"Energii" uun ooder spriakwiisen
Fusikaalisk grate
|
Noom
|
Energii
|
Formeltiaken
|
|
|
Luke uk diar:
Elektrisk werk
|
Energii
(faan
greks
εν
en
?banen“ an ?ργον
ergon
?werke“) as en wichtag grate uun a
fusiik
an spelet en grat rol uk uun a
technik
,
chemii
,
biologii
an
wiartskap
. Hor
SI
-ianhaid as
Joule
(J).
En wichtag natuurgesets sait, dat energii ei ferleesen gung koon. Hat koon oober hor skak feranre.
En
dynamo
feranert mechaanisk energii tu elektrisk energii.
Energii woort miast us
werk
betiakent an bereegent ham utj
kraaft
an wai
![{\displaystyle W_{\text{mechaanisk}}=F\cdot s}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/b0e37cd06041cafe08af12587fe5f6440d9459b7)
Uun a elektrotechnik saat energii (
elektrisk werk
) ham utj
spaanang
,
struummaacht
an
tidj
tuup:
![{\displaystyle E_{\text{elektrisk}}=U\cdot I\cdot t}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/2fda7e0a27e8ecc982605d73ffd9b42f731761cc)
Am so muar energii
ik iinsaat, am so muar
mase
koon ik reer.
as at
faard
.
Uun en mase
raut energii efter det formel
![{\displaystyle E_{\text{uun rau}}=m\,c^{2}\,}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/ad9af49523e5ef9c2a36ad49a049c84f0c1323f9)
Diarbi as
at
faard faan't laacht
.
Miaten an amreegnangstaalen
|
Joule
,
Newtonmeeter
of
Wattsekund
|
Kilowattstunj
|
Elektronenvolt
|
Kilopondmeeter
|
Kalorii
|
Erg
|
1 kg·m²/s²
|
00
1
|
00
2,778 · 10
?7
|
00
6,242 · 10
18
|
00
0,102
|
00
0,239
|
0
10 · 10
6
|
1 kW·h
|
00
3,6 · 10
6
|
00
1
|
00
2,25 · 10
25
|
00
3,667 · 10
5
|
00
8,60 · 10
5
|
0
36 · 10
12
|
1 eV
|
00
1,602 · 10
?19
|
00
4,45 · 10
?26
|
00
1
|
00
1,63 · 10
?20
|
00
3,83 · 10
?20
|
00
1,602 · 10
?12
|
1 kp·m
|
00
9,80665
|
00
2,72 · 10
?6
|
00
6,13 · 10
19
|
00
1
|
00
2,34
|
0
98,0665 · 10
6
|
1 cal
IT
|
00
4,1868
|
00
1,163 · 10
?6
|
00
2,611 · 10
19
|
00
0,427
|
00
1
|
0
41,868 · 10
6
|
1 g·cm²/s²
|
00
0,1 · 10
?6
|
0
27,78 · 10
?15
|
0
6,242 · 10
11
|
0
10,2 · 10
-9
|
0
23,9 · 10
-9
|
00
1
|