El Vikipedio, la libera enciklopedio
Michael Novak
(naski?is la
9-an de septembro
1933
(nun
1933-09-09
)
, mortis la
17-an de februaro
2017
) estas taksata la plej fama esploristo-spertulo en la kampo de rilatoj inter la katolika penso kaj la institucioj de la kapitalista mondo. Naski?inte en 1933 en Johnstown, en
Pensilvanio
(Usono), estas edzi?inta kun Karen La?b-Novak el kiu havis tri filojn. La 4-an de majo 1994 estis ordenita per la 24-a “
premio Templeton
por la progreso en la religio”.
Teologo, politologo, verkisto de diversaj
monografioj
en la kampo de sociaj sciencoj, Novak estas
Senior Scholar
?e la
American Enterprize Institute
de
Va?ingtono
, kie direktis la departementon de la
sociaj sciencoj
. En 1981 kaj en 1882 servis kiel ?efo de la Delegacio de Usono en la Komisio de
Unui?intaj Nacioj
por la homaj rajtoj en
?enevo
. En marto 1986 ?efde?oris en la Usona Delegacio ?e la Konferenco por la
Sekureco kaj Kunlaborado
. Krom la libro
The Spirit of Democratic Capitalism
(= La spirito de kapitalismo demokrata)
[1]
Novak verkis eseojn pri kristana
personismo
kaj pri temoj kiuj kunligas sociajn sciencojn kun religio.
Novak lekciis ?e diversaj universitatoj, kiel ekzemple
Harvard
kiel titolulo de “Historio kaj la Filozofio de la religio”, kunlaboras, nun kaj ?iam, kun diversaj sciencaj revuoj kiel
First Things
kaj
National Review
, kaj ne disdegnis bakala?ri?i pri teologio ?e la
Pontifika Gregoria Universitato
[2]
- The Tiber was Silver
(1962)
- Belief and Unbelief
(1965)
- Naked I Leave a novel
(1970)
- The Experience of Nothingness
(1971)
- Rise of the Unmeltable Ethnics
(1972)
- The Spirit of Democratic Capitalism
(1982)
- The New Consensus on Family and Welfare: A Community of Self-Reliance
(Novak et al.) (1987)
- Free Persons and the Common Good
(1988) (traduit en francais sous le titre
Democratie et bien commun
, Paris, Cerf, 1991)
- The Catholic Ethic and the Spirit of Capitalism
(1993)
- Business as a Calling
(1996)
- On Two Wings: Humble Faith and Common Sense at the American Founding
(2001)
- Universal Hunger for Liberty: Why the Clash of Civilizations is Not Inevitable
(2004)
- Washington's God
(with Jana Novak) (2006)
NB. Preska? ?iuj tiuj verskoj estas tradukita al diversaj lingvoj
Iuj vidpunktoj de la scienca opiniaro de Novak
[
redakti
|
redakti fonton
]
- La? Novak, la religio influas enorme la socion kaj la ekonomion kaj eblas malkovri ?iajn stampojn en ili. La? li, kapitalismo demokrata estas la ekonomia sistema pli akordi?ebla kun kristanismo kaj aparte kun katolikismo.
- Novak opinias ke la utopiaj kreda?oj povas enkonduki al febli?o de la sociaj ligoj; kaj kontra? utopismoj “la familio kiu estas la natura defendo de la homa raso“. estas natura baro kontra? utopia?oj. (En “La spirito de la demokrata kapitalismo”).
- Novak asertas ke foje la kristanaj
Triunuo
kaj
Dio
estas pensitaj kiel abstraktaj kaj senpersonaj dum ili devas esti “konsiderataj kiel Komunio de Diaj Personoj priradiantaj sian ?eeston en la tuta kreita?aro kaj alvokantaj la neindajn homojn fari?i siaj amikoj kaj per tio influi la tutan homan sferon". (El “The Love That Moves the Sun,” en A Free Society Reader)
- La? Novak, la origino de kapitalismo trovi?as en kristanaj komunumoj jam anta? la epoko
protestanta
, al kies etiko
Max Weber
atribuis la iniciatan originon de kapitalismo. La? Novak, kapitalismo estis kunnatura kun la entreprenoj de la maraj italaj respublikoj kaj kun inspiro de la malfruaj mezepokaj
Ordenoj almozantaj
. (En “The Spirit of Democratic Capitalism
”)
- Lia aparta metodo de ellaborado de la materialoj sociaj enkondukas Novak atribui apartan rolon al la
peko
.
Tri
estas la implicoj praktikaj.
Unualoke
, la peko, la? lia penssistemo, estas konsiderata kiel elemento radika de la libera persono kiu forfu?as el kontrolo de ?iu socia sistemo.
Dualoke
, la neebleco elradikigi la pekon el sperto de la homo. Kapitalismo demokrata inventis la manieron utiligi ?ian energion kresence.
Trialoke
, oni konstatas ke en la kuro de la historio emer?is du kontra?aj provoj elimini la pekon el homa sperto; en la
unua
oni provis konverti la homon, en la
dua
oni pensis konstrui sistemon kiu altrudu la virton perforte. La demokrata kapitalismo, la? Novak, apartenas al
tria
tipologio, kiu profitas de la observo ke kutime la personaj intencoj, e? se bone planitaj, produktas, krom la celoj intencitaj, anka? rezultojn nedeziritajn. El tio, la? Novak, la neebleco plani kaj establi kiun ajn ordon politikan, ekonomian kaj kulturan la? konstrua maniero... El tio lia klara opono al ?iuj socialismoj kiuj kontra?u la utiligan energion de la nebremsebla, elekstere, pekemo...”.
[3]
