Telegram (aplika?o)

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Telegram

A?toro Telegram FZ LLC
Telegram Messenger Inc.
Lasta stabila versio 1.9.6, 10.12.0, 10.12, 10.12.2, 5.0.4
Operaciumo Android , iOS , Windows Phone , Windows NT , macOS , Linux , retaplika?o
Programlingvo C++, Java
Lingvo(j) Angla , araba , franca , germana , hispana , indonezia , itala , korea , malaja , nederlanda , persa , portugala , rusa , ukraina (oficiale)
Esperanto kaj aliaj lingvoj (neoficiale)
Evoluigstato en evoluo
Programtipo Tujmesa?ilo
Permesilo GPLv2 a? GPLv3 (klientoj), fermita fonto (servilo)
Retejo telegram .org
v ? d ? r
Telegram
tujmesa?ila kliento ? libera programaro ? po?telefona aplika?o ? aplika?o ? retejo ? dot-com company ? retaplika?o ? online community vd
Dum 14-a de a?gusto 2013 - nekonata/nuntempe
Fondintoj Pavel Durov vd
Sidejo Dubajo
Estr(ar)o Pavel Durov
Posedata de Telegram FZ-LLC vd
Partoprenanta MTProto ? MTProxy vd
TTT Oficiala retejo
v ? d ? r

Telegram , en Esperanto anka? Telegramo [1] [2] [3] , estas senpaga nuba tujmesa?ilo fondita de la rusa entreprenisto Pavel Durov . [4] ?i estas disponebla por po?telefonoj ( Android , iOS , Windows Phone ) kaj komputiloj ( Windows , macOS , Linux ). [5] Uzantoj povas sendi vo?mesa?ojn kaj inter?an?i bildojn, filmetojn, glumarkojn, vo?mesa?ojn kaj ?iajn dosierojn.

La kodo de la klientoj estas malfermitkoda sed la fontkodo de la plej lastaj versioj ne estas ?iam tuj publikigita. [6] La kodo de la servilo estas fermitkoda kaj proprieta. [7] Telegram anka? provizas aplikprogramajn interfacojn al sendependaj programistoj. En marto 2018 , Telegram diris, ke ?ia servo havas 200 milionojn da monate aktivaj uzantoj. [8]

Telegram provizas tutvojan ?ifradon por vokoj, [9] kaj "sekretajn babilejojn" inter du enretaj uzantoj. Tio ankora? ne estas disponebla por grupoj kaj kanaloj. [10]

Telegram alfrontis cenzuradon kaj e? blokojn en kelkaj landoj pro akuzoj, ke ?ia servo estas uzata por faciligi kontra?le?ajn agojn, kiel ekzemple protestoj kaj terorismo , kaj anka? pro rifuzado de registaraj postuloj aliri datumojn de uzantoj.

Historio [ redakti | redakti fonton ]

La fratoj Nikolai kaj Pavel Durov lan?is Telegram en 2013 . Anta?e la paro anka? fondis la rusan interkonan retejon VK , kiun ili poste forlasis. Nikolai Durov kreis la protokolon MTProto . ?i formas la bazon por la tujmesa?ilo, kaj Pavel provizis financan subtenon kaj infrastrukturon per la fonduso Digital Fortress kune kun sia partnero Axel Neff . [11] Telegram deklaris, ke ?ia fina celo ne estas akiri profiton. [12] [13]

Trajtoj [ redakti | redakti fonton ]

Telegram-kontoj estas ligitaj al la telefonnumero de la uzanto. La posedo de la telefonnumero estas kontrolata per kodo sendita per SMS a? voko. Postaj ensalutoj estos sciigitaj al la komenca aparato kun la IP-adreso kaj la tempo de ensaluto. [14]

Robotoj [ redakti | redakti fonton ]

En junio 2015, Telegram lan?is platformon por triapartiaj programistoj por krei robotojn. [15] Ili povas respondi al mesa?oj, povas esti invititaj en grupoj kaj povas esti integritaj en aliaj programoj.

Ar?itekturo [ redakti | redakti fonton ]

Protokolo [ redakti | redakti fonton ]

Klarigo de sekretaj babilejoj.

La nova protokolo MTProto kreita de Nikolai Durov bazi?as sur 256-bita simetria AES -?ifrado, RSA -2048-?ifrado kaj ?losila inter?an?o de Diffie-Hellman . [16]

Permesiloj [ redakti | redakti fonton ]

?iuj oficialaj klientoj de Telegram (kaj iuj neoficialaj klientoj) estas malfermitfontaj . [17] La servilo de Telegram tamen estas proprieta. Pavel Durov diris, ke la kodo de la servilo ne estas libera programaro , ?ar tio postulus grandan ar?itekturan redezajnon, por permesi memstarajn servilojn agi kiel unueca Telegram nubo. [18]

Blokado [ redakti | redakti fonton ]

La aplika?o estis oficiale blokita en Rusio ekde la 13-a de aprilo 2018 pro rifuzo de ?iaj posedantoj transdoni al la Federacia Sekureca Servo de la Rusia Federacio ?ifro?losilojn . La kreinto kaj posedanto de la aplika?o Pavel Durov klarigis ke fari tion ne eblas e? de la pure teknika vidpunkto. La 18-an de junio 2020 Roskomnadzor kiel ?tata institucio prizorganta la amaskomunikilojn en Rusio, anoncis forigon de ?iuj limigoj de funkciado de Telegramo. Roskomnadzor substrekis ke la malbloko okazas post konsultado kun la ?enerala Prokurorejo de Rusio kaj ke la institucio alte taksas pretecon de ?ia kreinto asisti en lukto kontra? terorismo kaj ekstremismo.

