North Carolina
(
enskt
:
State of North Carolina
) er stakriki i
Sambandsrikinum Amerika
við umleið 8 mio. ibugvum.
Høvuðsstaðurin
kallast
Raleigh
og størsti byurin er
Charlotte
. I
1789
bleiv North Carolina stakriki i
USA
. I norðri hevur Norður Carolina mark við
Virginia
, i suðri við
South Carolina
og
Georgia
, og i vestri við
Tennessee
. I eystri liggur
Atlantshavið
.
Eyknevni er "Tjørhælstaturin" (
enskt
:
Tar Heel State
). Upprunaavgerðið av Tar Heel er okendur.
Ein domari i North Carolina hevur avgjørt at tað ikki bara skal vera loyvt at svørja a
Bibliuna
, men eisini a einhvørja aðra
atrunaðarliga
bok, i sambandi við rættarmal i North Carolina.
Aftan a
amerikanska frælsiskriggið
, sum endaði i 1783, visti Norðurcarolina ikki heilt, hvat skuldi henda við ti umraðnum, sum i dag er eystari partur av
Tennessee
. Hetta skapti spentar støður i umraðnum, ti ibugvarnir sturdu fyri, at Norðurcarolina ikki for at verja tey fra indianaraalopum. So tann 23. august 1784 loystu tey fra Norðurcarolina og stovnaðu sitt egnu umraði, ið fekk navnið
Frankland
. I 1785 varð umsokn send um at gerast 14. statur i USA.
Norðurcarolina var imoti hesum, men folkini i
Frankland
við
John Sevier
a odda striddust fyri at faa viðurkenning fra hinum statunum. I eini roynd at faa stuðul fra
Benjamin Franklin
varð navnið ennta broytt fra Frankland til
Franklin
. Benjamin Franklin tok ongantið undir við hesum nyggja statinum, men sjey aðrir statir govu sin stuðul til kennar. Hetta var to ikki nog mikið til at faa neyðuga meirilutan at gerast ein nyggjur statur. Til tað kravdist, at tveir triðingar toku undir við honum.
John Sevier helt to fram við at styra i “statinum” Franklin. Ein grundlog varð gjørd, domstolar settir a stovn, og handilsavtalur vorðu gjørdar við
indianarar
a leiðini. Men i 1788 var hottanin fra indianarum um at leypa a Franklin størri enn nakrantið, og eftirsum eingin av grannunum vildi hjalpa, bað Sevier
Spania
um hjalp. Hetta fall ikki i goða jørð hja Norðurcarolina, sum handtok John Sevier. Viðhalsfolkini hja Sevier fingu hann ur
fongslinum
aftur, og siðani læt Sevier valdið i Franklin upp i hendurnar a Norðurcarolina, sum rak indianararnar i umraðnum burtur.
I
1711
-
Tuscarora-kriggið
imillum niðursetumenn og indianar i norður-North Carolina.
I
1903
taka
brøðurnir Wright
seg a flog i North Carolina og eru teir fyrstu, ið flugva við motorriknum
flogfari
. Folk i North Carolina varnast ikki veruliga, hvønn tydning henda storhending hevur, fyrr enn
fyrri heimsbardagi
brestur a i
Evropa
a sumri
1914
. Hetta er fyrsta kriggj, har alt folkið i statinum er partur i krigsførsluni ella krigsframleiðsluni.
Staturin Norðurcarolina verður mettur sum ein tann tydningarmesti i amerikanska forsetavalstriðnum. Norðurcarolina er ein av teimum sokallaðu svingstatunum. Tað serstaka við amerikanska valinum er, at tað forsetavalevnið, ið fær flest atkvøður i givna statinum, fær allar valmenninar i ti statinum. Eitt nu vann
Barack Obama
i 2008 allar atkvøðurnar i statinum, ta hann fekk 49.7% av atkvøðunum, meðan motstøðumaðurin,
John McCain
fekk 49.3% av atkvøðunum. Sostatt vann Barack Obama allar atkvøðurnar fra teimum 15 valmonnunum i Norðurcarolina. I nogvum statum eru
republikanararnir
ella
demokratarnir
so dominerandi, at motstøðufolkini hava givið upp. Striðið er ti mest i teimum sokallaðu svingstatunum, har tað er meira ella minni javnt millum valevnini. I statum sum Norðurcarolina og
Florida
er serliga nogv strið um atkvøður, ti har leikar sera javnt a, og statirnir hava nogvar valmenn.
Landspartar og byir i Norðurcarolina
Teir tiggju størstu byirnir i Norðurcarolina eftir ibugvatali voru i 2018 hesir:
[1]
Coordinates
:
35°30′0″N
80°0′0″W
/
35.50000°N 80.00000°W
/
35.50000; -80.00000
Wikimedia Commons logo