| Fernand Leger
|
|---|
|
|
| Jaiotza
| Argentan
,
1881eko
otsailaren 4a
|
|---|
| Herrialdea
| 
Frantzia
|
|---|
| Heriotza
| Gif-sur-Yvette
,
1955eko
abuztuaren 17a
(74 urte)
|
|---|
| Hobiratze lekua
| Gif-sur-Yvette
|
|---|
|
| Ezkontidea(k)
| Nadia Leger
(en)
 |
|---|
|
| Heziketa
| Academie Julian
(en)
Ecole nationale superieure des arts decoratifs
(en)
|
|---|
| Hizkuntzak
| frantsesa
|
|---|
| Ikaslea(k)
| |
|---|
|
| Jarduerak
| margolaria
,
film-zuzendaria
,
eskultorea
,
eszenografoa
,
jantzi-diseinatzailea
,
diseinatzailea
,
irakaslea
,
artista grafikoa
,
arkitektura proiektuen marrazkilaria
,
ilustratzailea
,
grabatzailea
,
zinemagilea
,
zeramikaria
eta
marrazkilaria
|
|---|
|
| Lantokia(k)
| Viena
Caen
Gif-sur-Yvette
Paris
Berlin
Munich
Suitza
eta
New York
|
|---|
| Lan nabarmenak
| |
|---|
| Influentziak
| Henri Rousseau
|
|---|
| Kidetza
| American Abstract Artists
(en)
Koninklijke Vlaamse Academie van Belgie voor Wetenschappen en Kunsten
(en)
|
|---|
| Mugimendua
| kubismoa
modernismoa
|
|---|
| Izengoitia(k)
| Lezhe, Fernan
|
|---|
| Genero artistikoa
| erretratua
figure painting
(en)
paisaia margolaritza
margolaritza erlijiosoa
izadi hila
|
|---|
|
| Parte hartutako gatazkak
| Lehen Mundu Gerra
|
|---|
|
  
   |
 |
Fernand Leger
(
Argentan
,
1881eko
otsailaren 4a
-
Gif-sur-Yvette
,
1955eko
abuztuaren 17a
) frantses margolaria izan zen. 1897-1902 urteetan Parisen bizi izan zen eta
inpresionismoaren
higikundean murgildu zen.
Cezanneren
estiloari ere jarraitu zitzaion 1910. urtetik
kubismoaren
ezaugarriak bere egin zituen arte.
Legerrek 1910. urtearen hamarraldiaren hasieran ezagutu zituen margolari kubistak, eta bat egin zuen haiekin errealitatearen deskonposizioa lortzeko asmoan. Hala,
Josturza
obran (1909, M.N.A.M.) giza gorputzaren osagaiak ohol eta hodi bihurtu zituen, eta
Irudi biluziak basoan
izenekoan (1909- 10; Rijksmuseum Kroller-Muller, Otterlo, Herbehereak),
kolore biguneko
puska handietan emanak daude irudien bolumen geometrikoak. 1913. urte inguruan kolore biziagoak hasi zen erabiltzen, eta formen arteko kontraste zorrotzak sartu zituen bere konposizioetan; horietako batzuk abstraktuak dira guztiz.
1918tik aurrera bere estilo berezia finkatu zuen: materia leuna eta inpertsonala; kolore lau biziak; mekanikan oinarrituriko gaiak. Hodiek osatutako automatak dirudite haren giza irudiek.
Bigarren Mundu Gerran
Amerikan izan zen eta malgutasun gehiago zuten konposizio-sailak margotu zituen (akrobatak, txirrindulariak, urpekariak). Horma-pinturak ere egin zituen eta mosaiko handi bat egin zuen Ama Birjina Assyko elizaren aurrealderako (Savoia, 1946). Stockholmeko eta Parisko
balletentzat
dekorazio-lanak ere egin zituen. Europako eta Ameriketako museo garrantzitsuenetan daude ikusgai Legerren obra ezagunenak.
Lehen Mundu Gerraren ondorengo lanetan errealitatearekiko lotura handiagoa ageri du. Orduan hasi zen, hain zuzen ere, Legerren aldi ezagunena, mekanikoa, giza irudia zilindroetan zatikatzen dena -
Soldaduak kartetan
(1917; Rijksmuseum Kroller-Muller),
Le Mecanicien
(1920,
Mekanikoa
; Galerie Louis Carre, Paris)-, eta makinen forma dinamikoen lilura (errodamenduak, poleak) ezaugarri duena, kolore bakun eta bereiziekin batera.
1920ko hamarraldiaren erdialdean
Amedee Ozenfant
eta
Le Corbusier
buru zituen higikunde puristari lotu zitzaion,eta ondoren figurazioaren eta konposizio malguago baten aldera egin zuen. Aldi berean, margolaritzaz bestelako alorrak ere landu zituen: balleta, zinema, liburuen apainketa... 1955. urtean hil zen Leger, Gifsur-Yvette hirian. Haren artelanak, beren egonezin eta aldakortasunean, mundu modernoaren aldaketen erakusgarri geratu dira.
Legerren obra ezagun batzuk: