Aspekto flanka kaj anta?a de moderna kontrabaso kun franca ar?o
Kontrabaso
estas
kordinstrumento
kiu estas la plej granda membro de la familioj de
violonoj
kaj havas la plej malaltan
tonalton
. ?i vaste uzi?as en okcidenta muziko
orkestra
,
rok-muziko
,
?azo
kaj
blugreso
. Oni ludas ?in a? ar?ante a? plukante la kordojn. Oni opinias ke ?i estas la nura
gambovjolido
moderna, sed ?ia origino da?ras debatinda.
[1]
La kontrabaso havas multajn simila?ojn kun la aliaj violonfamilianoj, ekz. f-truojn, postpecon, voluton, internan sonfoston, internan basostangon, kaj
nefretatan
fingrotabulon. Simile al la
violon?elo
, la kontrabaso havas, ?e ?ia bazo, ekstrema?opinglon, kiu kontaktas la plankon kaj apogas la muzikilon. Diferencoj inkludas deklivantajn ?ultrojn, anguligatan dorson kaj agordome?anismon kiu anstata?igas
frotadon
per helica
dentrado
. Ne ekzistas dezajno norma, do unu kontrabaso povas aspekti kaj soni tre malsimile ol alia.
La fabrikomaterialoj plej ofte uzata estas
acerligno
(dorso, kolo, ripoj),
piceligno
(supro) kaj
ebonligno
(fingrotabulo, postpeco). Malpli multekostaj muzikiloj povas havi supron, dorson kaj ripojn faritajn el
tavolligno
, kiu anka? faras ilin kontra?starajn al ?an?oj temperaturaj kaj humidaj. Oni povas fari ilin el materialo kompunda por fari ilin fortikajn. Anta? la malfruaj 1900-oj oni kutime uzis kordojn el
katguto
, sed nuntempe oni kutime uzas kordojn el
?talo
.
La
ar?o
de la kontrabaso havas du apartajn formojn. La unua estas la "Franca" a? "mansupra" formo, kiu similas la ar?ojn de la aliaj violonfamilianoj, kaj kiu simile teni?as kaj uzi?as. La alia estas la "Germana" a? "Butler"-a, kiu estas pli dika kaj pli mallonga. Oni tenas ?in en pozicio manprema.
Ludante la muzikilon, kontrabasistoj povas a? stari a? sidi, kvankam solistoj kutime preferas stari. Starante oni al?ustigas la longon ekstrema?opinglan, por meti la ponton proksime al la mano dekstra.
?ar la kontrabaso havas tre malaltan tonalton, ?ia sono ne bone projekcias kaj ?i estas malla?ta. Do orkestroj uzas 4-8 kontrabasoj unisone ludantaj, por fari ilin a?deblajn. Kiam komponistoj verkis kontrabasajn partojn solajn, ili verkas malla?tan
akompanon
orkestran. Por ludi ?azon kaj
bluson
oni kutime
amplifas
la kontrabason.
La kontrabaso estis populara kiel muzikilo sola en la 18-a jarcento, kaj multaj komponistoj popularaj verkis muzika?ojn solajn por ?i. Iom post iom orkestroj bezonis pli lautajn muzikilojn kun pli malalta tonalto, kaj la kontrabaso disvolvi?is por akomodi ?i tiujn bezonojn. En la
Baroka
kaj
Klasika
eraoj, kontrabasoj kutime duobligis la parton violin?elan. En la 19-a jarcento oni ekverkis muzika?ojn kiuj postulis virtuozan ludadon. En la 20-a jarcento multaj komponistoj renomaj verkis pecojn kontrabasajn, inkluzive ?ambromuzika?ojn kaj solojn orkestrajn. Anka? ekzistas ensembloj muzikaj farataj tute de kontrabasoj, kaj multaj komponistoj verkis pecojn por tiaj ensembloj.
Kiam muziko ?aza anstata?igis prezentadolokojn sub?ielajn per drinkejoj kaj bordeloj, la kontrabaso iom post iom anstata?is la
kojltubjon
por ludi la linion basan. Basistoj ludis la "bason mar?antan", kiu estas gamobazita lineo skizanta la
harmonion
. ?ar neamplifataj kontrabasoj estas la plej malla?taj muzikiloj en bandoj ?azaj, multaj ludistoj de la 1920-oj kaj la 1930-oj uzis "stilo polmobata" por pluki la kordojn. Ili polmobatis kaj tiris la kordojn por fari
ritman
sono kiel polmbato kontra? la fingrotabulon. En la 1970-oj iom da bando?efoj ekanstata?as la kontrabason per la
gitaro basa
, sed la kontrabaso ankora? vaste uzi?as en ?azo.
La kontrabaso estas la plej ofte uzata muzikilo basa en muziko blugresa kaj estas preska? ?iam plukata. La kontrabasisto estas parto de la sekcio
ritma
, kaj responsas por konservi la takton.
Kiam
ritmenbluso
disvolvi?is en la 1940-oj, bandoj uzis la kontrabason por ludi la linion basan. ?i restis integra parto de bandoj
pop-muzikaj
tra la 1950-oj kiam
rok-muziko
eki?is. Tamen la kontrabasistoj devis konkuri kun pli la?taj muzikiloj
latunaj
, kaj pli malfrue kun
elektraj gitaroj
. Do basistoj ekuzis la
gitaron basan
. En la 1980-oj oni ekinteresi?is pri frua rok-muziko kaj
muziko kontrea
, kaj la kontrabaso repopulari?as.
Kontrabasisto