| Malsupra A?strio
|
| (germane:
Niederosterreich
)
|
| Flago
|
Blazono
|
|
|
| federacia lando de A?strio
?
historia regiono
|
| Baza faktoj
|
| ?efurbo
|
St. Polten
|
| Plej granda urbo
|
St. Polten
|
| Himno
|
Oh Heimat, dich zu lieben
|
| ISO 3166-2
|
AT-3
|
| Mallongigo
|
NO
|
| TTT-pa?o
|
http://www.noe.gv.at/
|
| Mapo: Malsupra A?strio en A?strio
|
|
| Politiko
|
| landestro
|
Johanna Mikl-Leitner
(ekde 19-a de aprilo 2017)
|
| Reganta partioj
|
OVP
,
SPO
kaj
FPO
(laborinterkonsento inter
OVP und SPO)
|
Landa parlamento
(56 Mandatoj)
|
OVP
31
SPO
15
FPO
6
Verduloj
4
|
| Lasta balotado
|
9-a de marto
2018
|
| Sekva balotado
|
2023
|
| Lo?antaro
|
| Lo?antoj
|
1 684 287 lo?antoj
(jaro 2020)
|
| Lo?denso
|
88
lo?antoj/km²
|
| Geografio
|
| Areo
|
19 186
km²
|
| Amplekso
|
178 km (Nord-Sude)
196 km (okcident-oriente)
|
| Plej alta punkto
|
2.076 m (Schneeberg)
|
| Plej malalta punkto
|
139 m (komuno Berg)
|
| Administracia subdivido
|
| Distriktoj
|
4 statutaj urboj
21 distriktoj
|
| Tribunaldistriktoj
|
32
|
| Komunoj
|
573
|
| ? el ili urboj
|
75
|
| ? el ili bazarkomunoj
|
326
|
| Mapo: Distriktoj en Malsupra A?strio
|
|
|
Malsupra A?strio
(
germane
Niederosterreich
[Nideresteraj?]) estas
federacia lando
de
A?strio
.
St. Polten
estas la ?efurbo de Malsupra A?strio. La? areo Malsupra A?strio estas la plej granda kaj la? nombro de lo?antoj la due plej granda federacia lando de
A?strio
. Malsupra A?strio havas limojn al
Slovakio
,
?e?io
kaj al la a?straj federaciaj landoj
Supra A?strio
,
Stirio
,
Burgenland
kaj
Vieno
.
Vieno
, kiu estas memstara federacia lando de A?stria ekde 1922, estis la ?efurbo de Malsupra A?strio ?is 1986. Post
plebiscito
St. Polten
fari?is la ?efurbo ekde 1986 (Aliaj kandidatoj estis
Baden
,
Krems
kaj
Wiener Neustadt
). Malgra?e, la regado kaj la administracio de Malsupra A?stria lo?igis en
Vieno
?is la translo?igo en 1996.
Malsupra A?strio dividi?as en kvar partoj:
Inter la federaciaj landoj de A?strio, Malsupra A?strio havas la plej longan limon al alia landoj. La limoj al
?e?io
kaj al
Slovakio
rezultas sume en 414 km longa limo.