Telegram en Esperanto [ redakti | redakti fonton ]

La administranto de la esperantlingva Telegram estas Robin van der Vliet . Li ekde fine de 2015 tradukas Telegram al Esperanto. Aliaj, kiel Yves Nevelsteen , helpas lin pri la traduklaboro, sed nur Robin aprobas novajn tradukojn. Tial la traduko estas tre kohera. Robin multe uzis la prikomputilan vortaron Komputeko kaj poste e? ali?is al ?ia teamo.

En 2018 nova tradukejo estis lan?ita, kun Esperanto. Komence de aprilo 2020 la tradukskipo sukcesis finpretigi la tradukon de ?iuj disponeblaj versioj. ?ar regule aldoni?as novaj tradukenda frazoj, en marto 2022 la traduko estas 97%.

La Esperanto-traduko ?is nun (marto 2022) estas oficiala nur por la eksperimenta versio Telegram X por Android. Aliaj tradukoj estas 'betaj', kio interalie signifas, ke ne eblas elekti Esperanton ?e la agordoj de la programo mem. Por uzi Telegram en Esperanto, necesas uzi la ligilon https://t.me/setlanguage/eo-beta De tempo al tempo esperantistoj aktive provas konvinki Telegram, oficialigi ?iujn tradukojn.

Robin kreis apartan retejon en Esperanto kie eblas el?uti la programon mem por la diversaj operaciumoj. Anka? aperas en tiu retejo superrigardo de Telegram-grupoj kiuj estas interesaj por esperantistoj. Beda?rinde tiu retejo estas nekompleta, ?ar ?i ne mencias la plej aktivan telegraman grupon Nova Esperantujo , nek la grupojn Kristanoj kaj Konservemuloj , ver?ajne pro tio, ke Robin persone ne ?atas ilin.

Referencoj [ redakti | redakti fonton ]

  1. ↑ Evildea (21-a de aprilo 2016). Telegramo . YouTube . Alirita la 29-an de a?gusto.
  2. ↑ Telegramo furoras inter Duolinguloj . Libera Folio (26-a de junio 2016). Alirita la 29-an de a?gusto.
  3. ↑ KP084 Telegramo . kern.punkto (20-a de julio 2016). Alirita la 29-an de a?gusto.
  4. ↑ Telegram FAQ (2015-08-09).
  5. ↑ List of Telegram applications (2014-02-06).
  6. ↑ Latest commits from official repository (Android version) (10 April 2016).
  7. ↑ Telegram F.A.Q. . Alirita 2017-10-01.
  8. ↑ https://telegram.org/blog/200-million
  9. ↑ FAQ for the Technically Inclined . Alirita 2017-10-01.
  10. ↑ Telegram F.A.Q. . Alirita 2017-10-01.
  11. ↑ Russia's Zuckerberg launches Telegram, a new instant messenger service (30 August 2013). Alirita 18 March 2016. Arkivita kopio . Arkivita el la originalo je 2015-11-28. Alirita 2021-08-20.
  12. ↑ Telegram F.A.Q , "...making profits will never be an end-goal for Telegram."
  13. ↑ Why Telegram has become the hottest messaging app in the world , The Verge. Retrieved 25 February 2014. "Telegram operates as a non-profit organization, and doesn’t plan to charge for its services."
  14. ↑ Lopez, Miguel (in es), Configurando Telegram en el iPhone, en la web y en el Mac , Applesfera , http://www.applesfera.com/aplicaciones-ios-1/configurando-telegram-en-el-iphone-en-la-web-y-en-el-mac , retrieved 4-a de decembro 2014  
  15. ↑ Telegram Bot Platform , Telegram, 24-a de junio 2015 , https://telegram.org/blog/bot-revolution , retrieved 1-a de septembro 2015  
  16. ↑ Telegram technical FAQ for Advanced users .
  17. ↑ "Source code" , Telegram , https://telegram.org/apps#source-code , retrieved 12-a de februaro 2013  
  18. ↑ Pavel Durov: "No application is 100% safe" . Turing . El Diario (2-a de februaro 2014). Alirita 12-a de februaro 2014.

Eksteraj ligiloj [ redakti | redakti fonton ]

El?utita el " https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Telegram_(aplika?o)&oldid=8601056 "