Wikipedia, Entziklopedia askea
- Artikulu hau Frantziako eskualdeari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus ≪
Guadalupe
≫.
Guadalupe
[1]
(
frantsesez
Guadeloupe
, /
?wad?lup
/ ahoskatua; antillar kreolez:
Gwadloup
)
Frantziako
itsasoz haraindiko eskualdea eta departamendua (DOM) da,
Antilletako
uhartedi txikia.
Hego Amerikako
kostatik 600 km iparraldera dago eta
Dominikar Errepublikaren
ekialdean.
Prefektura
Basse-Terre
hirian dago.
Izena
Extremaduran
(
Espainia
) dagoen
Guadalupe
herritik datorkio,
Ama Birjina
han agertu omen zelako. Guadalupek (
arabieraz
,
Wad al luben
) "ibai ezkutua" esan nahi du. Behinola,
Karukera
izena zuen ("Ur ederren uhartea").
#
|
Uharte
|
Bizt. (2010)
|
Bizt. (99)
|
Hazkunde
|
Azalera (km²)
|
Dentsitate
|
1
|
Grande-Terre
|
197.620
|
196.767
|
▲
%+0,43
|
586,68 km²
|
337
|
2
|
Basse-Terre
|
189.713
|
172.693
|
▲
%+9,86
|
847,82 km²
|
224
|
3
|
Marie-Galante
|
11.561
|
12.488
|
▼
%-7,42
|
158,01 km²
|
73
|
4
|
Terre-de-Haut
|
1.787
|
1.729
|
▲
%+3,35
|
5,22 km²
|
342
|
5
|
La Desirade
|
1.579
|
1.620
|
▼
%-2,53
|
21,42 km²
|
74
|
6
|
Terre-de-Bas
|
1.095
|
1.269
|
▼
%-13,7
|
7,58 km²
|
144
|
7
|
Petite-Terre
|
0
|
0
|
_
|
1,70 km²
|
_
|
#
|
Hiria
|
Bizt.(10)
|
Bizt. (99)
|
Hazkunde
|
Uhartea
|
1
|
Pointe-a-Pitre
|
131.523
|
132.751
|
▼
%-0,93
|
G-T
&
B-T
|
2
|
Basse-Terre
|
35.545
|
36.126
|
▼
%-1,61
|
Basse-Terre
|
3
|
Sainte-Anne
|
24.192
|
20.410
|
▲
%+18,5
|
Grande-Terre
|
4
|
Petit-Bourg
|
23.199
|
20.528
|
▲
%+13,0
|
Basse-Terre
|
5
|
Le Moule
|
22.381
|
20.827
|
▲
%+7,46
|
Grande-Terre
|
6
|
Sainte-Rose
|
20.155
|
17.574
|
▲
%+14,7
|
Basse-Terre
|
7
|
Capesterre-Belle-Eau
|
19.321
|
19.568
|
▼
%-1,26
|
Basse-Terre
|
8
|
Morne-a-l'Eau
|
16.725
|
17.154
|
▼
%-2,50
|
Grande-Terre
|
9
|
Lamentin
|
15.913
|
13.434
|
▲
%+18,5
|
Basse-Terre
|
10
|
Saint-Francois
|
14.797
|
10.659
|
▲
%+38,8
|
Grande-Terre
|
Guadalupeko lehen biztanleak
arawak
amerindiarrak izan ziren, arrantzaz eta nekazaritzaz bizi zen herri baketsua, K.a. 330. urtean. Geroago, gaur egungo
Venezuelatik
iritsi ziren Karibeko indioek uhartea inbaditu eta
Karukera
izena eman zioten. Europarren iritziz, Guadalupe
Kristobal Kolon
ek
1493
an aurkitu zuen.
Frantziak
1635
. urte inguruan kolonizatu zuten eta karibetar indioak bakandu zituzten, haiek esplotatzeko saiakera antzuaren ondoren. Afrikako esklaboak eraman zituzten eta azukre-kanabera sartu, Guadalupeko baliabide ekonomiko nagusitzat. Esklabotzaren indargabetzearen ondoren, eta azukre-kanaberaren landaketak utzi ondoren, uhartearen erakargarritasuna erabili zen.
Gaur egun, Guadalupeko biztanleria amerindiar, europar, afrikar eta indiarren nahasketa da. Elkarrekin kultura kreolea sortu zuten eta lasaitasunean bizitzea proposatu zuten.
|
---|
Departamenduak
| |
---|
Itsasoz haraindiko
departamenduak
| |
---|
Metropolia
| |
---|
|
---|
Departamenduak / eskualdeak
| | |
---|
Kolektibitateak
| |
---|
Sui generis
kolektibitatea
| |
---|
|
|