbale kommunikaasje te 'fersieren', sille froulju earder mei
lichemstaal
oanjaan dat se beskikber binne, soms gewoan troch deunby harren 'doelwyt' stean te gean.