El Vikipedio, la libera enciklopedio
Nikolajs ?URZ?NS
(naski?is la
25-an de junio
1910
en
Al?ksne
, mortis en
1959
) estis
latva
esperantisto kaj verkisto. Profesie li estis ?tata oficisto, kaj lo?is en
Rigo
. Li anka? estis konata kiel
Nikolai Kurzens
.
En 1932 li fari?is vicprezidanto de
Latva Esperanto-Societo
, de 1932 ?is a?gusto 1934 li estis redaktisto de
Ondo de Da?gava
. Li estis kunlaboranto de
Literatura Mondo
kaj
Norda Literaturo
.
Mia Spektro
, 1985.
?urz?ns multe tradukis el la latva
prozo
kaj
poezio
. Li estis unu el la plej talentaj originalaj poetoj: majstro de etaj formoj, per kiuj li diras la krudan realon, sen poezia ornamo, sed liaj komparoj ofte aperas kvaza? per forto de revelacio. Liaj tradukoj el la latva apartenas al la plej bonaj tradukitaj poemoj. Krom tio, aperis kolekto de la poemoj de ?urz?ns sub la titolo
Mia Spektro
en
1938
?e la eldonejo
Literatura Mondo
.
?urz?ns anka? kontribuis al la
esperantlingva
poem
-
antologio
Dekdu Poetoj
aperinta en
1934
?e la eldonejo
Literatura Mondo
sub redakto de
Kalman Kalocsay
, kiu komentas pri ?urz?ns kaj lia poezio tiel ?i:
"Kantisto de vivsopiro, de malkontento, de amara spito kontra? malvastaj horizontoj. Li havas preska? solan temon: la senpovon de junulo malsata je l' vivo. sed sur tiu sola temo li faras varia?ojn konsterne ri?ajn. Li revas pri la granda vivo kaj abomenas la palecon de tiuj revoj, li volas realon karnan kaj sangan, volas kro?i?i en ?in per sangaj ungoj kaj dentoj, ser?as ebrion, plendas postebrian senrevi?on; ser?as momentajn ?ojojn, priplendas ilian momentecon en eterna malkontento, kiu spasme tordas lian koron.
Sed kiel li interpretas ?ion ?i? En etaj formoj li trovas esprimojn, kiuj konsternas kaj animskuas per sia lakona sugestieco. Li levis al la pleja perfekto la simplan eldiron el penso, tute sen poezia ornamo, tiuj pensoj montras al ni sian nudan ha?ton kaj karnon. Se kelkfoje trovi?as komparo, ?i bati?as en la cerbon kvaza? subita revelacio. Li ne timas sin malka?i plene e? en la plej malica humoro kaj tiam li kvaza? frakasas per sia konsterne sincera krudeco, al kiu donas miloblan forton la malespero sentebla sub ?i. Sed en kelkaj poemoj li trovas vortojn karesajn kaj larme mildajn, kiuj malka?as lian grandan sopiron je tenera amo. Eble en tiuj ?i poemoj oni povas vidi la ?ermon de estonta pli milde ekvilibrita poezio.
?urz?ns estas poeto kun preska? timiga talento. Lia granda esprimpovo manifesti?as anka? en liaj poemtradukoj el la latva, kiuj apartenas al la plej brilaj pecoj de nia tradukpoezio"
