Beisbol Liga Handiak
edo
Beisbol Liga Nagusiak
(
Major League Baseball
edo
MLB
ingelesez
) munduko maila handieneko
beisbol
profesionaleko ligak dira. Izen honek nagusiki
AEBetako
(eta
Kanadako
talde bat) bi ligarik garrantzitsuenak diren
Amerikar Liga
eta
Liga Nazionalaren
1903tik
existitu den amankomuneko antolakuntza egitura baten bidez operatzen duen entitateari erreferentzia egiten dio. Liga Amerikarra eta Liga Nazionalaren artean dagoen ezberdintasuna lehenean
izendatutako bateatzailearen
araua erabiltzen dela da. Liga Nazionaleko jokoetan jaurtitzailea bederatzigarren
bateatzailea
izaten da.
Munduko Saileko
jokoetan ezberdintasun honen erabilera partida jokatzen den tokiaren araberakoa da. Adibidez, partida
Yankee Stadiumean
jokatzen bada, Liga Amerikarreko arauak erabiliko dira, aipaturiko estadioan jokatzen duen taldea liga horretakoa bait da.
Beisbol Liga Handietako Izarren Jokoan
beti erabiliko da izendatutako bateatzailea, baina berau erabakitzeko modua izango da ezberdina.
2000tik
bi ligak legez bananduak izan dira eta orduan
MLBko komisionatuaren
bulegoaren zuzendaritzatik funtzionatzen duten bi entitate ezberdin dira.
[1]
Liga Handien denboraldia orohar
apiriletik
urrirarte
hedatzen da.
Orotara 30 talde daude bi ligen artean: 16 Liga Nazionalean eta 14 Liga Amerikarrean. Horietako bakoitza hiru dibisiotan banatua dago, kokapen geografikoaren arabera batuak eta "Ekialde", "Erdialde" eta "Mendebalde" bezala izendatuak.
Denboraldi batek, ohi, apiriletik irailerarte irauten du. Talde bakoitzak denboraldi erregularreko 162 partida jokatzen ditu. Iraupen hau
1961ean
ezarri zen.
1898tik
1960
arte 154 partida jokatzen ziren. Jokoak liga bereko taldeen artean jokatzen ziren.
1997an
Liga Handien zuzendaritzak
ligarteko jokoak
ezarri zituen.
Uztaileko
lehen egunek denboraldiaren erdia adierazten dute, eta orduan hiru eguneko etenaldi bat egiten da
Beisbol Liga Handietako Izarren Jokoa
jokatzeko. Partida hau talde bakarrean elkartutako Liga Nazionaleko jokalariek era berean elkartutako Liga Amerikarreko jokalarien aurka jokatzen da. Partida hau irabazten duen Ligak egoitza abantaila izango du Munduko Sailean.
Denboraldi erregularra amaitu ondoren, liga bakoitzeko hiru dibisioetako txapeldunak eta hiru bigarrenetatik errekor hoberena duen bigarrena (wild card edo komodina deitua) denboraldiosteko jokoetarako sailkatzen dira.
Denboraldiostea hiru errondaz osatua dago:
Amerikar Liga
|
Dibisioa
|
Taldea
|
Sorrera
|
Hiria/Barrutia
|
Estadioa
|
Inaugurazioa
|
Edukiera
|
Ekialdea
|
Baltimore Orioles
|
1901
1
|
Baltimore
,
Maryland
|
Oriole Park at Camden Yards
|
1992
|
48.876
|
Boston Red Sox
|
1901
|
Boston
,
Massachusetts
|
Fenway Park
|
1912
|
39.928
|
New York Yankees
|
1901
2
|
Bronx
,
New York
(
New York
)
|
Yankee Stadium
|
2009
|
52.235
|
Tampa Bay Rays
|
1998
|
Saint Petersburg
,
Florida
(
Tampa Bay barrutia
)
|
Tropicana Field
|
1990
|
38.437
|
Toronto Blue Jays
|
1977
|
Toronto
,
Ontario
,
Kanada
|
Rogers Centre
|
1989
|
50.516
|
Erdialdea
|
Chicago White Sox
|
1901
|
Chicago
,
Illinois
|
Guaranteed Rate Field
|
1991
|
40.615
|
Cleveland Indians
|
1901
|
Cleveland
,
Ohio
|
Progressive Field
|
1994
|
43.345
|
Detroit Tigers
|
1901
|
Detroit
,
Michigan
|
Comerica Park
|
2000
|
41.070
|
Kansas City Royals
|
1969
|
Kansas City
,
Misuri
|
Kauffman Stadium
|
1973
|
40.793
|
Minnesota Twins
|
1901
3
|
Minneapolis
,
Minnesota
|
Target Field
|
2010
|
40.000
|
Mendebaldea
|
Los Angeles Angels of Anaheim
|
1961
|
Anaheim
,
Kalifornia
|
Angel Stadium of Anaheim
6
|
1966
|
45.050
|
Oakland Athletics
|
1901
4
|
Oakland
,
Kalifornia
|
Oakland-Alameda County Coliseum
|
1966
|
34.077
|
Seattle Mariners
|
1977
|
Seattle
,
Washington
|
Safeco Field
|
1999
|
47.116
|
Texas Rangers
|
1961
5
|
Arlington
,
Texas
(
Dallasko barrutia
)
|
Globe Life Park in Arlington
|
1994
|
49.115
|
- 1
Milwaukee Brewers
1901ean
; St. Louis Browns
1902
eta 1953 bitartean.