- Schneeberg
(Klosterwappen; 2.076 m)
- Rad
(Scheibwaldhohe; 1 943 m; plej alta pinto: Heukuppe; 2.007 m en apuda Stirio)
- Otscher
(1 893 m)
- Durrenstein
(1 878 m)
- Schneealpe
(Ameisbuhel; 1 828 m; plej alta pinto: Windberg; 1 903 m en apuda Stirio)
- Hochkar
(1 808 m)
- Gamsstein
(1 774 m)
- Stumpfmauer
(1 770 m)
- Goller
(1 766 m)
- Hochwechsel
(1 743 m)
- Gippel
(1 669 m)
- Großer Sonnleitstein
(1 639 m)
- Großer Zellerhut
(1 639 m)
- Gemeindealpe
(1 626 m)
- Drahtekogel
(1 565 m)
- Sonnwendstein
(1 523 m)
- Obersberg
(1 467 m)
- Konigsberg
(1 452 m)
- Großer Sulzberg
(1 400 m)
- Reisalpe
(1 399 m)
- Gahns
(1 380 m)
- Tirolerkogel
(1 377 m)
- Turnitzer Hoger
(1 372 m)
- Unterberg
(1 342 m)
- Traisenberg
(1 230 m)
- Durre Wand
(1 222 m)
- Hohenstein
(1 195 m)
- Eisenstein
(1 185 m)
- Hohe Wand
(1 132 m)
- Großer Peilstein
(1 061 m)
- Weinsberg
(1 041 m)
- Hocheck
(1 036 m)
- Nebelstein
(1 017 m)
- Eibl
(1 007 m)
- Hohe Mandling
(967 m)
- Jauerling
(961 m)
- Gosing
(898 m)
- Anninger
(675 m)
- Buschberg (491 m)
Amba? montpasejoj estas partoj de la limo al
Stirio
.
Kamp
March
Malsupra A?stria senakvi?as preska? tute al
Danubo
. La sola rivero kiu ne senakvi?as al
Danubo
estas
Lainsitz
(en norda
Waldviertel
), kiu fluas trans
Vultavo
kaj
Elbo (rivero)
al
Norda Maro
.
La plej esencaj riveroj norde de la
Danubo
estas:
La plej esencaj riveroj sude de la
Danubo
estas:
Malsupra A?strio estas ri?a je kavernoj. Totalsume 4.082 el ili estas katastrata.
Al la plej granda kavernoj apartenas:
Turisme oni povas viziti la lasta du kavernoj kaj la kavernoj
Allander Tropfsteinhohle
,
Einhornhohle
,
Hochkarschacht
,
Nixhohle
,
Otschertropfsteinhohle
.
Lo?antara
disvolvi?o
|
| Datumo
|
Lo?antaro
|
| um 1527
|
500.000
|
| um 1600
|
580.000
|
| um 1700
|
630.000
|
| 1754
|
922.000
|
| 1780
|
974.000
|
| 1790
|
1.000.000
|
| 1794/1795
|
1.028.300
|
| 1810
|
1.040.700
|
| 1821
|
1.142.600
|
| 1830
|
881.500
|
| 1840
|
896.600
|
| 1850
|
976.600
|
| 1857
|
987.900
|
| 1869
|
1.077.232
|
| 1880
|
1.152.767
|
| 1890
|
1.213.471
|
| 1900
|
1.310.506
|
| 1910
|
1.425.238
|
| 1923
|
1.426.885
|
| 1934
|
1.446.675
|
| 1939
|
1.455.329
|
| 1951
|
1.400.471
|
| 1961
|
1.374.012
|
| 1971
|
1.420.816
|
| 1981
|
1.427.849
|
| 1991
|
1.479.187
|
| 2001
|
1.542.574
|
| 2004
|
1.563.872
|
| 2005
|
1.575.291
|
| 2006
|
1.585.503
|
| 2007
|
1.593.857
|
Noto: La tabelo listigas la lo?antaro de la nuna areo de Malsupra A?stria. La nombroj ne enhavas
Vienon
(1910: 2,1 milionoj), kvankam
Vieno
estas parto de Malsupra A?strio ?is 1922. La nombro en 1939 enhavas ne la nordan
Burgendland-on
ne iujn partojn de
Moravio
, kvankam amba? areoj apartenis al regiono Niederdonau en 1939.
Noto: La nombroj ?is 1700 estis rondigita oficiala. La nombroj de 1754?1857 kaj 1869?1923 reprezentas nur la ?eestantan civilan lo?antaron sen militpersonojn. La nombro 1934?1981 reprezentas nur la personojn, kiu facte lo?is ?efe en Malsupra A?strio. La nombroj ekde 1991 bazi al Zentralen Melderegister (centra anoncregistro) (Fonto: Bundesanstalt Statistik Osterreich).
