Fra Wikipedia, hin frælsa alfrøðin
Solskipanin
.
Jørðin
er ein av atta storum og næstan rundum klotum, sum mala um
Solina
. Kloturnar eru
gongustjørnur
: storar kulur av metali, groti og gassblendingum, sum ganga i ringras um eina stjørnu. Tær fimm, sum eru næstar okkum (
Saturn
,
Jupiter
,
Mars
,
Venus
og
Merkur
) siggja vit við berum eygum. Ti vistu folk i fornøld um tær.
Ikki fyrr enn kikarin varð uppfunnin i
17. øld
, vorðu hinar gongustjørnurnar sæddar.
Uranus
varð funnin i 1781 og
Neptun
i 1846;
Pluto
, sum varð funnin i 1930 og undan henni
Ceres
, sum varð funnin i 1801, hava verið taldar millum gongustjørnurnar, men eru tað ikki longur (si greinarnar
Pluto
og/ella
Gongustjørnudvørgar
).
Jørðin og hinar gongustjørnurnar ganga i eini mestsum rundari ras um Solina, men tær snara eisini um seg sjalva. Tær lysa ikki, men vit siggja tær, av ti at Solin skinur a tær, og ljosið verður kastað aftur til okkara. Flestu gongustjørnur i solskipan okkara hava manar malandi i ringras rundan um seg; bert
Merkur
og
Venus
tykjast brota fra hesi meginreglu.
Wikimedia Commons logo