Ju
Europaisch Unjoon
unti
EU
(de.
Europaische Union
), internasjonaal maasttid
EU
, as en internasjonaal organisasjoon, ju bestoont ut
europaische
stoote. Ju originool unjoon as
1992
grunlaid eefter di fertrach foon Maastricht. Ju unjoon as ju nu as, as basiird aw e fertrach foon Nice (feebruaar 2003). Ju Europaisch unjoon heet 447 milion onjboogere (2020), an en gebiit foon 4.233.262 km
2
.
1957
onertiikneden
Balgien
,
Frankrik
,
Itaalien
,
Luksemborj
, e
Neederlonje
an dat Bundesrepubliik
Tjuschlonj
en oufkaamen onj
Room
, wat dat Europaisch Wirtschapsgemiinschap (EWG) an en toolunioon grunlaid.
1973
Danmark
, dat
Feriind Kiningrik
an
Irlonj
worden lasmoote.
1981
word
Griikenlonj
lasmoote, dan worden
1986
uk
Spaanien
an
Portugal
lasmoote. Dat
Tjusch Demokraatisch Republiik
word
1990
lasmoot, as et een diilj foon dat widerferiind
Tjuschlonj
word. Dat EWG word dat Europaisch Unjoon eefter en oufkaamen onj
Maastricht
onjt iir
1992
. Da naiste lonje, wat lasmoote worden, wjarn
Aastenrik
,
Finlonj
an
Swarik
(1995). Dat grutst utwidering wus onj't iir
2004
, as tiin stoote (
Estlonj
,
Letlonj
,
Litauen
,
Malta
,
Poolen
,
Tschechien
,
Sloweenien
, e
Slowakai
,
Ungarn
an
Zypern
) lasmoote worden.
2007
worden
Bulgaarien
an
Rumaanien
lasmoote. Di naist lasmoot wus
Kroatien
, wat
2013
dat EU baitratj.
Sunt
1957
treese tou lonje foon dat EWG/EU ut:
Grainlonj
(
1985
, eefter en foljksoufsteeming onj't iir
1982
) an dat
Feriind Kiningrik
(2020, eefter en foljksoufsteeming onj't iir
2016
).
Diling (2022) jeeft et 27 lasmoote:
- Aastenrik
(sunt
1995
)
- Balgien
(sunt e began)
- Bulgaarien
(sunt
2007
)
- Danmark
(sunt
1973
)
- Estlonj
(sunt
2004
)
- Finlonj
(sunt
1995
)
- Frankrik
(sunt e began)
- Griikenlonj
(sunt
1981
)
- Republiik Irlonj
(sunt
1973
)
- Itaalien
(sunt e began)
- Kroaatien
(sunt
2013
)
- Letlonj
(sunt
2004
)
- Litauen
(sunt
2004
)
- Luksemborj
(sunt e began)
- Malta
(sunt
2004
)
- da Neederlonje
(sunt e began)
- Poolen
(sunt
2004
)
- Portugal
(sunt
1986
)
- Rumaanien
(sunt
2007
)
- Sloweenien
(sunt
2004
)
- ju Slowakai
(sunt
2004
)
- Spaanien
(sunt
1986
)
- Swarik
(sunt
1995
)
- Tjuschlonj
(sunt e began)
- Tschechien
(sunt
2004
)
- Ungarn
(sunt
2004
)
- Zypern
(sunt
2004
)
Iir lasmoote wjarn dat
Feriind Kiningrik
(1973-2020) an
Grainlonj
(1973-1985). Ma
Albaanien
(sunt 2020),
Montenegro
(sunt 2012),
Nordmazedonien
(sunt 2020) an
Serbien
(sunt 2014) luupe ferhoonlingen, lasmoote tu warden.
E
Ukraine
,
Georgien
an
Moldaawien
heewe ja
2022
amt lasmootschap bewurwen.
Ferhoonlingen ma't
Turkai
warde sunt 2018 unerbraagen.
Ju
Europaisch Komisjoon
as ju eksekutiiw foon dat Europaisch Unjoon. Ju sloit ruchtsforschrafte for, seet antschiisinge am, halt da EU-oufkaamene in an forwaltet et daisgeschaft foon dat EU. E prasidantin foon e komisjoon sunt
2019
as
Ursula von der Leyen
.