- 2
Baltimore Orioles 1901 eta 1902 bitartean, New York Highlanders
1903
eta
1912
bitartean.
- 3
Washington Senators 1901 eta
1960
bitartean.
- 4
Philadelphian 1901 eta1954 artean; Kansas City
1955
eta
1967
bitartean.
- 5
Washington Senators
1961
eta
1971
bitartean.
- 6
2010eko
Izarren Jokoaren Egoitza.
Liga Nazionala
|
Dibisioa
|
Taldea
|
Sorrera
|
Hiria/Barrutia
|
Estadioa
|
Inaugurazioa
|
Edukiera
|
Ekialdea
|
Atlanta Braves
|
1876
1
|
Atlanta
,
Georgia
|
SunTrust Park
|
2017
|
41.500
|
Florida Marlins
*
|
1993
|
Miami
,
Florida
|
Marlins Park
|
2012
|
36.742
|
New York Mets
|
1962
|
Flushing
,
New York
(
New York
)
|
Citi Field
|
2009
|
57.333
|
Philadelphia Phillies
|
1883
|
Filadelfia
,
Pennsylvania
|
Citizens Bank Park
|
2004
|
43.647
|
Washington Nationals
|
1969
2
|
Washington Hiria
|
Nationals Park
|
2008
|
41.222
|
Erdialdea
|
Chicago Cubs
|
1876
|
Chicago
,
Illinois
|
Wrigley Field
|
1914
|
41.160
|
Cincinnati Reds
|
1882
|
Cincinnati
,
Ohio
|
Great American Ball Park
|
2003
|
42.059
|
Houston Astros
|
1962
|
Houston
,
Texas
|
Minute Maid Park
|
2000
|
40.950
|
Milwaukee Brewers
|
1969
3
|
Milwaukee
,
Wisconsin
|
Miller Park
|
2001
|
41.900
|
Pittsburgh Pirates
|
1882
|
Pittsburgh
,
Pensilvania
|
PNC Park
|
2001
|
38.496
|
St. Louis Cardinals
|
1882
|
San Luis
,
Missouri
|
Busch Stadium
6
|
2006
|
43.975
|
Mendebaldea
|
Arizona Diamondbacks
|
1998
|
Phoenix
,
Arizona
|
Chase Field
|
1998
|
49.033
|
Colorado Rockies
|
1993
|
Denver
,
Colorado
|
Coors Field
|
1995
|
50.445
|
Los Angeles Dodgers
|
1890
4
|
Los Angeles
,
Kalifornia
|
Dodger Stadium
|
1962
|
56.000
|
San Diego Padres
|
1969
|
San Diego
,
Kalifornia
|
PETCO Park
|
2004
|
42.445
|
San Francisco Giants
|
1883
5
|
San Francisco
,
Kalifornia
|
AT&T Park
|
2000
|
41.503
|
- 1
Bostonen
de
1876
eta
1952
bitartean;
Milwaukeen
1953
eta
1965
artean.
- 2
Expos
Montrealekoa
1969
eta
2004
bitartean.
- 3
Milwaukeen 1969an.
- 4
Brooklynen
1890
eta
1957
bitartean.
- 5
New Yorken
1883
eta 1957 bitartean.
- 6
2009ko
Izarren Jokoko egoitza.