Per la kontinua enmigrado el
Vieno
, la lo?antaro kreskas speciale ?irka?
Vieno
. Ekde 1986, tiam
St. Polten
fari?is ?efurbo de Malsupra A?strio, oni povas registri enmigrado anka? en
St. Polten
.
El 100 personoj nur 6,3 estas exsterlandanoj; tio estas sub la A?stra mezumo.
En 2001 la lo?antaro de Malsupra A?strio konsistis el
- 82,6 % kristanoj
- 3,2 %
islamanoj
- 10,8 % senkonfesiuloj
Ekde 1945 la
OVP
dominas la politikon de Malsupra A?strio. Exzemple ekde 1945 la landestro venis al
OVP
. Krome, la urbestroj de plejmulte komunoj aparteni al la
OVP
. La
SPO
reprezentas la duan partion la? forteco.
Ekde 2008, kvar partoj havas se?ojn en la Malsupra A?stria parlamento:
La regado de Malsupra A?strio konsistis el landestro kun du substituoj kaj ses regadanoj. Ekde 2008, la landestro estas Erwin Proll (
OVP
), kaj la du substituoj estas Wolfgang Sobotka (
OVP
) kaj Josef Leitner (
SPO
). La ses regadanoj estas Johan Heuras (
OVP
), Stephan Pernkopf (
OVP
), Johanna Mikl-Leitner (
OVP
), Petra Bohuslav (
OVP
), Karin Scheele (
SPO
) kaj Barbara Rosenkranz (
OVP
).
El la nacia konsilio, dekunu anoj de
OVP
, dek anoj de
SPO
, ses anoj de
FPO
, du anoj de
BZO
, kaj du anoj de
Die Grunen
(plus malkonstanta deputilaroj) venis al Malsupra A?stria.
Malsupra A?strio elsendis dek du anoj al federacio konsilio. Sep venas el la
OVP
, tri el la
SPO
, unu el la
FPO
, kaj unu el la
Die Grunen
.
Malsupra A?strio dividas sin en kvar statutaj urboj kaj 21 distriktoj. Tiuj ?i statutaj urboj kaj distriktoj konsisti sume el 573 komunoj. El ili komunoj, 75 estas urboj kaj 326 estas bazarkomunoj.
Vieno, kiu estas memstara federacia lando de A?stria ekde 1922, estis la ?efurbo de Malsupra A?strio ?is 1986. Post plebiscito St. Polten fari?is la ?efurbo ekde 1986. La aliaj kandidatoj estis
Baden
,
Krems
kaj
Wiener Neustadt
. Malgra?e, la regado kaj la administracio de Malsupra A?stria lo?igis en Vieno ?is la translo?igo en 1996.
