Placo de Venko
Timi?oara
[timi??ara], esperante
Timi?oaro
[1]
kaj anka?
Teme?varo
(hungare:
Temesvar
teme?var; germane:
Temeswar
,
Temeschburg
, en germanaj dialektoj anka?
Temeschwar
), estas la ?efa urbo de la rumana provinco
Banat
. ?i estas la ?efurbo de la distrikto (
jude?
)
Timi?
. ?i situas ?e la kanalo
Bega
, 562 km okcidente de
Bucure?ti
. Oni aligis al ?i la vila?ojn
Freidorf
,
Colonia Kunz
kaj
Mehala
.
Politeknika universitato - Rektorejo en Timi?oara
En
1910
en la urbo vivis 72 555 lo?antoj, germanoj, hungaroj kaj rumanoj, la? kvanto en tiu sinsekvo; en
1992
estis 334 115 (82 % rumanoj, 9,5 % hungaroj, 4 % germanoj, 2 % serboj), kaj la? la stato de 2021 en la urbo vivis
250 849 lo?antoj
sur areo de
130,5
kvadrataj kilometroj, kio rezultigas lo?denson de
1 922
lo?antoj/km². En la urbo estas unu el la plej grandaj
universitataj
centroj de Rumanio. Anka? post la jaro 1920, kiam la urbo la? la
traktato de Trianon
de Hungario estis donita al Rumanio, la tiam ankora? multnombra german- kaj hungarlingvaj urbaj lo?antaroj tenis multajn kulturajn instituciojn, gazetojn, libroeldonejojn, lernejojn, teatrojn. Unu el multaj ekzemploj de provo pri hungarlingva gazeto en la urbo estis
A Het
, kiu sukcesis nur aperi en 1945, tuj post la fino de la Dua Mondmilito. En 1953 remalfermi?is
?is
Traktato de Trianon
?i apartenis al
Hungario
(
Temes
varmegye
).
Biciklado proksime de rivero Bega en Timi?oara
Flora sunhorlo?o proksime de Hotel Continental en Timi?oara
En Timi?oara komenci?is, je la
16-a de decembro
1989
, la ribelo, kiu alportis finon al la diktaturo de Rumanio. Je la
20-a de decembro
Timi?oara deklaris sin la unua libera urbo, tamen je la prezo de 1.104 mortintoj kaj 3.352 vunditoj. Unu semajnon poste disfalis la re?imo de
Nicolae Ceau?escu
.
En
2021
Timi?oara estos
E?ropa Kultura ?efurbo
.
En Timi?oara trovi?as la sidejo de la
Esperanto-Asocio de Rumanio
kaj de
RumEJA
.
En majo
2003
tie okazis Balkana E-Simpozio, en la Okcidenta Universitato.
Jenaj urboj havas
?emelecon
kun Timi?oara: