El Vikipedio, la libera enciklopedio
Vivda?ro
estas unu el la plej gravaj parametroj de la
organismoj
.
Plantoj
(arboj) ?enerale vivas pli longe ol
animaloj
, sed ne ?iukaze.
Mondmapo de la homa vivda?ro el WLE
+80
+77,5
+75
+72,5
+70
+67,5
+65
|
+60
+55
+50
+45
+40
- 40
|
Kelkaj tipaj vivda?roj:
La sekvaj informoj estas prenitaj el
Encyclopaedia Britannica
, 1961.
Atentindas, ke la meza vivoda?ro ne forte rilatas al la maksimuma vivoda?ro;
alta mortokvanto de novnaskitoj malaltigas la unuan, sed ne la duan.
Homoj en erao
|
Avera?a vivda?ro
|
|
(en jaroj)
|
Homo, Neandervala
|
20
|
Homo, Neolitika
|
20
|
Homo, Klasika Grekio
|
28
|
Homo, Klasika Romio
|
28
|
Homo, Mezepoka Anglio
|
33*
|
Homo, fine de la 18-a jc.
|
37
|
Homo, frua 20-a jc.
|
50
|
Homo, ?. 1940
|
65
|
Homo, hodia?
|
77-79 (varias la? landoj, regionoj, ri?eco)
|
Tiuj ciferoj variis ege. Se vi analizas la vivda?ron de grekaj filozofoj, vi trovas, ke preska? ?iuj ege pli longe ol 28 jarojn vivis. Same estis ?e la romianoj. Vidu la vivda?ron de romiaj imperiestroj. La vivda?ro dependis multe de la individuaj vivkondi?oj.
- La
baobabo
povas vivi e? 4000 jarojn.
- viruso
ne havas limigitan vivda?ron.
Aubert, Claude
Longviveco, la limoj de espero
'Le Monde Diplomatique', junio 2018.