Entombigo
(t.e. enigo en
tombon
) estas la plej ofta destino por homaj kadavroj. Malgra? ke la?le?e, en plej parto de la landoj, estas rajtigite al ?iu homo la libera elekto je entombigo a?
kremacio
, ?enerale, por religiaj kaj kulturaj kialoj, oni preferas la entombigon.
Entombigo povas esti simpla a? multobla. En simpla entombigo, oni metas la kadavron en la tombon kaj ne plu eliras ?in (escepte por hazardaj kialoj). En multobla entombigo, oni metas la kadavron en unuavican tombon celante repreni ties ostojn post la putrigo de
karno
. Post la eltombigo, la ostoj estas metitaj en definitivan tombon (nomata
ostejo
). ?enerale, la entombigo estas kunigita de religiaj
ritoj
. En kazo de multobla entombigo, foje nur unu el ili estas solena. La dua entombigo, ?enerale, reprezentas la agnoskon de la socia morto de homo. Post la dua entombigo, tre ofte, oni ne parolos plu pri la morto kaj aliaj homoj povos okupi ties sociajn funkciojn.
Sepulto
estas parto de
funebro
, la? kiu oni prizorgas la korpon de mortinto, por entombigo, kremacio,
mumiigo
.
?enerale, post la entombigo, oni oma?e vizitas la tombon kaj metas oferojn (florojn, man?a?ojn, ktp) sur ?i. En latinidparolantaj landoj, ?enerale la tomboj estas ornamitaj, kaj e? koloraj, en ?ermanaj landoj la tomboj estas pli formalaj kaj senorname.
En kristanaj entombigoj, ?enerale oni uzas
?erkon
, kaj en islamaj entombigoj oni ne povas uzi ?erkon, kvankam oni povas uzi ?in por porti la kadavron ?is la tombo.
Kelkaj personoj deziras ke ili estu entombigitaj en difinitan lokon, prefere ol en alian. Kelkaj volas esti entombigita apud la mortresta?oj de anoj de sia familio kiel atesto pri simpatio al la personoj, kiujn ili amis.
Je la brazilaj indi?enoj Txucarramae /?u-kar-ha'
majn
/, la
karno
estas man?ita de parencaro kaj nur la ostoj estas entombita. La brazilaj indi?enoj Bororo /bo
ro
ro/ rapide entombigas la kadavron en malfunda tombo kaj kovras ?in per maldika tavolo (10-15 cm) kaj ?iuj tagoj la virinoj de ties parencaro akvumas la teron por ke la karno putri?os rapide. Fine, kiam la karno estas putra, la virinoj reprenis la kadavron kaj skrapas la ostojn per tran?iloj. Finfine, okazas la dua entombigo.
La indi?enaj popoloj de Xingu /?in
gu
/ faras grandan feston por dua entombigo nomata Quarup /k?arup/. En ?i, oni adia?as la mortojn kaj petas al iliaj spiritoj foriri la socian vivon. La mortoj estas reprezentataj de trunkoj ornamitaj, oni oferas man?a?on al ili, dancas al ili, disputas kuradojn kaj, la plej grava, la ?ampionoj de vila?oj luktas "huka-huka" oma?e al ili. La festo estas tiam grava kaj interesa kaj foje multaj brazilaj a?toritatuloj partoprenas de ?i kaj foje la televido montras ?in, ?efe kiam famaj milituloj ludos huka-huka, a? granda estro estos oma?ita.
Neindi?enaj, e? kristanaj e?ropdevenaj, brazilanoj ?enerale uzas multoblan entombigon, la unuavica estas solena kun
funebroj
, la dua estas tute neformala, anta? unu a? du reprezentantoj de la familio (tiuj ne necese estas parenco). La dua entombigo, kiu oni en Brazilo nomas "for?eti la ostojn" okazas kiam mortas alian membron de la familio kaj oni uzos la tombon por ties unuavica entombigo. Dum la for?etado de ostoj oni stude agas malformale kaj e? moke, por montri ke la ostoj ne plu estas homo. La ostojn estas portitaj al komuna ostejo kaj oni devas forgesi ilin, kaj ne plu oma?e vizitu ilin.
La?
spiritismo
, tre ofte, nur post la for?etado de ostoj, estas permesata al spirito de
memmortigintoj
lasi la korpon, kaj estas granda turmento al ili resti entombigita dum la putrigo de la karno.
Ekzistas pluraj
proverboj
pri entombigo/enterigo en la
Proverbaro Esperanta
de
L. L. Zamenhof
, inter ili
[1]
:
|
| ?
?iuj enterigitoj estas plenaj de meritoj.
”
|
|
|
| ?
Stari per unu piedo en la tombo.
”
|
|
|
| ?
Ne mankas tombo por mortinto nek pano por vivanto.
”
|
|
Morto
kaj rilataj temoj
|
---|
Kuracafero
|
|
---|
Morteco
|
|
---|
Post morto
|
|
---|
Ceteraj
|
|
---|
|