한국   대만   중국   일본 
Iberiar penintsula - Wikipedia, entziklopedia askea. Edukira joan

Iberiar penintsula

Koordenatuak : 40°14′24″N 4°14′21″W  /  40.24°N 4.2392°W  / 40.24; -4.2392
Wikipedia, Entziklopedia askea
(≪ Iberiar Penintsula ≫ orritik birbideratua)
Iberiar penintsula
Datu orokorrak
Mendirik altuena Mulhacen
Mota penintsula
Azalera 596.740 km²
Geografia
Map
Koordenatuak 40°14′24″N 4°14′21″W  /  40.24°N 4.2392°W  / 40.24; -4.2392
Ur-gorputza Ozeano Atlantikoa
Mediterraneoa
Bizkaiko golkoa
Leku geografikoa Europa

Iberiar penintsula [1] Europa ko hego-mendebaldeko penintsula da. Bertan Espainia ko eta Portuga go zati handienak daude (zenbait lurralde penintsulaz kanpo dituzte), Andorra osoa, Gibraltar osoa, eta Frantziako hegoaldeko zati txiki bat.

Geografia [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Erdi-uharte izanda, itsasoz inguratua dago ia alde guztietatik: iparraldean Bizkaiko golkoa , mendebalde-hegoaldean Ozeano Atlantikoa eta ekialde-hegoaldean Mediterraneoa daude. Europara Pirinioek lotzen dute.

582.925 kilometro koadro ditu penintsulak.

Ibaiak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Arro hidrografiko iberiar nagusiak.

Ibai handiek zeharkatzen dute, hala nola, Duero , Ebro , Tajo , Guadalquivir , Guadiana , Jucar eta Segura .

Mendiak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

  1. Mulhacen ( Granada ): 3.482 m.
  2. Aneto ( Huesca ): 3.404 m.
  3. Veleta (Granada): 3.392 m.
  4. Posets (Huesca): 3.375 m.
  5. Monte Perdido (Huesca): 3.355 m.

Lurmuturrak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Iparraldeko muturra Estaca de Bares ( Coruna ) da, eta ipar-ekialdeko bazterrean, Creuseko lurmuturra dago ( Girona ). Hego-ekialdean, Gata ( Almeria ). Hegoaldean, Gibraltarko itsasartea mugatzen duen Tarifa ( Cadiz ), Europako punturik hegoaldetarrena. Hego-mendebaldean, azkenik, San Bizente ( Algarve ) dago.

Historia [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Sakontzeko, irakurri: ≪ Espainiako historia ≫, ≪ Portugaleko historia ≫ eta ≪ Euskal Herriko historia

Hizkuntzak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Gaztelania eta portugesa hizkuntza mintzatuenak dira, eta penintsulatik kanpo nabarmenki hedatu dira, Espainiar Inperioak eta Portugaldar Inperioak munduan barreiatuta. Hirugarren mintzatuena katalana da, eta horren ondoren galiziera eta euskara datoz. Badira beste hizkuntza gutxitu batzuk, hala nola asturiera , aragoiera eta aranera , besteak beste. Azkenik, Gibraltarren ingelesa nagusi da

Erreferentziak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

  1. 159. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-11-01) .

Ikus, gainera [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]

Kanpo estekak [ aldatu | aldatu iturburu kodea ]