El Vikipedio, la libera enciklopedio
La
Kvara Laterana Koncilio
estis la plej signifa
koncilio
de la
mezepoko
. ?i kunvoki?is per la papa dokumento
Vineam Domini Sabaoth
de
papo
Inocento la 3-a
de la 19-a de aprilo
1213
kaj okazis dum novembro
1215
en la papa palaco
Laterano
de
Romo
. Temis pri la dekdua ekumena koncilio de la
katolika eklezio
.
La koncilio jam elstaras pro la nombro kaj geografia deveno de la partoprenantoj: ?eestis 71
patriarkoj
kaj
metropolitooj
, inkluzive de la latinaj patriarkoj de
Jerusalemo
kaj
Konstantinopolo
(pro la krucmilita konkero de Konstantinopolo dum la jaro
1204
proteste forrestis preska? ?iuj reprezentantoj de la greke ortodoksa eklezio), krome 412
episkopoj
kaj 900
abatoj
, pliaj mona?ejestroj kaj senditoj. La ortodoksaj patriarkoj de
Antiokio
kaj
Aleksandrio
estis reprezentitaj per senditoj, same la re?o kaj pli posta
Frederiko la 2-a
de la
Sankta Romia Imperio
, la imperiestro de la latina regno de Konstantinopolo Henriko, kaj la re?oj de Francio, Anglio, Aragono, Hungario, Kipro kaj Jerusalemo. La nombro de okcidentaj senditoj multoble superis tiun de la proksimume 20 orientaj latinaj senditoj.
Deklaritaj celoj de la papo estis la defendo de la katolika kredo kontra? la minaco de pluraj
herezaj
movadoj (precipe
Joakimo de Fiore
,
Kataroj
kaj
Valdenanoj
), la subteno al la krucmilitaj ?tatoj en Palestino post la malsukcesa
Kvara Krucmilito
de la jaro
1204
(vidu la artikolon pri la
Re?lando Jerusalemo
), kaj la konfirmo de la eklezia libero en la disputo pri
investituro
, do la demando ?u la papo a? ?u nobeloj enpostenigas novan imperiestron.
La papo prezentis al la koncilio sepdek jam prete elformulitajn
dekretojn
kun
dogmoj
, disciplinigaj decidoj, agoj kontra?
herezuloj
kaj la kondi?oj de posta
krucmilito
.
La anoj de la koncilio mem povis kontribui malmulte pli ol solene jesi al la prezentitaj dekretoproponoj. La akceptitaj dekretoj i?is parto de la eklezia le?aro
Liber Extra
kaj plejgrandparte estis realigitaj en la unuopaj e?oropaj partoj de la katolika eklezio.
Inter la konciliaj dekretoj estas:
- Kredokonfeso
(kanono 1), kiu inter aliaj doktrinoj:
- deklaras (kontra? la dualismo de la
kataroj
) ke Dio kreis ne nur la homan spiriton sed anka? la korpon kaj ke li kreis bonaj la
diablon
kaj la aliajn
demonojn
, kiuj siavole fari?is malbonaj;
- diras ke en la
e?karistio
la pano transsubstancii?as en la korpo de Kristo kaj la vino en lia sango.
- Kondamno de la instruoj de Joakimo de Fiore pri la
Triunuo
(kanono 2)
- Personoj pruvita kulpaj de
herezo
devas esti transdonitaj al la sekulara reganto por esti punitaj. Tiujn, kontra? kiuj ekzistas suspekto oni
ekskomuniku
kaj, se ankora? post jaro ili rifuzas montri ke ili akceptas la katolikan kredo, oni konsideru ilin ilin herezuloj. Regantojn kiuj obstine ne liberas sian teritorion de herezuloj oni rajtas anstata?igi. (kanono 3)
- Admono al
grekaj sacerdotoj
sin deteni de agoj kiaj trakti kiel malpuraj tiujn altarojn, ?e kiuj sacerdotoj
latinaj
celebris la meson, a? rebapti personojn baptitajn de sacerdotoj latinaj.(kanono 4)
- Konfirmo de privilegioj de la kvar episkopujoj (tiam okupitaj de latinoj) al kiuj la imperiestro
Justiniano la 1-a
atribuis la titolon de patriarkujo, la? la precedencordo (post
Romo
):
Konstantinopolo
,
Aleksandrio
,
Antiohhio
,
Jerusalemo
. (kanono 5)
- Kie en la sama urbo a? diocezo vivas popoloj de diversaj ritoj a? lingvoj, tie la episkopo devas provizi konvenan pastron por ?iu grupo. (kanono 9)
- Starigo de lernejoj por klerikuloj kaj malri?uloj ?e ?iu katedralo kaj ?e tiuj aliaj pre?ejo, kiuj disponas de sufi?aj financrimedoj. (kanono 11)
- Malpermeso fondi novajn
religiajn ordenojn
: kiuj volis fondi nova komunumon elektu unu inter la ekzistantaj regularojn (kanono 13)
- Klerikuloj, se mal?astaj a? ebriemaj, devas esti punitaj (kanonoj 14 kaj 15). Al ili estas malpermisitaj la ?asado kaj la birdokaptado (kanono 15). Ili ne vizitu teatrajn prezentojn a? similajn spektaklojn kaj ne portu luksajn vestojn (kanono 16). En neniu maniero ili darfas partopreni ju?ojn a? aliajn procedojn kiu importas morton (kanon 18).
- ?iu kristano ekde la racia?o konfesu ?iujn siajn pekojn almena? unufoje jare al sia parohhestro kaj ricevu la e?karistion almena? je la Pasko. (kanono 21)
- Judoj
kaj
islamanoj
estu facile distingeblaj de kristanoj per siaj vestoj. (kanono 68)
Al la kanonoj oni almetis serion de dekretoj pri alvoko de nova
krucmilito
al la "Sankta Lando"
Palestino
, kiu pro la posta morto de la papo ne reali?is.
La koncilio krome konfirmis la altrangigon de
Frederiko la 2-a
al la re?o de la
Sankta Romia Imperio
.