Egile askorentzat Liga Handietan parte hartu zuen lehen latinoa
Esteban Abellan
kubarra izan zen, gaur egun jada desagertua dagoen
National Association
en jokatu zuena
1871
eta
1873
bitartean. Bigarrena
Luis Castro
kolonbiarra izan zen,
1902an
Philadelphia Athletics
taldearekin jokatu zuena. Ordutik, latinoamerikar kopurua igotzen joan da. Azken hamarkadetan gorakada esanguratsua egon da latinoamerikar herrialdeetako liga garrantzitsuetako beisbol jokalarien inportazioan, bereziki
Dominikar Errepublika
,
Puerto Rico
,
Kolonbia
eta
Venezuela
bezalako herrialdeetatik.
2000n
, Liga Handietako 1200 jokalarietatik 169 (%14a)
Latinoamerikakoak
ziren.
Honetarako zenbait arrazoi daude.
Jackie Robinson
1947an
Los Angeles Dodgersen
onartu zutela nabarmendu behar da, Liga Handietan jokatu zuen lehen afroamerikarra izan zelarik. Erabaki honek jokalari latindar beltzek Liga Handietan beisbolean jokatzea ahalbidetu zuen, bi erakundeetan
XX. mendearen
hasieratik jokalari latindarrak egon diren arren.
1960ko hamarkadaren
hasieratik zenbait talde hazkuntza egon dira (hamaseitik hogeitamarrera, Liga Handiek
2007rako
zuten kopurua zena), talentubilatzaileek eta jabeek euren taldeak osatu ahal izateko aukera gehiago bilatu behar izatea suposatu zuena. Jokalari latinoamerikarrak Estatu Batuetakoak baino merkeagoak ziren eta talentua eta joko barietatea ekarri zuten.
Ordutik Liga Handietan jokatu duten jokalari latinoamerikar bikainak ugari izan dira.
Jokalari latinoamerikarren debut data herrialdez sailkatuak honakoa da:
- Banner, Stuart.
The Baseball Trust: A History of Baseball's Antitrust Exemption.
New York: Oxford University Press, 2013.
- Bouton, Jim
.
Ball Four: My Life and Hard Times Throwing the Knuckleball in the Major Leagues
. World Publishing Company, 1970.
- Buchanan, Lamont,
The World Series and Highlights of Baseball
, E. P. Dutton & Company, 1951.
- Cohen, Richard M., Neft, David, Johnson, Roland T., Deutsch, Jordan A.,
The World Series
, 1976, Dial Press.
- Deutsch, Jordan A.,
Cohen, Richard M.
,
Neft, David
, Johnson, Roland T.,
The Scrapbook History of Baseball
, Bobbs-Merrill Company, 1975.
- King, Corretta. Jackie Robinson. New York: Chelsea House Publishers, 1987.
- James, Bill
.
The Historical Baseball Abstract
. New York: Villard, 1985 (with many subsequent editions).
- Lanigan, Ernest
,
Baseball Cyclopedia
, 1922, originally published by
Baseball Magazine
.
- Lansch, Jerry,
Glory Fades Away: The Nineteenth Century World Series Rediscovered
, Taylor Publishing, 1991.
ISBN 0-87833-726-1
.
- Murphy, Cait.
Crazy '08: How a Cast of Cranks, Rogues, Boneheads, and Magnates Created the Greatest Year in Baseball History.
New York: Smithsonian Books, 2007.
ISBN 978-0-06-088937-1
.
- Okkonen, Marc.
Baseball Uniforms of the 20th Century: The Official Major League Baseball Guide
, 1991.
- Ritter, Lawrence.
The Glory of their Times
. New York: MacMillan, 1966. Revised edition, New York: William Morrow, 1984.
- Ross, Brian. "Band of Brothers".
Minor League News
, April 6, 2005. Available at
Minor League News
.
- Seymour, Harold.
Baseball: The Early Years
. 2v. New York: Oxford University Press, 1960.
ISBN 0-19-500100-1
.
- Turkin, Hy
, and
Thompson, S. C.
,
The Official Encyclopedia of Baseball
, 1951, A.S. Barnes and Company
- Tygiel, Jules.
Past Time: Baseball as History
. New York: Oxford University Press, 2000.
ISBN 0-19-514604-2
.
- The New York Times
,
The Complete Book of Baseball: A Scrapbook History
, 1980, Bobbs Merrill.