Mileva Mari?
Persona informo
Милева Мари?
Naski?o	19-an de decembro 1875 ( 1875-12-19 ) en Titel
Morto	4-an de a?gusto 1948 ( 1948-08-04 ) (72-jara?a) en Zuriko
Tombo	Cemetery Nordheim (en) vd
Religio	ortodoksismo ? judismo vd
Etno	Serboj vd
Lingvoj	germana ? serba ? kroata vd
Lo?loko	Novi Sad ? Smichov vd
?tataneco	Hungara re?lando Germanio Serbio vd
Alma mater	Universitato de Zuriko Svisa Federacia Instituto pri Teknologio Zuriko Universitato de Hajdelbergo vd
Familio
Dinastio	Einstein family vd
Patro	Milo? Mari? (en) vd
Patrino	Marija Ru?i? (en) vd
Gefratoj	Zorka Mari? (en) kaj Milo? Mari? (en) vd
Edz(in)o	Albert Einstein (1903–1919) vd
Infanoj	Lieserl Einstein , Eduard Einstein , Hans Albert Einstein vd
Parencoj	Sofija Golubovi? (en) ( maternal first cousin (en) ) vd
Profesio
Okupo	instruisto fizikisto matematikisto vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v ? d ? r

Mileva MARI? (naski?is la 19-an de decembro   1875 en Titel ; mortis 1948 en Zuriko ) estis matematikistino , fizikistino , unua edzino de Albert Einstein .

Biografio [ redakti | redakti fonton ]

?i vizitis gimnazion ekde 1885 en Szabacs (?abac) poste en Zagrebo , sed la lastajn jarojn finis ?i en Svislando . Post tio ?i ekstudis en la Svisa Federacia Instituto pri Teknologio en Zuriko , kie ?i konati?is kun posta edzo Albert Einstein. ?ia diplomlaboro traktis termodinamikon .

?ia rilato al Einstein, supozita kunlaboro pri projektoj estas hodia? diskutita. Oni konas 54 leterojn de ili, kies plimulto estas amleteroj, sed ekzistas anka? fakaj leteroj (?efe pri termodinamiko).

En 1901 Mileva gravedi?is, sed Einstein tiam ne povis akiri laborpostenon, ili ne geedzi?is, Mileva hejmeniris kaj naskis la bebon. (Familio de Einstein - ?efe lia patrino, Pauline - kontra?is la rilaton.)

En 1902 naski?is la komuna infano, nomumita Lieserl (pri la plua sorto de la infano oni ne havas certajn informojn). Ili geedzi?is en 1903 kaj en 1904 naski?is la filo Hans Albert . Unu jaron poste Einstein publikigis la specialan teorion de relativeco . Tiam ili vivis, laboris kune kaj certas, ke ?i helpis lian laboron.

Ekde 1911 la geedzi?o malboni?is, Einstein havis multajn laborojn kaj plenumis pli kaj pli da tempo kun duagrada pli juna kuzino Elsa . Pli poste Mileva revenis al Vojevodio kaj sen interkonsento de la edzo baptigis la filojn, Hans Albert kaj Eduard (Einstein estis juddevena). Ili divorcis en 1919 kaj tiam Einstein ofertis en la divorca teksto por Mileva sumon de la Nobel-premio (alju?ita en 1921)!

?i kaj Einstein volis komune publikigi artikolon pri kapilara tubeco, sed finfine aperis nur sub nomo Einstein en Annalen der Physik . Alia artikolo traktas pri fotoelektra efiko per termodinamikaj deduktoj, kiun faris plej ver?ajne Mileva.

Polemiko [ redakti | redakti fonton ]

Estante Albert Einstein 17-jara?a, ali?is al kvar-jara instrudiploma programo pri matematiko kaj fiziko en la Zurika Politekniko. Anka? la estonta edzino de Einstein, nome 20-jara?a Mileva Mari?, ali?is al la Politekiko tiun jaron. ?i estis la nura virino inter la ses studentoj de la instrudiploma kurso en la fako matematiko kaj fiziko. Dum la venontaj jaroj, la amikeco inter Einstein kaj Mari? disvolvi?is al amafero, kaj ili legis librojn kune pri ekster-studobjekta fiziko en kiu Einstein ekhavis plii?antan intereson. En 1900, Einstein trapasis la ekzamenojn en Matematiko kaj Fiziko kaj ricevis la instrudiplomon el la Federacia Politekniko. ^[1] Estis multaj plendoj, ke Mari? kunlaboris kun Einstein en siaj artikoloj de 1905, ^{[2] [3]} konataj kiel artikoloj de la "Annus Mirabilis", sed la historiistoj de fiziko kiu studis la aferon ne trovis pruvaron ke ?i faris gravajn kontribuojn. ^{[4] [5] [6] [7]}

Notoj [ redakti | redakti fonton ]

Bibliografio [ redakti | redakti fonton ]

• Pais, Abraham (1994). Einstein Lived Here. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280672-7 .
• Stachel, John J. (2002). Einstein from 'B' to 'Z'. Einstein Studies. 9. Birkhauser. ISBN 978-0-8176-4143-6 . OCLC 237532460.