| Nomo
|
Administracio
|
Areo
(km²)
|
Lo?antoj
1. januaro 2010
[2]
|
A?tokodo
|
| Amstetten
|
Amstetten (A?strio)
|
1.187,97 km²
|
112 227
|
AM
|
| Baden
|
Baden
|
0
753,37 km²
|
136 950
|
BN
|
| Bruck an der Leitha
|
Bruck an der Leitha
|
0
494,95 km²
|
0
42 580
|
BL
|
| Ganserndorf
Ganserndorf
|
Ganserndorf
Ganserndorf
|
1.271,31 km²
|
0
94 924
|
GF
|
| Gmund
|
Gmund
|
0
786,24 km²
|
0
38 219
|
GD
|
| Hollabrunn
|
Hollabrunn
|
1.010,72 km²
|
0
50 420
|
HL
|
| Horn
|
Horn
|
0
783,99 km²
|
0
31 529
|
HO
|
| Korneuburg
|
Korneuburg
|
0
626,50 km²
|
0
74 450
|
KO
|
| Krems-Land
|
Krems an der Donau
|
0
923,95 km²
|
0
55 604
|
KR
|
| Lilienfeld
|
Lilienfeld
|
0
931,55 km²
|
0
26 730
|
LF
|
| Melk
|
Melk
|
1.013,62 km²
|
0
76 498
|
ME
|
| Mistelbach
|
Mistelbach
|
1.291,30 km²
|
0
74 153
|
MI
|
| Modling
Modling
|
Modling
Modling
|
0
277,02 km²
|
113 329
|
MD
|
| Neunkirchen
|
Neunkirchen
|
1.146,35 km²
|
0
85 870
|
NK
|
| St. Polten-Land
|
St. Polten
|
1.121,61 km²
|
0
96 497
|
PL
|
| Scheibbs
|
Scheibbs
|
1.023,49 km²
|
0
41 227
|
SB
|
| Tulln
|
Tulln an der Donau
|
0
658,03 km²
|
0
69 894
|
TU
|
| Waidhofen an der Thaya
|
Waidhofen an der Thaya
|
0
669,14 km²
|
0
27 098
|
WT
|
| Wiener Neustadt-Land
|
Wiener Neustadt
|
0
969,72 km²
|
0
74 798
|
WB
|
| Zwettl
|
Zwettl
|
1.399,76 km²
|
0
44 036
|
ZT
|
La plej esencaj ?oseoj gvidas al
Vieno
, kiel la a?tovojoj
A1
,
A2
,
A4
. La
A21
interligas la
A1
kaj la
A2
. La
S1
interligas la
A2
kaj la
A4
.
Du esencaj ?oseoj forki?as de la
A2
: la
A3
(en nordan
Burgenland
-on) kaj la
S6
(en Stirion).
Por la regiona trafiko la
A22
kaj la
S5
formas la interligon al
Krems
kaj la
Wachau
.
Ekde la forigado de la
fera kurteno
en 1989 la transita trafiko pliforti?as (?efe en la oriento-okcidento-direkto). Do oni elkonstruos la
A1
al tri koridoroj en ?iu direkto.
Same kiel la plej esencaj ?oseoj, la plej esencaj fervojoj gvidas al
Vieno
: la
Sudbahn
(esperante: suda fervojo),
Westbahn
(esperante: okcidenta fervojo),
Nordbahn
(esperante: norda fervojo),
Ostbahn
(esperante: orienta fervojo).
Plue, la
Osterreichische Bundesbahnen
(la nacia fervoja kompanio de A?strio) funkciigas ampleksan relvojan reton anta? 1918 konstruitan.
Sur la
Danubo
speciale
Krems
estas menciinda, ?ar tie trovi?as la plej granda haveno de Malsupra A?strio. Paka?aj kaj pasa?eraj ?ipoj navigas la
Danubon
en Malsupra A?strio.
La plej granda flughaveno (
Flughaveno Vieno(-Schwechat)
) de A?strio trovi?as en
Schwechat
en Malsupra A?strio. Danke la orientexpansio de la
E?ropa Unio
, tiu flughaveno fari?as grava centro de internacia aertrafiko. La federacia lando Malsupra A?strio tenas 20 % de la akcioj de la flughavenkompanio.
En
Langenlebarn
la a?stria armeo funkciigas militflughavenon.
Regionaj flughavenoj estas exzemple en
Bad Voslau
, Gneixendorf ?e
Krems
kaj
Dobersberg
.
La ekonomie plej forta regiono en Malsupra A?strio trovi?as la?longe de limo inter la monta
Wienerwald
kaj la ebena
Wiener Becken
. La distrikto
Modling
?e la suda limo de
Vieno
generas plej multe da imposta enspezo. Ju pli foraj la distriktoj estas de
Vieno
, des malpli forta estas ilia ekonomio.
