한국   대만   중국   일본 
Lisuoj - Vikipedio Saltu al enhavo

Lisuoj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Lisuoj
tribo
?tatoj kun signifa populacio
Religio
Lisu Church
v ? d ? r
Lisu-virino en etna vesta?o.

La Lisuoj (en Lisu-lingvo: ??-?? ???; en Birma : ?? ?? ???????, [lis?u]; ?ine : ??族; en Pinjino : lisuzu; en Taja : ?? ???) estas Tibetobirma etna grupo, kiu lo?as en montaraj regionoj de Birmo , Sudokcidenta ?inio , Tajlando , kaj la barata ?tato Aruna?al-Prade?o .

Distribuo [ redakti | redakti fonton ]

?irka? 730 000 lisuoj lo?as en la ?inaj ?tatoj de gubernioj Lijian, Bao?an, Nujian, De?en kaj Dehon en Junano -provinco kaj Si??ano -provinco, Suda ?inio. La Lisuoj formas unu el la 56 etnoj oficiale agnoskitaj de la Registaro de la ?ina Popola Respubliko . En Birmo, la Lisuoj estas agnoskitaj kiel unu el la 135 etnaj grupoj agnoskitaj fare de Birmo kaj la?taksa populacio de 600 000. Lisuoj lo?as en la nordo de la lando; Ka?ino (Putao, Myitkyina, Danai, Waingmaw, Bhamo), ?ana ?tato , (Momeik, Namhsan, Lashio, Hopang, kaj Kokang) kaj suda ?ana ?tato (Namsang, Loilem, Mongton) kaj Sagaing Regiono (Katha kaj Khamti), Mandalaja Regiono (Mogok kaj Pyin Oo Lwin). ?irka? 55 000 vivas en Tajlando, kie ili estas unu el la ses ?efaj montetlo?antaj popoloj. Ili plejparte enlo?as en malproksimaj montaraj areoj [1] , kaj havas famon en Tajlando pro sia izoliteco.

La Lisuoj kiel tribo konsistas el pli ol 58 diversaj klanoj. ?iu familia klano havas sian propran nomon a? familian nomon. La plej grandaj familiaj klanoj konataj inter la tribklanoj estas Laemae pha, Bya pha, Thorne pha, Ngwa Pha (Ngwazah), Naw pha, Seu pha, Khaw pha. La plej multaj el la familiaj nomoj venis de sia propra laboro kiel ?asistoj en la primitivaj tempoj. Tamen, poste, ili adoptis multajn ?inajn a? birmajn familiajn nomojn. Ilia kulturo havas trajtojn komunajn kun la Jioj-popolo a? Nuosu (Lolo) kulturo.

Historio [ redakti | redakti fonton ]

Lisu-historio estas transdonita de unu generacio al la sekva en la formo de kantoj. Nuntempe ?i tiuj kantoj estas tiom longaj, ke ili povas preni tutan nokton por esti kantitaj. [2]

Originoj [ redakti | redakti fonton ]

La Lisuoj ver?ajne originis de orienta Tibeto e? anta? ol nuntempaj tibetanoj alvenis en la altebena?on. Esplorado farita fare de Lisu-akademiuloj indikas, ke ili movi?is al nordokcidenta Junano. Ili enlo?is regionon trans Bao?an kaj la Teng?ong-ebena?o dum miloj da jaroj. Lisuo, Jio , Lahua kaj A?a estas tibetbirmaj lingvoj , foje rilataj al birma kaj tibeta [3] . Post la Han-?ina Ming-dinastio , ?irka? 1140-1644 p.K. la orientaj kaj sudaj Lisu-lingvoj kaj kulturo estis tre influitaj fare de la Han-kulturo. [4] [5]

Lisuoj en Barato [ redakti | redakti fonton ]

Lisuoj en Barato nomi?as "Jobinoj". En ?iuj registaraj registroj, Lisuoj estas Jobinoj, kaj la vortoj foje estas uzataj inter?an?eble. Lisu estas unu el la minoritattriboj de Aruna?al-Prade?o de Barato. Ili vivas plejparte en Vijoynagar-cirklo ?e Gandhigram (a? Shidi en Lisu), kiu estas la plej granda vila?o.

Bildaro [ redakti | redakti fonton ]

Referencoj [ redakti | redakti fonton ]

  1. Ernst Gabriel "'We try to not be Thai': the everyday resistance of ethnic minorities" Nova Mandalo. Prenite en 20an de aprilo 2020.
  2. "Amazing People ? doco stories & palces"
  3. Gros 1996, Gros 2001, Bradley 1997, Matisoff 1986
  4. Dessaint, Alain Y, 1972. Economic organization of the Lisu of the Thai highlands Doktoriga disertacio, Anthropology, University of Hawaii.
  5. Hanks, Jane R. kaj Lucien M. Hanks, 2001. Tribes of the northern Thailand frontier , Yale Southeast Studies Monographs , Volume 51, New Haven.