Novgorod
edo
Veliki Novgorod
(
errusieraz
Новгород
edo
Великий Новгород
;
euskaraz
"Hiri Berri Handia")
Errusiako
hiria da,
Ipar-mendebaldeko Barruti Federalean
dagoen
Novgorod oblastaren
hiriburua.
2010
. urtean 218.717 biztanle zituen
[1]
.
Mosku
eta
San Petersburgo
hiriak lotzen dituen M10 errepide federalaren eta
Voljov ibaiaren
ertzean dago.
Novgorodeko Errepublikaren
hiriburua izan zen.
UNESCO
erakundeak
Gizateriaren Ondare
izendatu zuen.
Turismo-gune garrantzitsua da. Ongarri kimikoak, zurgintza (altzariak) eta metalurgia.
Novgorod
Errusiako
hiri zaharrenetarikoa da: kroniketako lehen aipamena,
859
. urtekoa da.
882an
Novgorodeko Oleg
(Oleg Jakintsua) printzea
Kievez
jabetu eta han Errusiako lehen hiriburua eraiki zuen.
989an
Vladimir I.a
printzearen garaian hango biztanleak indarrez bataiatu zituzten.
1019tik
aurrera halako gobernu propioa eskuratu zuen. Hala,
XI. mendetik
aurrera,
Hansako
zenbait hirirekin lankidetzan ari zela, merkataritza-gune garrantzitsu bihurtu zen, Errusia eta sortaldea
Alemaniarekin
eta
Baltikoko
lurraldeekin harremanetan jartzen baitzituen. Sartaldeko merkatariek
garia
,
larruak
,
gatza
, arrain lehorra eta beste zenbait produktu eskuratzen zituzten han.
1242an
Alexander Nevski
printzearen laguntzarekin
Zaldun Teutoiei
aurre egin ahal izan zien.
1478an
Ivan III.a
Handiak
Moskuren
azpian ezarri zuen. Hala ere, Novgorodeko biztanleek hiriaren askatasunaren alde egin zuten, eta
1570ean
Ivan IV.a
Izugarriak
haietariko asko hil, eta bizirik geratu zirenak erbesteratu zituen.
XVII. mendean
Baltikoko Gerrek hiriaren beheraldi ekonomikoa ekarri zuten.
Bigarren Mundu Gerran
hiriko monumentu asko hondaturik geratu ziren, geroztik zaharberritu diren arren.
Monumentu asko ditu; monumentu horiek garrantzi handia izan zuten Errusiako lehenengo artean. Horietako batzuk: Santa Sofia katedrala (1050), San Nikolas katedrala (1113), Ama Birjinaren Jaiotza eta San Jurgi katedralak (XII. mendea). Bizantzioko tradizioetan oinarriturik, XII-XVI. mende bitartean Novgoroden garaturiko ikonografia eta horma-pintura Errusiako artearen oinarria izan da.