La landa studio de
ORF
kaj la semajna gazeto
Niederosterreichische Nachrichten
(esperante: Malsupra-A?striaj nova?oj) estas la esencaj komunikiloj de Malsupra A?strio. ?efe oni konsumas Viena komunukiloj.
42 % de la tuta areo estas agra kaj 40 % estas arbara. Tial, la brutobredado, terkulturo kaj arbarokulturo ludas esencan rolon en la Malsupra-A?stria ekonomio. Sed en la jaroj de 1960 al 2010 la nombro de laboristoj en tiu ?i bran?oj falis al 10 % de la tuteco de laboristoj.
En la vitkultivado oni trovas (?efe en la
Weinviertel
, la
Wachau
kaj la
Thermenregion
) alian esencan bran?on de ekonomio. Kvar de ses
DAC-Vitkultivadoj
de tuta A?strio trovi?as en Malsupra A?strio.
?efe la tag-turismo de Vieno gravas ekonomie. Malsupra A?strio prezentas sin, kiel la?natura libertempa areo por la tuta jaro.
ekvido sur la orienta
Wachau
La tourismaj organisacioj precipe varbas por la multaj mona?ejoj kaj kasteloj kaj ferioj ?e bienoj.
En Malsupra A?strio exzistas multenomblaj mona?ejoj respektive kolegiatoj, kiuj delonge funkcias kiel kulturcentroj
La plej konata estas
Krome la kolegiatoj de
Durnstein
, de
Seitenstetten
, de
Gottweig
, de
Lilienfeld
kaj de
Zwettl
estas menciinda.
Dum la kasteloj kaj burgoj iam estas rezervita al la aristokratoj, nun la plejparto de kasteloj kaj burgoj estas uzanta turisme, kiel vidinda?oj, eksponejoj, a? koncertejoj (exzemple la
Schallaburg
, la
Schloss Hof
, a? la
Schloss Grafenegg
).
Gravajn muzeojn reprezentas
?iu dua jaro la landa regado aran?as grandan landan exspozicion.
La lando tre ambicie operacias la nove konstruita
Festspielhaus St. Polten
(festivalejo de
St. Polten
) per tutjara programo.
Anka? la urbteatroj de
St. Polten
kaj
Baden
donas teatra prezentado.
Krome oni povas vidi en somero prezentadojn en
Berndorf
,
Stockerau
,
Langenlois
,
Felsenbuhne Staatz
(muzikaloj),
Weißenkirchen in der Wachau
kaj en la
Kastelo Liechtenstein
.
La ampleksa oferto estas varbe kunigata en ?
Theaterfest Niederosterreich
“ (teatra festo Malsupra A?strio). Cetere ?iu-jare la
Donaufestival
okazas en Malsupra A?strio.
La lando ?irka?
Vieno
estis kaj estas laborejo de multa a?toroj kaj okazejo de multaj beletrista verkoj. Kelkaj exzemploj estas
En la scienca literaturo, Malsupra A?strio estas fama por la socialscienca studa?o
Die Arbeitslosen von Marienthal
(La senlaboruloj de Marienthal). Marienthal estas parto de
Gramatneusiedl
.
La plej grava scienca institucioj estas:
Landa Patrono estas
Sankta Leopoldo
, kies nomtagon la federacia lando festas en
Klostronovburgo
, Urbo de la
Interpopola Kompreni?o
, la
15an de novembro
. Por la lernantoj estas la 15a de novembro senleciona tago, ?ar la lernejoj estas fermita.
?e?jango
(
Zhejiang
) estas
provinco
en la oriento de
?inio
. ?efurbo de la provinco estas Hang?o?o (
Hangzhou
). La oficiala partnereco estis subskribita en la jaro 1998. La kunlaborado kun ?e?jango okazas pere de projektoj de diversaj translimaj celoj (klerigo, esplorado, evoluo de la turismo, agrokulturo k.a.).